Có bao giờ bạn cảm thấy hồi hộp, khó thở, đau nhức khắp người… và tin chắc mình đang mắc một căn bệnh nào đó trong khi các thăm khám và xét nghiệm của bác sĩ đều khẳng định sức khỏe của bạn tốt!? Sự thật có thể bạn đã mắc bệnh “tưởng”. Việc tưởng tượng mình bị bệnh cũng nguy hiểm không kém bệnh thật nếu không biết cách khắc phục.
Bệnh từ ý nghĩ mà ra![]() |
Theo nhiều nhà nghiên cứu, mối quan hệ giữa tinh thần và thể xác cũng giống một chiếc kiềng ba chân bao gồm: sức khỏe tinh thần, sức khỏe cơ thể và sức khỏe tâm lý xã hội (bao gồm những gì mà bạn thực hiện có tính chất xã hội như công việc, gia đình, bạn bè). Chúng có ảnh hưởng qua lại rất phức tạp. Và vấn đề của bệnh tưởng nằm ở chỗ trí óc bạn có thể “bắt chước” những triệu chứng của một căn bệnh thể xác trong khi cơ thể thật sự không hề có bệnh. |
Quả thật, rất nhiều bác sĩ đã gặp phải khó khăn trong chẩn đoán trước một bệnh nhân mắc bệnh tưởng bởi nhiều triệu chứng bệnh có thể gây ra bởi stress, đầu óc và thái độ của bệnh nhân. Chẳng hạn, lấy trường hợp một bệnh nhân đến gặp bác sĩ với các triệu chứng trầm cảm. Liệu anh ta đang bị một rối loạn tâm thần với những triệu chứng y học hay anh ta đang bị một rối loạn y học với những triệu chứng tâm thần?
Các bác sĩ không thể nào biết được cho tới khi họ thực hiện một quá trình theo dõi y khoa và tâm lý tỉ mỉ. Vì thế, bác sĩ Brian Fallon lưu ý rằng, nếu thấy bệnh nhân của mình luôn mồm khẳng định mình đang mắc một bệnh nào đó trầm kha cho dù mọi kết quả thăm khám đều xác định họ không có bệnh thực thể thì các bác sĩ nên nghĩ ngay đến việc có thể người đó đã mắc bệnh hoang tưởng nghi bệnh - một dạng rối loạn tâm thần ám ảnh, và hãy nhanh chóng chuyển họ sang bác sĩ chuyên khoa tâm lý.
Bệnh tưởng do đâu mà có?
Chính xác bệnh tưởng là một cái vòng luẩn quẩn. Nó bắt đầu từ những căng thẳng thường nhật trong cuộc sống của một người. Sự căng thẳng làm thay đổi tâm trạng và thái độ của anh ta đối với cuộc sống. Thay đổi trong nhận thức trí tuệ này gây ra sự khó chịu cho cơ thể. Những khó chịu lại có thể lan đi khắp cơ thể - từ ngứa ngáy kinh niên trên da cho tới những chứng đau nửa đầu, đau khắp mình mẩy. Anh ta bắt đầu tin rằng mình đang bị nhiễm một loại vi trùng nào đó, hoặc thậm tệ hơn, đang phát bệnh ung thư hay một căn bệnh nan y đe dọa đến tính mạng.
Điều này càng làm anh ta căng thẳng hơn. Cuối cùng đi hết bác sĩ này đến bác sĩ khác và thất vọng khi nghe rằng chẳng có gì không ổn với sức khỏe của anh ta cả (tại sao lại không vui mừng chứ?). Anh ta kết luận rằng, tất cả các bác sĩ đều dở ẹc và tin chắc 100% là anh ta sắp chết. Và thế là anh ta càng khiến bệnh trầm trọng hơn.
![]() Những người bị bệnh tưởng luôn nghĩ mình mang bệnh. |
Bệnh tưởng cũng có nguồn gốc từ cách sống của từng gia đình. Chẳng hạn cha mẹ bao bọc con kỹ quá, cứ rối lên khi con mới chỉ... hắt hơi, sổ mũi. Điều này khiến trẻ thấy chỉ cần làm bộ làm tịch một chút là được thỏa mãn mọi nhu cầu. Và thế là xuất hiện thế hệ các cậu ấm, cô chiêu hễ cứ hơi gặp khó khăn là đã suy sụp và dễ rơi vào bệnh tưởng.
Đối mặt với bệnh tưởng Trong một thời gian dài, bệnh tưởng được coi là không thể chữa được. Tuy nhiên gần đây khoa học đã tìm ra nhiều cách chữa trị căn bệnh này. Điểm chung của các phương pháp chữa bệnh tưởng là tìm cách giúp cho người bệnh hết các triệu chứng bất thường không thể giải thích được và giải phóng khỏi cảm giác lo lắng về bệnh tật.
Với người bệnh, những cách sau có thể giúp ích trong việc làm giảm đi bệnh tưởng: hạn chế hoặc tránh việc tự tìm hiểu các thông tin về bệnh trên internet, hay sách báo và tránh tự thăm khám cho chính mình, bởi vì nó sẽ làm tăng lo lắng là mình mắc bệnh; duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm ngủ đủ giấc vào buổi tối, ăn uống cân đối, hợp lý, và một quan niệm sống cởi mở, tích cực; tập luyện những kỹ thuật thư giãn, ví dụ như hít thở sâu, thiền, hay những cách khác có thể làm giảm lo âu và stress; cắt đứt các nỗi lo âu bằng các hoạt động đòi hỏi phải tập trung cao và quên đi bệnh tật như chơi đánh cờ, tập thể dục, đi dạo, nói chuyện phiếm với bạn bè; nghĩ đến những cách giải thích khác cho những triệu chứng bất thường mà mình cảm thấy, ví dụ như đó là do tác động của stress hay là kết quả của những thay đổi tự nhiên bình thường của cơ thể.
Bệnh tưởng khởi đầu là sự “ám thị bệnh” khiến chúng ta mắc bệnh thật, vì thế rèn luyện tâm lý để vững vàng, có bản lĩnh trong cuộc sống là cách tốt nhất để chống lại bệnh tưởng.
ANH THƯ (Theo Body Newsletter)