Bệnh Celiac nguy hiểm như thế nào?

Những câu hỏi thường gặp liên quan đến dị ứng thực phẩm

SKĐS - Dị ứng thực phẩm là khi hệ thống miễn dịch của cơ thể phản ứng với protein thực phẩm vì nó nhầm lẫn protein thực phẩm đó là mối đe dọa. Các triệu chứng có thể từ nhẹ đến đe dọa tính mạng.

Nguyên nhân gây bệnh Celiac

Bệnh Celiac xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng bất thường với gluten, tấn công và gây tổn thương lớp niêm mạc ruột non. Hậu quả là ruột non không thể hấp thụ một số chất dinh dưỡng cần thiết, dẫn đến suy dinh dưỡng nếu tình trạng kéo dài.

Nguyên nhân chính của bệnh là do cơ thể dị ứng với gluten. Khi người bệnh ăn thực phẩm có chứa gluten, hệ miễn dịch sẽ xem chất này là "tác nhân gây hại" và phản ứng lại bằng cách làm tổn thương niêm mạc ruột non.

Triệu chứng thường gặp

Các triệu chứng phổ biến của bệnh Celiac bao gồm:

• Tiêu chảy, đi ngoài phân lỏng, màu xám, có mùi hôi và có bọt
• Sụt cân, chậm lớn, chậm phát triển (ở trẻ em)
• Đầy hơi, đau bụng
• Loét miệng
• Mụn rộp, phát ban
• Mệt mỏi, xanh xao, gầy yếu
• Chuột rút cơ

Ở người lớn, các triệu chứng thường ít rõ rệt hơn trẻ em, do đó việc chẩn đoán thường được thực hiện thông qua xét nghiệm máu. Các bác sĩ khuyến cáo, nếu gặp các triệu chứng trên hoặc có rối loạn tiêu hóa kéo dài hơn 2 tuần, người bệnh nên đi khám sớm để phát hiện và điều trị kịp thời.

Bệnh Celiac thường xuất hiện lần đầu ở trẻ em khi bắt đầu ăn các thực phẩm chứa gluten. Đây là bệnh có yếu tố di truyền, phổ biến hơn ở trẻ em vùng Tây Âu.

Ai có nguy cơ mắc bệnh?

Bệnh Celiac có thể xảy ra ở bất kỳ ai, tuy nhiên, nguy cơ cao hơn ở những người:

• Có thành viên trong gia đình mắc bệnh Celiac
• Mắc hội chứng Turner hoặc Down
• Bị bệnh tuyến giáp tự miễn, tiểu đường tuýp 1
• Mắc hội chứng Sjogren
• Bị viêm đại tràng

Phương pháp chẩn đoán

Để phát hiện bệnh, bệnh nhân cần ngừng sử dụng thực phẩm chứa gluten (nếu có) trước khi xét nghiệm để đảm bảo kết quả chính xác.

Một số xét nghiệm thường được sử dụng gồm:

• Xét nghiệm huyết thanh: tìm các kháng thể gây phản ứng với gluten trong đường tiêu hóa.
• Xét nghiệm di truyền: xác định kháng nguyên trong gen liên quan đến bệnh Celiac.
• Nội soi ruột non: đánh giá mức độ tổn thương niêm mạc ruột để đưa ra hướng điều trị phù hợp.

Điều trị và lời khuyên của bác sĩ

Hiện nay, bệnh Celiac chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn, nhưng người bệnh có thể kiểm soát hiệu quả bằng chế độ ăn không chứa gluten. Nếu không được điều trị, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như:

• Suy dinh dưỡng
• Loãng xương hoặc nhuyễn xương do thiếu canxi và vitamin D
• Vô sinh, sảy thai
• Không dung nạp lactose
• Tăng nguy cơ ung thư đường tiêu hóa (như ung thư hạch ruột non)
• Tổn thương hệ thần kinh, gây co giật hoặc bệnh thần kinh ngoại biên

Lời khuyên dành cho người bệnh:

• Thăm khám định kỳ tại các cơ sở y tế uy tín để theo dõi tiến triển bệnh và tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ.
• Không tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định chuyên môn.
• Tái khám thường xuyên và thông báo đầy đủ tình trạng sức khỏe cho bác sĩ.
• Xây dựng lối sống lành mạnh: ăn uống khoa học, tập thể dục đều đặn, ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày để nâng cao sức đề kháng.

Bệnh Celiac là một rối loạn tự miễn của hệ tiêu hóa, xảy ra khi cơ thể không dung nạp gluten – loại protein có trong lúa mì, lúa mạch và một số ngũ cốc khác. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, thiếu máu, loãng xương và tăng nguy cơ ung thư đường ruột.

Phân biệt dị ứng thực phẩm và bất dung nạp thực phẩm

SKĐS - Người bị dị ứng thực phẩm luôn có nguy cơ bị phản ứng tiếp theo đe dọa đến tính mạng ngay cả khi các phản ứng trước đó là nhẹ.