Theo PGS.TS.BS. Nguyễn Mạnh Khánh- Phó Viện trưởng Viện Chấn thương chỉnh hình, Trưởng khoa Chấn thương Chỉnh hình 1, BV Việt Đức, các chấn thương khớp cổ chân, bàn chân thường gặp là: Tổn thương các dây chằng của khớp cổ chân, tổn thương các gân cơ quanh khớp cổ chân, gãy hai mắt cá, gãy xương sên, gãy các xương bàn chân, tổn thương sụn khớp xương sên.
Dấu hiệu nhận biết chấn thương và bệnh lý khớp cổ chân, bàn chân
Chia sẻ về cách nhận biết tổn thương khớp cố chân, bàn chân, PGS.TS.BS. Nguyễn Mạnh Khánh chỉ ra: Những dấu hiệu thường gặp là người bệnh cảm thấy đau, có triệu chứng sưng nề, bầm tím, biến dạng khớp cổ chân, bàn chân, hạn chế vận động khớp cổ chân, đi đứng khó khăn, vận động khớp cổ chân có tiếng kêu, cảm giác kẹt khớp, sụm khớp cổ chân khi đi lại.
Mức độ nghiêm trọng nhất là tình trạng thoái hoá khớp cổ chân nặng gây đau đớn nhiều và kéo dài, ảnh hưởng nặng nề đến chức năng đi đứng, cần phải giải quyết bằng phẫu thuật hàn khớp hoặc thay khớp cổ chân nhân tạo.
"Nếu các chấn thương và bệnh lý của khớp cổ chân, bàn chân không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, đúng mức thì có thể để lại những di chứng lâu dài, ảnh hưởng đến chức năng vận động và chất lượng cuộc sống." BS Khánh cho biết thêm.
PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh thăm khám cho bệnh nhân.
Phẫu thuật nội soi được chỉ định trong rất nhiều bệnh lý khớp cổ chân, bàn chân
Theo PGS.TS.BS. Nguyễn Mạnh Khánh, nội soi khớp cổ chân là một phẫu thuật ít xâm lấn để điều trị các thương tổn trong khớp cổ chân với mục đích chính là giảm đau và cải thiện chức năng của cổ chân, được chỉ định trong rất nhiều bệnh lý khác nhau.
Nội soi khớp cổ chân giúp chẩn đoán và điều trị các bệnh lý sau:
- Thoái hóa khớp cổ chân: Nội soi làm sạch khớp, lấy bỏ tổ chức thoái hóa, ở giai đoạn cuối có thể làm cứng khớp cổ chân.
- Chấn thương khớp cổ chân: Có thể được phối hợp với mổ mở trong những trường hợp gãy xương hay tổn thương sụn khớp cũng như giúp quan sát rõ ràng mặt sụn khớp.
Một ca phẫu thuật nội soi khớp cổ chân
- Viêm bao hoạt dịch: Nguyên nhân do chấn thương hoặc chịu lực quá mức, gây đau và sưng nề khớp cổ chân. Viêm thoái hóa khớp (viêm khớp dạng thấp) và thoái hóa khớp cũng gây ra viêm bao hoạt dịch khớp cổ chân. Nội soi khớp giúp lấy bỏ những tổ chức viêm này.
- U xương đầu dưới xương chày, xương sên: Nội soi khớp cổ chân lấy bỏ tổ chức u, sinh thiết, ghép xương-sụn.
- Mất vững khớp cổ chân: Sửa chữa các tổn thương dây chằng vùng khớp cổ chân.
- Tổn thương impingement cổ chân trước (tổn thương khớp cổ chân ở vận động viên hay cầu thủ bóng đá): Tổn thương này xảy ra khi xương hoặc phần mềm ở phía trước khớp cổ chân viêm. Triệu chứng chính là đau và sưng nề khớp cổ chân, có thể hạn chế động tác gấp cổ chân về phía mu chân hoặc đau khi đi lên dốc. Trên phim X quang có thể thấy xương chồi (osteophyte). Nội soi khớp cổ chân giúp lấy bỏ những tổ chức viêm và xương chồi.
- Xơ hóa trong khớp: Những tổ chức xơ hình thành trong khớp có thể gây đau và cứng khớp cổ chân. Nội soi khớp cổ chân giúp lấy bỏ những tổ chức xơ này.
- Nhiễm trùng: Giúp bơm rửa, làm sạch khớp cổ chân phối hợp với điều trị kháng sinh.
- Dị vật khớp: Mảnh xương, mảnh sụn hay tổ chức xơ là những dị vật nội khớp thường gặp, gây ra đau, lạo xạo trong khớp hay kẹt khớp. Nội soi khớp cổ chân giúp phát hiện và lấy bỏ những dị vật này.
-Tổn thương khuyết xương sụn: Gây ra bởi gãy xương hay bong gân khớp cổ chân. Triệu chứng thường gặp là đau, sưng nề, tiếng lạo xạo trong khớp. Với nội soi khớp cổ chân có thể khoan kích thích bề mặt để tạo sụn hoặc ghép xương-sụn.
- Tổn thương impingement cổ chân sau: Xảy ra khi phần mềm phía cổ chân sau viêm. Đau khi người bệnh làm động tác kiễng chân. Hội chứng chịu lực quá mức này thường gặp ở vũ công. Thường kèm theo mảnh xương phụ (còn gọi là xương tam giác).
- Nội soi chẩn đoán trong những trường hợp đau khớp cổ chân không tìm thấy nguyên nhân rõ ràng.
Những người dễ mắc bệnh lý khớp cổ chân, bàn chân:
Các đối tượng dễ bị chấn thương hoặc mắc các bệnh lý khớp cổ chân, bàn chân như vận động viên chuyên nghiệp, những người có tập luyện, thi đấu thể thao; những người từ độ tuổi trung niên trở lên; những người làm công việc đứng lâu, đi bộ nhiều, leo cầu thang nhiều; những người thừa cân, béo phì hoặc bị các bệnh lý khác như tiểu đường, gút, viêm khớp dạng thấp,… hoặc có một số thói quen có hại như mang giày cao gót, đi chân đất, ngồi chồm hổm, mang giày dép không phù hợp (quá cứng, quá chật, quá rộng)
Những người dễ mắc bệnh lý khớp cổ chân, bàn chân:
Các đối tượng dễ bị chấn thương hoặc mắc các bệnh lý khớp cổ chân, bàn chân như vận động viên chuyên nghiệp, những người có tập luyện, thi đấu thể thao; những người từ độ tuổi trung niên trở lên; những người làm công việc đứng lâu, đi bộ nhiều, leo cầu thang nhiều; những người thừa cân, béo phì hoặc bị các bệnh lý khác như tiểu đường, gút, viêm khớp dạng thấp,… hoặc có một số thói quen có hại như mang giày cao gót, đi chân đất, ngồi chồm hổm, mang giày dép không phù hợp (quá cứng, quá chật, quá rộng)
