Con trai tôi 15 tuổi, một năm nay thỉnh thoảng cháu đau ở khớp (lúc thì khớp háng, khi lại khớp gối) và đau cả ngực trái. Tôi đã đưa cháu đi khám, bác sĩ nói theo dõi bệnh thấp tim, nhưng chụp Xquang tim phổi thì kết quả bình thường. Xin được tư vấn về bệnh của cháu?
Phan Văn Dậu (phandau@gmail.com)
Những đợt cấp tính của bệnh thấp gọi là “sốt thấp cấp”. Bệnh thường gặp sau một nhiễm khuẩn tiên phát do liên cầu khuẩn (Streptococcus) tán huyết beta thuộc nhóm A. Nhiễm khuẩn tiên phát này thông thường là viêm họng, viêm amidan, dù là viêm lần đầu hoặc tái phát. Biểu hiện ở khớp: Có thể chỉ viêm đa khớp (các khớp lớn) với đặc điểm di chuyển từ khớp này sang khớp khác gọi thấp khớp cấp. Có thể chỉ viêm tim (một, hai hoặc cả ba lớp: nội tâm mạc, ngoại tâm mạc, cơ tim) gọi thấp tim cấp. Có thể cả khớp cả tim cùng lúc hoặc nối nhau. Nhưng nếu bị tổn thương khớp thì chỉ là viêm nhất thời, không để lại di chứng gì tại khớp. Nên nhớ chính tổn thương tim mới là chủ yếu nên trong chuyên môn có câu rất hình ảnh “Bệnh thấp liếm khớp nhưng đớp tim”. Ngoài những thể nặng hoặc có triệu chứng rõ ràng, bệnh thấp khớp thường hay “đánh lừa” bệnh nhân và thầy thuốc bằng lối diễn biến mơ hồ, đau nhẹ tại một hai khớp trong vài ngày rồi hết, những lần sau cũng diễn ra tương tự gần đúng như vậy. Nhưng càng về sau, tình hình càng trở nên xấu hơn, bởi vì cứ mỗi lần như thế là tim lại tổn thương thêm một chút. Trường hợp con trai anh cần được điều trị và phòng ngừa thấp khớp tái phát bằng định kỳ tiêm kháng sinh thải trừ chậm cũng như kết hợp theo dõi nâng đỡ tim trong quá trình điều trị. Nếu khi tim đã có tổn thương rõ, biểu hiện khó thở khi gắng sức, hoặc nghe tim đã có tiếng thổi, siêu âm có tổn thương van tim... thì là quá muộn.
BS. Trần Kim Anh
