Bệnh nhân kể cách đây 1 năm, bệnh nhân có quan hệ ngoài luồng, sau đó bị bệnh giang mai. Bệnh nhân đã điều trị hết triệu chứng lâm sàng. Cách đây 3 tháng, bệnh nhân muốn đi kiểm tra lại xem còn bị bệnh không tại một phòng khám tư nhân. Kết quả xét nghiệm TPHA (một xét nghiệm đặc hiệu chẩn đoán bệnh giang mai) chỉ ra bệnh nhân vẫn còn bị "dương tính" mặc dù trên lâm sàng không hề có triệu chứng gì. Và các bác sĩ ở đó lại điều trị một đợt thuốc kháng sinh liều cao cho bệnh nhân.
Cách đây 1 tháng, bệnh nhân dù không có triệu chứng nhưng vẫn thử đi xét nghiệm lại TPHA tại 1 phòng khám tư nhân có tiếng khác ở Hà Nội, kết quả vẫn là "dương tính", và lại được điều trị một đợt kháng sinh liều cao.
Lần này, bệnh nhân quyết định đến khám chuyên khoa Nam học tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội xem mình đã khỏi hẳn chưa. Bệnh nhân lo lắng đến nỗi nhiều tháng nay bệnh nhân không dám gần gũi người yêu, không dám hiến máu tình nguyện, và nỗi sợ hãi bị vô sinh. Tất cả nỗi niềm về bệnh tật đều giãi bày với bác sĩ và mong muốn chữa trị dứt điểm về bệnh.
Khám lâm sàng cho bệnh nhân, không thấy có tổn thương bất thường nào nghi giang mai tái phát hay biến chứng. Bác sĩ chỉ định 2 xét nghiệm đặc hiệu cho bệnh nhân, kết quả là xét nghiệm TPHA vẫn tăng cao, nhưng xét nghiệm RPR thì âm tính.
Khi giải thích cho bệnh nhân là bệnh nhân đã khỏi bệnh, thì bệnh nhân rất thắc mắc, vì rõ ràng là xét nghiệm TPHA vẫn tăng cao như ở hai phòng khám tư nhân trước đã làm, mà tại sao bác sĩ lại nói khỏi bệnh?
Kết quả xét nghiệm của bệnh nhân trẻ tuổi.
* Vấn đề xảy ra ở đây là gì?
Bệnh giang mai do xoắn khuẩn giang mai gây nên. Bệnh lây chủ yếu qua quan hệ tình dục không an toàn. Khi xâm nhập vào cơ thể, xoắn khuẩn giang mai là "một kháng nguyên", nó sẽ kích thích cơ thể tạo phản ứng miễn dịch sinh ra "kháng thể" chống lại nó.
Xét nghiệm TPHA giúp chúng ta phát hiện ra các kháng thể này. Khi đã điều trị hết vi khuẩn, các kháng thể này sẽ tồn tại trong cơ thể chúng ta lâu dài, vậy nên xét nghiệm TPHA vẫn tăng cao hơn bình thường trong một thời gian dài là điều dễ hiểu.
Còn xét nghiệm RPR là xét nghiệm tìm “kháng thể không đặc hiệu” của xoắn khuẩn giang mai trong cơ thể. RPR có thể tăng cao trong giai đầu xoắn khuẩn giang mai mới xâm nhập vào cơ thể, và ngược lại.
Với bệnh nhân trên, xét nghiệm TPHA tăng cao, RPR (-) phiên giải ra có nghĩa là bệnh nhân đã từng bị giang mai nhưng hiện tại không mắc. Và bác sĩ Nam khoa không điều trị gì cho bệnh nhân trên.
Vậy nên, lời khuyên của bác sĩ là khi có các vấn đề sức khỏe sinh sản và tình dục, hãy đi khám các bác sĩ chuyên khoa Nam học uy tín.
Hình ảnh bệnh nhân giang mai.
* Các triệu chứng sớm của bệnh giang mai
Sau quan hệ tình dục không an toàn (thời gian ủ bệnh có thể từ 10-90 ngày), người bệnh xuất hiện một hoặc nhiều vết trợt nông, hình tròn hay bầu dục, không có gờ nổi cao, kích thước khoảng 0,5 - 2cm, giới hạn rõ và đều đặn, đáy sạch màu đỏ như thịt tươi, nền cứng (gọi là săng giang mai) và bóp không đau.
Săng giang mai thường gặp nhất là ở niêm mạc sinh dục. Ở nữ giới sẽ hay gặp ở môi lớn, môi bé, mép âm hộ.
Ở nam giới hay gặp ở quy đầu, miệng sáo, bìu, dương vật... Ngoài ra, săng giang mai có thể gặp ở miệng, môi, lưỡi...
Hạch sẽ xuất hiện 5 - 6 ngày sau khi có săng, hạch vùng bẹn sưng to và thành chùm.
Theo tài liệu của Bộ Y tế, hình ảnh lâm sàng của bệnh giang mai rất đa dạng, phong phú tùy theo từng giai đoạn của bệnh. Cụ thể:
- Giang mai thời kỳ thứ nhất
Các thương tổn thường xuất hiện sau khoảng 3-4 tuần bị lây. Đặc trưng của thời kỳ này là săng (Chancre) giang mai với các biểu hiện:
- Là một vết trợt nông, hình tròn hay bầu dục, không có gờ nổi cao, màu đỏ thịt tươi và có nền cứng (vì vậy gọi là “săng cứng”).
- Vị trí của săng: Thường gặp nhất là niêm mạc sinh dục. Ở nữ giới hay gặp ở môi lớn, môi bé, mép âm hộ. Ở nam giới hay gặp ở quy đầu, miệng sáo, bìu, dương vật... Ngoài ra, săng có thể gặp ở miệng, môi, lưỡi,...
- Hạch: Hạch vùng bẹn sưng to, thành chùm, trong đó có một hạch to nhất gọi là “hạch chúa”.
- Giang mai thời kỳ thứ 2
Thời kỳ này bắt đầu khoảng 6-8 tuần từ khi có săng với các biểu hiện lâm sàng sau đây:
- Đào ban: Các dát đỏ hồng rải rác ở thân mình.
- Sẩn giang mai với nhiều hình thái đa dạng: sẩn màu đỏ hồng, thâm nhiễm và có thể có viền vảy xung quanh. Sẩn giang mai dạng vảy nến, dạng trứng cá, sẩn hoạt tử...
- Sẩn phì đại: hay gặp ở hậu môn , sinh dục.
- Viêm hạch lan tỏa.
- Rụng tóc kiểu “rừng thưa”.
- Giang mai thời kỳ thứ 3
Thời kỳ này bắt đầu vào năm thứ 3 của bệnh với các biểu hiện lâm sàng sau đây:
- “Gôm” giang mai ở da, cơ, xương.
- Thương tổn tim mạch (giang mai tim mạch).
- Thương tổn thần kinh gây bại liệt (giang mai thần kinh).
Chú ý: Giữa thời kỳ thứ nhất đến thời kỳ thứ hai, giữa thời kỳ thứ hai đến thời kỳ thứ ba, bệnh có thể không có triệu chứng lâm sàng. Đó là giang mai kín và được phát hiện chỉ nhờ xét nghiệm huyết thanh.
* Phòng bệnh giang mai không khó
Biện pháp dự phòng cần làm gồm:
- Tuyên truyền, giáo dục y tế: Giáo dục lối sống lành mạnh, thủy chung một vợ, một chồng.
- Giáo dục hành vi tình dục an toàn, tình dục có bảo vệ (sử dụng bao cao su).
- Khi phát hiện bị bệnh cần đến các cơ sở y tế khám và điều trị ngay, không tự mua thuốc điều trị.
- Vệ sinh phòng bệnh: Để phòng bệnh giang mai bẩm sinh cần phải phát hiện kịp thời và điều trị cho người mẹ nếu bị bệnh trong thời kỳ có thai. Cần làm các phản ứng huyết thanh một cách có hệ thống cho tất cả các phụ nữ có thai.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Tin vui: Vaccine COVID-19 COVAXIN được phê duyệt có điều kiện.
