Hỏi: Người thân tôi bị đau khớp và cả viêm mắt thì được chẩn đoán là bị bệnh viêm khớp phản ứng, bác sĩ nói đây là bệnh miễn dịch. Xin cho biết biểu hiện của bệnh này như thế nào?
(Nguyễn Minh Hoàng - Đồng Nai)
Trả lời: Viêm khớp phản ứng là một dạng viêm khớp mãn tính được đặc trưng bởi 3 tình trạng: viêm khớp, viêm kết mạc và tình trạng viêm của đường tiết niệu, đường tiêu hóa, đường sinh dục. Người ta gọi là viêm khớp phản ứng bởi có liên quan đến “phản ứng” của hệ thống miễn dịch với tình trạng viêm của các cơ quan nêu trên. Chính phản ứng không đúng của hệ miễn dịch đối với vi khuẩn đã đưa đến tình trạng viêm của mắt và khớp.
Nhiều chuyên gia cho rằng đây là bệnh hệ thống bởi ngoài tổn thương khớp, còn gặp tổn thương của mắt, miệng, da, thận, tim và phổi. Viêm khớp phản ứng có những đặc điểm tương tự với viêm khớp vẩy nến, viêm cột sống dính khớp, viêm khớp liên quan bệnh Crohn, viêm loét đại tràng. Cơ chế nhiễm trùng có liên quan đến viêm khớp phản ứng, sau khi nhiễm trùng sẽ khởi phát bệnh. Người ta ghi nhận các trường hợp viêm khớp phản ứng 3 tuần sau khi viêm nhiễm đường sinh dục do Chlamydia trachomatis, sau nhiễm khuẩn đường ruột do Salmonella, Shigella, Yersinia, Campylobacter. Triệu chứng của viêm khớp phản ứng được chia thành 2 nhóm: biểu hiện khớp và ngoài khớp. Biểu hiện khớp đặc trưng bởi tình trạng viêm ở khớp gối, mắt cá, bàn chân và cổ tay… viêm khớp không đối xứng (khớp bên này viêm thì bên kia không bị). Tình trạng viêm dẫn đến cứng, đau, sưng, nóng và đỏ khớp, nếu tổn thương ở khớp bàn tay thì đưa đến triệu chứng “ngón tay xúc xích”.
Viêm khớp phản ứng có thể liên quan với viêm của cột sống (gây cứng và đau cột sống lưng hoặc cột sống cổ). Các sụn khớp cũng viêm, đặc biệt là ở sụn xương sườn. Cũng có thể gặp tình trạng viêm của gân cơ, gây triệu chứng đau khi vận động. Tình trạng tổn thương ngoài khớp là hiện tượng kích ứng và đau ở các cơ quan mắt, đường sinh dục, đường niệu (niệu đạo, bàng quang, tiền liệt tuyến), da, miệng, đại tràng và động mạch chủ. Viêm giác mạc và viêm võng mạc cũng thường có ở giai đoạn sớm của viêm khớp phản ứng gây tình trạng giảm thị lực.
BS.CKII. ĐẶNG MINH TRÍ
