Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin cơ bản nhất về căn bệnh này.
Nguyên nhân gây đục TTT
Bệnh đục TTT (cataract) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù trên thế giới và ở Việt Nam, thường gặp ở người trên 50 tuổi. Bệnh diễn tiến từ từ, biểu hiện ban đầu là giảm độ kính lão do xuất hiện cận thị chiết xuất; khi ra ánh sáng, mắt sẽ khó chịu nhưng không bị đau nhức. Sau đó, bệnh nặng hơn, mắt như nhìn qua một lớp kính mờ, thấy một điểm đen cố định trên nền mắt sáng; dần dần bệnh nhân không còn nhìn thấy gì.
Thông thường, bệnh liên quan đến tuổi già (trên 80% người mắc bệnh đục TTT là người có độ tuổi trên 50). Ở người trẻ tuổi, bệnh đục TTT có thể đã hiện diện do bẩm sinh hoặc do chấn thương hay đục TTT thứ phát sau bệnh viêm màng bồ đào, glocom. Các yếu tố nguy cơ phát triển bệnh như tiếp xúc dưới tia cực tím kéo dài, hút thuốc lá, sử dụng các loại thuốc steroid trong thời gian dài và mắc bệnh tiểu đường, tăng huyết áp, lịch sử gia đình đục TTT.
Khám mắt tại Bệnh viện Mắt Trung ương. Ảnh: Nguyễn Hoàng
Triệu chứng
Đục TTT thường không gây đau, lúc đầu sẽ không thấy bất kỳ dấu hiệu hoặc thay đổi nào trong tầm nhìn cũng như thị lực. Khi bệnh tiến triển đến giai đoạn nặng hơn thì xuất hiện các biểu hiện của bệnh như:
Thị lực giảm: Thị lực giảm tỷ lệ thuận với mức độ đục TTT. Trẻ nhỏ thường quờ quạng, nếu lớn hơn có thể đo thị lực để xác định mức độ mờ mắt.
Lóa mắt: Đục TTT bắt đầu thường gây lóa mắt với ánh sáng, nhìn mờ hơn nơi râm mát và ban đêm, gây khó chịu cho người bệnh. Sự khó chịu này đặc biệt xảy ra ở hình thái đục TTT dưới bao sau.
Giả cận thị: Mắt bị đục TTT ban đầu có xu hướng cận thị hóa, do vậy, khả năng nhìn gần của mắt tốt lên.
Lác mắt: Một số trường hợp do đục TTT, mắt đó bị nhược thị và lác.
Thường xuyên thay đổi kính đeo mắt: Do TTT đục làm thay đổi chiết xuất.
Nhìn đôi, nhìn thấy nhiều vật cùng một lúc, nhìn như qua sương mù... - tất cả những khó chịu đó được giải thích là do TTT bị đục đã làm tán xạ các tia sáng đi qua nó.
Phòng bệnh
Bệnh đục TTT được điều trị bằng phẫu thuật cho kết quả tốt nhưng không phải lúc nào cũng đảm bảo kết quả và đủ điều kiện để mổ. Điều quan trọng là phải biết phòng ngừa đục TTT từ những nguyên nhân gây bệnh đã xác định được.
Cần khám mắt thường xuyên có thể giúp phát hiện đục TTT và các vấn đề về mắt khác ở các giai đoạn sớm nhất. Cần điều trị và kiểm soát tốt bệnh đái tháo đường. Thực hiện đúng chế độ ăn kiêng nếu bị đái tháo đường, kiểm soát tốt đường huyết. Điều trị sớm các bệnh tại mắt như glocom, viêm màng bồ đào.
Ngoài ra, chế độ ăn uống lành mạnh, chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa và chức năng gan tốt sẽ có tác dụng giúp phòng ngừa bệnh. Người bị đục TTT có khuynh hướng thiếu vitamin C, đồng, mangan, kẽm... Cần hạn chế các yếu tố nguy cơ khác, ánh sáng tia cực tím từ mặt trời có thể góp phần vào sự phát triển của đục TTT. Đeo kính râm chặn tia cực tím khi đang ở ngoài trời. Không hút thuốc lá, hạn chế bia rượu.