Bệnh viêm màng ối: Nguyên nhân, triệu chứng, phòng bệnh và cách điều trị

1. Tổng quan bệnh viêm màng ối là gì?

1.1. Bệnh viêm màng ối là gì?

Viêm màng ối (chorioamnionitis) là một tình trạng viêm nhiễm của màng bao quanh thai nhi và nước ối. Tình trạng này thường xảy ra do nhiễm trùng, phổ biến nhất là do vi khuẩn di chuyển từ âm đạo vào tử cung. 

Viêm màng ối có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi nếu không được điều trị kịp thời.

1.2. Nguyên nhân bệnh viêm màng ối

Viêm màng ối thường là kết quả của nhiễm trùng do vi khuẩn như E. coli, Group B Streptococcus (GBS), hoặc các vi khuẩn kỵ khí khác.

Các yếu tố nguy cơ bao gồm: rò rỉ nước ối sớm, vỡ ối sớm kéo dài, nhiễm trùng âm đạo hoặc cổ tử cung, chuyển dạ kéo dài, thăm khám âm đạo nhiều lần trong khi mang thai hoặc trong quá trình chuyển dạ.

2. Triệu chứng bệnh viêm màng ối

2.1. Triệu chứng thường gặp

• Sốt cao thường là dấu hiệu chính của bệnh, thân nhiệt có thể tăng lên trên 38°C, (100.4°F).
• Nhịp tim thai nhi tăng lên hơn 160 nhịp/phút.
• Nhịp tim của người mẹ có thể vượt quá 100 nhịp/phút (nhịp nhanh bất thường).
• Đau tử cung hoặc nhạy cảm tử cung, đặc biệt cảm thấy đau hoặc khó chịu khi ấn vào vùng bụng dưới.
• Dịch âm đạo bất thường, có thể thấy dịch âm đạo có màu bất thường hoặc có mùi hôi, dấu hiệu của nhiễm trùng.
• Mùi hôi từ nước ối, nước ối bị nhiễm trùng có thể có mùi hôi rõ rệt.
• Ra nước ối sớm, vỡ màng ối sớm có thể là một dấu hiệu hoặc yếu tố nguy cơ dẫn đến viêm màng ối.

2.2. Triệu chứng ít gặp

• Ớn lạnh hoặc run rẩy kèm theo sốt.
• Cảm giác mệt mỏi hoặc suy nhược do cơ thể đang chống chọi với nhiễm trùng.
• Buồn nôn hoặc nôn, một số người có thể cảm thấy buồn nôn hoặc ói mửa.

3. Biến chứng bệnh viêm màng ối

Nếu không được điều trị, viêm màng ối có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm đối với thai phụ và thai nhi.

3.1. Biến chứng đối với mẹ

• Nhiễm trùng huyết (Sepsis): Viêm màng ối có thể dẫn đến nhiễm trùng lan rộng vào máu, gây nguy hiểm đến tính mạng của người mẹ. Nhiễm trùng huyết là một tình trạng nghiêm trọng cần được điều trị bằng kháng sinh mạnh và chăm sóc y tế tích cực.
• Băng huyết sau sinh: Do nhiễm trùng gây viêm và làm giảm khả năng co bóp của tử cung, người mẹ có thể bị mất máu nhiều sau khi sinh (băng huyết).
• Viêm nội mạc tử cung sau sinh: Viêm màng ối có thể gây ra viêm nhiễm tử cung sau khi sinh, gây đau bụng, sốt và dịch âm đạo bất thường. Nếu không được điều trị, viêm nội mạc tử cung có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản trong tương lai.
• Phải sinh mổ: Nếu viêm màng ối tiến triển nặng hoặc thai nhi gặp biến chứng, bác sĩ có thể quyết định thực hiện sinh mổ để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.

3.2. Biến chứng đối với thai nhi

• Sinh non: Viêm màng ối là nguyên nhân chính dẫn đến sinh non (sinh trước 37 tuần). Sinh non có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe ở trẻ, bao gồm các vấn đề về hô hấp, tiêu hóa, và thần kinh.
• Nhiễm trùng sơ sinh: Trẻ sinh ra từ các trường hợp mẹ bị viêm màng ối có nguy cơ cao bị nhiễm trùng sơ sinh, như nhiễm trùng huyết, viêm phổi, hoặc viêm màng não. Nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng của trẻ sơ sinh nếu không được điều trị kịp thời.
• Thiếu oxy (ngạt): Do nhiễm trùng và viêm, thai nhi có thể bị thiếu oxy, làm tăng nguy cơ tổn thương não, phát triển chậm hoặc gặp các vấn đề thần kinh trong tương lai.
• Tử vong sơ sinh: Trong các trường hợp nặng hoặc không được điều trị kịp thời, viêm màng ối có thể dẫn đến tử vong cho thai nhi.
• Khuyết tật về thể chất và trí tuệ: Trẻ sinh non do viêm màng ối có nguy cơ gặp phải các vấn đề phát triển như bại não, chậm phát triển trí tuệ, và các rối loạn phát triển khác.
• Các vấn đề về hô hấp và tiêu hóa: Trẻ sinh non dễ gặp các vấn đề liên quan đến phổi như hội chứng suy hô hấp cấp, cũng như các vấn đề về đường ruột như viêm ruột hoại tử.

4. Cách phòng bệnh viêm màng ối

Phòng ngừa viêm màng ối (chorioamnionitis) là rất quan trọng, đặc biệt đối với những phụ nữ đang mang thai. Dưới đây là một số biện pháp giúp giảm nguy cơ mắc bệnh:

4.1. Chăm sóc sức khỏe tiền sản đầy đủ

• Khám thai định kỳ: Theo dõi sức khỏe của mẹ và thai nhi, phát hiện sớm các vấn đề nhiễm trùng hoặc các yếu tố nguy cơ.
• Thực hiện xét nghiệm nhiễm trùng: Các xét nghiệm định kỳ có thể giúp phát hiện các bệnh nhiễm trùng âm đạo hoặc nhiễm khuẩn mà có thể gây ra viêm màng ối.
• Giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh vùng kín đúng cách: Rửa sạch vùng âm đạo hàng ngày và sau khi đi vệ sinh để tránh vi khuẩn xâm nhập. Tránh sử dụng xà phòng có chất tẩy mạnh có thể gây kích ứng.
• Không thụt rửa âm đạo: Việc thụt rửa có thể phá vỡ sự cân bằng của vi khuẩn trong âm đạo và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Phòng tránh nhiễm trùng, xử lý nhiễm trùng sớm: Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nhiễm trùng nào (ví dụ như tiết dịch âm đạo bất thường, sốt hoặc đau khi đi tiểu), hãy gặp bác sĩ ngay lập tức để được điều trị kịp thời.
• Phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs): Các bệnh này cũng có thể làm tăng nguy cơ viêm màng ối. Hãy sử dụng bao cao su và có quan hệ tình dục an toàn.

4.2. Kiểm soát các yếu tố nguy cơ khác

• Tránh rò rỉ nước ối sớm: Rò rỉ nước ối sớm (vỡ ối trước khi chuyển dạ) là một trong những nguyên nhân chính gây viêm màng ối. Nếu bạn cảm thấy nước ối rò rỉ, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra.
• Hạn chế thăm khám âm đạo nhiều lần: Trong quá trình mang thai, việc kiểm tra âm đạo quá nhiều lần có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

4.3. Tiêm phòng

Tiêm phòng các bệnh như cúm hoặc bệnh khác trong thai kỳ có thể giúp cơ thể mẹ chống lại các nhiễm trùng tiềm ẩn có thể gây viêm màng ối.

4.4. Dinh dưỡng tốt

• Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng: Một chế độ ăn giàu vitamin và khoáng chất có thể tăng cường hệ miễn dịch của bạn, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây nhiễm trùng.
• Uống đủ nước: Nước giúp duy trì sự lưu thông máu và hỗ trợ hệ thống miễn dịch hoạt động hiệu quả.

5. Cách điều trị bệnh viêm màng ối

5.1. Sử dụng kháng sinh

Kháng sinh là phương pháp điều trị chủ yếu cho viêm màng ối để kiểm soát nhiễm trùng. Việc điều trị kháng sinh giúp ngăn chặn nhiễm trùng lây lan và làm giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.

Các loại kháng sinh phổ biến được sử dụng bao gồm ampicillin, gentamicin và clindamycin (hoặc metronidazole), thường được kết hợp để điều trị toàn diện cả vi khuẩn hiếu khí và kỵ khí.

Sau khi sinh, mẹ có thể cần tiếp tục điều trị kháng sinh trong một khoảng thời gian để đảm bảo nhiễm trùng đã được kiểm soát hoàn toàn.

5.2. Thúc đẩy sinh

Trong trường hợp viêm màng ối nghiêm trọng, đặc biệt nếu nhiễm trùng đe dọa sức khỏe của mẹ hoặc bé, các bác sĩ có thể quyết định thúc đẩy sinh ngay lập tức.

Nếu thai nhi đã đủ tháng hoặc gần đủ tháng, việc sinh sớm có thể là phương án tốt nhất để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Nếu thai nhi chưa đủ tháng, việc sinh có thể được tiến hành sau khi xem xét lợi ích và rủi ro của từng trường hợp cụ thể.

5.3. Theo dõi tình trạng mẹ và thai nhi

Trong quá trình điều trị, các bác sĩ sẽ thường xuyên theo dõi nhịp tim của thai nhi và mẹ, cũng như các dấu hiệu nhiễm trùng khác (như nhiệt độ cơ thể, huyết áp).

Nếu tình trạng của mẹ hoặc thai nhi xấu đi, việc điều trị có thể cần được thay đổi hoặc tiến hành sinh ngay lập tức.

5.4. Điều trị sau sinh

Sau khi sinh, mẹ và bé đều cần được theo dõi sát sao để đảm bảo rằng nhiễm trùng không lan rộng hoặc gây biến chứng thêm.

Đối với bé sơ sinh, nếu có dấu hiệu nhiễm trùng, bé sẽ được điều trị bằng kháng sinh ngay sau khi sinh để ngăn ngừa các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, như nhiễm trùng huyết sơ sinh.

5.5. Hỗ trợ và chăm sóc thêm

• Nghỉ ngơi đầy đủ: Bà mẹ cần nghỉ ngơi và phục hồi sức khỏe sau khi điều trị.
• Dinh dưỡng: Duy trì chế độ ăn uống cân bằng và cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ thể để hỗ trợ quá trình hồi phục.

Nếu bạn có các triệu chứng nghi ngờ viêm màng ối như sốt, dịch âm đạo bất thường, đau bụng dưới hoặc cảm giác khó chịu, hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Viêm màng ối: Biến chứng nghiêm trọng với mẹ và thai nhi

SKĐS - Viêm màng ối còn được gọi là viêm màng đệm hoặc nhiễm trùng trong màng ối. Viêm màng ối là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn xảy ra trước hoặc trong khi chuyển dạ.