Thoái hóa cột sống cổ hay còn gọi là thoái hóa đốt sống cổ có thể gặp ở bất kỳ đoạn nào song đoạn C5-C6-C7 là thường gặp nhất. Nguyên nhân thường do quá trình lão hóa của tổ chức sụn, tế bào và tổ chức khớp và quanh khớp (cơ cạnh cột sống, dây chằng, thần kinh…). Tình trạng chịu áp lực quá tải kéo dài của sụn khớp. Hoặc do các di chứng chấn thương cột sống cổ; Di chứng các bệnh lý cột sống cổ; Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ.
Biểu hiện thoái hóa cột sống cổ
Tùy theo vị trí cột sống cổ bị tổn thương mà có thể xuất hiện riêng lẻ hoặc đồng thời các biểu hiện như sau
- Hội chứng cột sống cổ: đau, có thể kèm theo co cứng vùng cơ cạnh cột sống cổ cấp hoặc mạn tính; triệu chứng đau tăng lên ở tư thế cổ thẳng hoặc cúi đầu kéo dài, mệt mỏi, căng thẳng, lao động nặng, thay đổi thời tiết đặc biệt bị nhiễm lạnh; có điểm đau cột sống cổ; hạn chế vận động cột sống cổ.
- Hội chứng rễ thần kinh cổ: tùy theo vị trí rễ tổn thương (một bên hoặc cả hai bên) mà đau lan từ cổ xuống tay bên đó. Có thể đau tại vùng gáy, đau quanh khớp vai. Đau sâu trong cơ xương, bệnh nhân có cảm giác nhức nhối; có thể kèm cảm giác kiến bò, tê rần dọc cánh tay, có thể lan đến các ngón tay. Đau tăng lên khi vận động cột sống cổ ở các tư thế (cúi, ngửa, nghiêng, quay) hoặc khi ho, hắt hơi, ngồi lâu… Có thể kèm theo hiện tượng chóng mặt, yếu cơ hoặc teo cơ tại vai, cánh tay bên tổn thương.
- Hội chứng động mạch đốt sống: nhức đầu vùng chẩm, thái dương, trán và hai hố mắt thường xảy ra vào buổi sáng; có khi kèm chóng mặt, ù tai, hoa mắt, mờ mắt, nuốt vướng; đau tai, lan ra sau tai, đau khi để đầu ở một tư thế nhất định.
- Hội chứng ép tủy: tùy theo mức độ và vị trí tổn thương mà biểu hiện chỉ ở chi trên hoặc cả thân và chi dưới. Dáng đi không vững, đi lại khó khăn; yếu hoặc liệt chi, teo cơ ngọn chi, dị cảm. Tăng phản xạ gân xương.
Ngoài ra, người bệnh thường có các biểu hiện dễ cáu gắt, thay đổi tính tình, rối loạn giấc ngủ, giảm khả năng làm việc…
Ai có nguy cơ mắc thoái hóa cột sống cổ?
Thông thường thoái hóa đốt sống cổ gặp ở tuổi trung niên, tuổi càng cao thì nguy cơ dễ mắc căn bệnh ngày. Thoái hóa đốt sống cổ thường xuất hiện ở người đã qua tuổi trung niên (40 - 50 tuổi). Ở những người cao tuổi, do quá trình lão hóa các đĩa liên đốt, các thân đốt do tưới máu kém nên dễ xuất hiện bệnh hơn ở người trẻ tuổi.
Tuy nhiên người trẻ cũng có thể mắc thoái hóa đốt sống cổ. Thực tế ghi nhận hiện bệnh còn gặp những người trẻ từ 25 – 30 tuổi do tính chất công việc và thói quen sinh hoạt không đúng như ngồi làm việc quá lâu, nằm gối đầu quá cao...
Thoái hóa đốt sống cổ thường gặp ở những đối tượng sau:
- Người thường xuyên ngồi lâu, nhân viên văn phòng làm việc trên máy tính không duy trì tư thế đúng cách.
- Người làm những công việc nặng nhọc với cường độ cao như thợ bốc vác, thợ xây nhà, công nhân công trình, lái xe vận tải,…
- Những người thường xuyên cúi đầu hoặc ngửa cổ nhiều, chẳng hạn như thợ sơn, thợ làm gạch, thợ hàn,…
- Người đã từng gặp tai nạn gây chấn thương cổ.
- Người có tiền sử gia đình mắc bệnh thoái hóa cột sống cổ.
Tuy nhiên, việc mắc bệnh hay không không chỉ phụ thuộc vào các yếu tố trên mà còn dựa vào cơ địa và lối sống hàng ngày của mỗi người.
Chẩn đoán thoái hóa cột sống cổ
Nhân viên văn phòng làm việc trên máy tính không duy trì tư thế đúng cách dễ bị thoái hóa cột sống cổ.
Thoái hóa cột sống cổ được chẩn đoán dựa vào quá trình kiểm tra lâm sàng kỹ lưỡng và đánh giá kết quả từ các xét nghiệm cận lâm sàng. Các kết quả cận lâm sàng cung cấp thông tin chi tiết về sự biến đổi cấu trúc của cột sống cổ. Điều này rất quan trọng để đưa ra quyết định điều trị phù hợp và tăng cơ hội khắc phục tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.
Sau khi thăm khám và thảo luận về sức khỏe tổng quát của bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm để chẩn đoán gồm:
Chụp X-quang cổ sẽ cung cấp hình ảnh chi tiết về cột sống cổ, cho phép bác sĩ nhìn thấy các biểu hiện của thoái hóa như sụn đệm mòn, gai xương, và việc giảm độ dày của đĩa đệm.
Chụp MRI có thể cung cấp thông tin về tình trạng tổn thương và viêm nhiễm. Ngoài ra, xét nghiệm điện tâm đồ, dẫn truyền thần kinh …để đánh giá sự ảnh hưởng đến chức năng của các dây thần kinh liên quan đến cột sống cổ.
Tóm lại: Thoái hóa đốt sống cổ là một căn bệnh thường gặp, không chỉ ở lứa tuổi trung nhiên mà còn do nhiều yếu tố nguy cơ khác. Vì vậy, khi phát hiện ra cơ thể gặp phải các vấn đề về thoái hóa đốt sống cổ cần tới cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị. Việc tuân thủ chỉ định thầy thuốc là vô cùng quan trọng, có thể các bác sĩ sẽ chỉ định tập vật lý trị liệu để khắc phục thoái hóa đốt sống cổ hay các phương pháp theo chỉ dẫn của bác sĩ để phục hồi sức khỏe và hạn chế mắc phải các bệnh kèm theo.
