Tổn thương nghiêm trọng do pháo tự chế
Bệnh nhi là N.T.A (9 tuổi) trú tại huyện Hải Hà (Quảng Ninh), được gia đình đưa vào TTYT huyện trong tình trạng đa chấn thương, vùng hàm mặt dập nát phức tạp, gãy xương hàm trên, hàm dưới, chảy nhiều máu do pháo nổ.
Nhận định đây là trường hợp chấn thương vô cùng phức tạp, TTYT Hải Hà lập tức liên hệ với BVĐK tỉnh Quảng Ninh để hội chẩn cấp cứu từ xa, kịp thời có phương án xử trí cho bệnh nhi bị đa chấn thương hàm mặt nguy kịch.
Ngay khi nhận được thông tin, bệnh viện lập tức huy động kíp bác sĩ liên khoa Răng hàm mặt, Tai mũi họng, Gây mê hồi sức hội chẩn hỗ trợ cấp cứu từ xa, hướng dẫn vận chuyển bệnh nhân đến viện an toàn.
Ngay khi đến nơi, kíp bác sĩ ứng cứu tại Bệnh viện khẩn trương kiểm tra tình trạng bệnh nhi.
Kết quả chụp cắt lớp cho thấy tổn thương phức tạp vùng hàm mặt, dập nát khoang miệng, thành họng hai bên, gãy phức tạp xương hàm trên, hàm dưới, dập nát khuyết hổng tổ chức vùng môi trên, dưới, đụng dập khí quản. Bệnh nhân lập tức được chuyển mổ để xử trí đa chấn thương kịp thời.
Các bác sĩ phẫu thuật cho bệnh nhi.
Thầy thuốc đã tiến hành mở khí quản, khâu tạo hình lại vùng mũi tổn thương. Với vùng hàm mặt bị tổn thương phức tạp, dập nát nghiêm trọng, kíp bác sĩ răng hàm mặt bộc lộ xương gãy, nắn chỉnh và kết hợp xương hàm mặt bằng nẹp vít, tiếp tục cầm máu và khâu tạo hình lại toàn bộ vùng hàm mặt bị tổn thương phức tạp.
Sau 5 tiếng phẫu thuật căng thẳng, bệnh nhân đã vượt qua cơn nguy kịch.
Sau mổ, bệnh nhân tỉnh, huyết động ổn định, được chuyển khoa Hồi sức tích cực để tiếp tục điều trị hậu phẫu, kết hợp kháng sinh chống viêm và nhiễm trùng.
Thách thức của ca phẫu thật
BSCKI Bùi Công Tuấn - Phó Trưởng khoa Răng hàm mặt, BVĐK tỉnh Quảng Ninh cho biết: Pháo nổ loại hỏa khí sẽ tạo cú nổ với sức ép có thể gây tổn thương, biến dạng tất cả.
Như trường hợp của bệnh nhi A. bị biến dạng hoàn toàn vùng hàm mặt, tổn thương chảy máu trên diện rộng, dập nát toàn bộ khoang miệng, gãy hàng loạt răng cửa dưới, mất nhiều đoạn mô mềm vùng mặt.
Đây thực sự là ca phẫu thuật rất khó khăn ngay cả với tuyến trung ương do tổn thương sâu rộng, phức tạp, mất giải phẫu khuôn mặt, chúng tôi phải tạo hình lại hoàn toàn cả phần xương và mô mềm vùng mặt, đồng thời cầm máu tổn thương tỉ mỉ, hạn chế tối đa mất máu khi cuộc mổ diễn ra.
Quá trình gây mê cho bệnh nhân này cũng là thách thức lớn đối với ê kíp, do vùng thành họng, khoang miệng dập nát nên đòi hỏi đội ngũ gây mê phải thực sự khéo léo và kinh nghiệm để phẫu thuật viên có thể yên tâm xử trí các tổn thương.
Sau những nỗ lực của cả ê-kíp, may mắn, bệnh nhân đã qua khỏi nguy kịch. Chăm sóc sau phẫu thuật đối với ca này phải đặc biệt cẩn trọng do nhiễm trùng lớn, quá trình điều trị và hồi phục chức năng lâu dài".
Theo gia đình cho biết, cháu A. nghịch pháo tự chế tại nhà, khi đốt pháo không nổ nên đã đưa lên miệng, không may phát nổ và dẫn đến hậu quả nghiêm trọng nêu trên.
Tại BVĐK tỉnh Quảng Ninh trong những năm gần đây cũng tiếp nhận không ít trường hợp chấn thương ở nhiều mức độ từ nhẹ đến nặng do pháo nổ gây ra, nhất là vào dịp nghỉ trước và sau Tết có chiều hướng gia tăng.
Tình trạng chế tạo pháo xảy ra ngày càng nhiều, nhất là ở lứa tuổi thanh thiếu niên, học sinh khiến nhiều trường hợp tử vong hoặc phải chịu thương tật vĩnh viễn (mù mắt, điếc, biến dạng mặt, cụt chân tay…) đến suốt đời.
Để phòng tránh những tai nạn do pháo nổ, các bác sĩ khuyến cáo: Người dân cần tuân thủ pháp luật, không buôn bán và sử dụng các loại pháo nổ.
Các bậc phụ huynh cần có biện pháp giáo dục và quản lý con em để tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra do tự chế tạo pháo.
Khi gặp người bị tai nạn do pháo nổ cần sơ cứu đúng cách và nhanh chóng đưa đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời. Người dân tuyệt đối không tự ý dùng các dụng cụ gắp dị vật, vì có thể gây tổn thương nặng thêm cho bệnh nhân.
Việc cấp cứu kịp thời bệnh nhi bị tai nạn pháo nổ nghiêm trọng từ tuyến dưới chuyển lên, không chỉ nhờ sự tự tin, bản lĩnh về chuyên môn, kinh nghiệm trong quá trình thực hiện phẫu thuật của các bác sĩ mà còn nhờ sự phối hợp chặt chẽ từ xa giữa các tuyến, việc hội chẩn nhanh chóng chính xác từ xa giúp cứu chữa kịp thời bệnh nhân. Từ đó, góp phần nâng cao hơn nữa chất lượng khám, chữa bệnh xuyên suốt từ các cơ sở y tế tuyến dưới cho đến bệnh viện tuyến trên.
