Ngày 29 tháng 5 năm 2015, Ủy ban Kế hoạch hóa gia đình và Y tế quốc gia Trung Quốc (NHFPC) thông báo cho Cơ quan đầu mối (NFP) thực hiện Điều lệ Y tế quốc tế (IHR) của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) về việc nước này ghi nhận trường hợp đầu tiên nhiễm Hội chứng viêm đường hô hấp vùng Trung Đông do vi rút Corona (MERS-CoV).
Trường hợp xác định dương tính ( ) MERS-CoV này là một nam giới, 44 tuổi, đến từ Hàn Quốc, là con trai của người thứ 3 nhiễm MERS-CoV và em trai của người thứ 4 xác nhận nhiễm MERS-CoV tại Hàn Quốc. Người bệnh có biểu hiện triệu chứng sốt vào ngày 21/5/2015 (ngày Hàn Quốc thông báo xác nhận 3 người nhiễm MERS-CoV, người bệnh nằm trong danh sách tiếp xúc cần giám sát trong vòng 14 ngày theo quy định nhưng vì công việc người này đã đi Trung Quốc) và ngày 25/5 ông có biểu hiện viêm đường hô hấp, sốt với nhiệt độ cơ thể là 38,7.
Trung Quốc xác nhận ca nhiễm MERS-CoV đầu tiên tại nước này là một người đàn ông 44 tuổi đến từ Hàn Quốc. (Ảnh cắt từ clip. Nguồn: CCTV )
Người bệnh di chuyển từ Hàn Quốc đến Hồng Kông – Trung Quốc trên chuyến bay OZ723 ngày 26/5/2015 và sau đó đến Huệ Châu, tỉnh Quảng Đông qua cửa khẩu ở TP Thẩm Quyến bằng xe bus công cộng.
Cơ quan y tế địa phương phát hiện bệnh nhân này vào buổi tối ngày 27/5/2015 (theo danh sách truy tìm liên lạc cần giám sát của IHR_NFP Hàn Quốc thông báo) và ngay lập tức bệnh nhân được chuyển đến cách ly tại bệnh viện qui định điều trị các bệnh nhiễm trùng hô hấp. Người bệnh được chụp X-quang phổi và lấy mẫu bệnh phẩm đường hô hấp để xét nghiệm. Ngay buổi sáng ngày 29/5/2015, Trung tâm Phòng, chống bệnh tật (CDC) của Trung Quốc xác nhận mẫu bệnh phẩm dương tính ( ) với MERS-CoV. Ngay lập tức, NHFPC đã tổ chức cuộc họp nhóm các chuyên gia và Nhóm chuyên gia đã khẳng định chẩn đoán xác định MERS-CoV dựa trên các triệu chứng lâm sàng, điều tra dịch tễ và kết quả xét nghiệm của người này.
Cùng lúc đó, Chính phủ Trung Quốc đã tiến hành hàng loạt các biện pháp giám sát, kiểm tra thân nhiệt của những người tiếp xúc có biểu hiện sốt đột ngột, viễm nhiễm đường hô hấp và cán bộ y tế cần hỗ trợ theo dõi, cách ly ngay tại nơi lưu trú. Truy tìm, quản lý và theo dõi tình trạng sức khỏe của người tiếp xúc gần (do người bệnh di chuyển qua nhiều phương tiện công cộng từ Hàn Quốc, qua Hồng Kông, Thẩm Quyến đến Huệ Châu – Trung Quốc). Truyền thông rộng rãi cho toàn thể công chúng về yếu tố nguy cơ có thể nhiễm MERS-CoV, biện pháp phòng ngừa và liên lạc với cơ quan y tế gần nhất để được hỗ trợ khi cần.
WHO cũng cập nhật số người nhiễm MERS-CoV tại Hàn Quốc đến ngày 29/5/2015, có thêm 4 người nhiễm bệnh MERS-CoV, cộng với ca nhiễm bệnh đầu tiên phát hiện tại Trung Quốc, nâng tổng số ca mắc MERS-CoV tại Hàn Quốc lên 12 người. Hầu hết bệnh nhân đều có mối liên hệ với bệnh nhân đầu tiên nhiễm MERS-CoV tại Hàn Quốc. Trong số này, có một nữ y tá 46 tuổi, làm việc tại phòng khám ngoại trú 'A'; có tiền sử đã tham gia chăm sóc người đầu tiên nhiễm MERS vào ngày 15/5/2015 và đã được đưa vào danh sách theo dõi liên lạc. Bệnh nhân này hiện đang được điều trị trong tình trạng sức khỏe ổn định.
Tích luỹ số trường hợp nhiễm MERS-CoV trên thế giới đến nay đã ghi nhận 1.148 ca mắc tại 26 quốc gia, trong đó 431 ca tử vong. Trung Quốc là quốc gia châu Á mới nhất ghi nhận bệnh này.
WHO tiếp tục khuyến cáo các quốc gia giám sát chặt chẽ các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính, xem xét các trường hợp nhiễm trùng hô hấp khác thường và có tiền sử về từ các nước vùng Trung Đông. Triển khai các biện pháp cơ bản phòng chống, kiểm soát phòng lây nhiễm, nhất là phòng lây nhiễm trong các cơ sở y tế. Do MERS-CoV có các triệu chứng sớm không điển hình cần áp dụng các biện pháp dự phòng tiêu chuẩn và đầy đủ đối với cơ sở y tế và nhân viên chăm sóc người bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và nghi ngờ nhiễm MERS-CoV.
Đồng thời, nâng cao nhận thức và truyền thông nguy cơ về MERS-CoV cho cộng đồng, cán bộ y tế, chính quyền, đặc biệt đối với nhóm người đi hành hương, du lịch tới vùng bị ảnh hưởng bởi MERS-CoV. Tăng cường giám sát người nhập cảnh tại cửa khẩu đối với người về từ các nước Trung Đông hoặc có tiền sử tiếp xúc với người bệnh viêm đường hô hấp trong vòng 14 ngày theo khuyến cáo của WHO. uy nhiên, đến nay, WHO chưa khuyến cáo hạn chế thương mại và du lịch tới các quốc gia bị ảnh hưởng.
7 biện phòng chống dịch bệnh MERS-CoV tại cộng đồng
Hội chứng viêm đường hô hấp ở Trung Đông do vi rút Corona (MERS-CoV) là một bệnh viêm đường hô hấp cấp tính nguy hiểm và có tỉ lệ tử vong cao. Để chủ động phòng chống dịch bệnh MERS-CoV, Bộ Y tế khuyến cáo mạnh mẽ người dân và cộng đồng thực hiện tốt các biện pháp sau:
1. Hạn chế đi tới các quốc gia đang có dịch bệnh tại khu vực Trung Đông khi không cần thiết. Trước khi đi du lịch cần tìm hiểu các thông tin tình hình dịch bệnh tại nơi đến để chủ động có các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm cho bản thân.
2. Giữ vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, súc họng bằng nước sát khuẩn miệng.
3. Cần che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất bằng khăn vải hoặc khăn tay để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp.
4. Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với người bị bệnh viêm đường hô hấp cấp tính; khi cần thiết phải tiếp xúc với người bệnh phải đeo khẩu trang y tế đúng cách và giữ khoảng cách khi tiếp xúc.
5. Tránh tiếp xúc với động vật, vật nuôi, nếu đã tiếp xúc phải rửa tay bằng xà phòng.
6. Những người trở về từ Khu vực Trung Đông, trong vòng 14 ngày nếu có dấu hiệu của viêm đường hô hấp cấp như sốt trên 38°C, ho, khó thở hoặc có tiếp xúc gần với người có dấu hiệu như trên, cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn, kiểm tra, xét nghiệm MERS-CoV.
7. Thường xuyên cập nhật thông tin và cách phòng chống dịch bệnh MERS CoV của Bộ Y tế trên website: http://vncdc.gov.vn và các thông tin chính thống khác.
Theo Văn phòng Đáp ứng tình trạng khẩn cấp (EOC), Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế
Minh Trí
