Bé gái K, 10 tuổi được phát hiện 2 khối u chứa dịch ở phần phụ một cách tình cờ do mẹ bé cho con mình kiểm tra tình trạng dinh dưỡng. Bé không đau bụng, không khó chịu gì ở vùng bụng. Các thăm dò nghi ngờ khối u vùng chậu có thể là nang nước hoặc u buồng trứng. Vì u ở 2 bên, kích thước tương đối to có nguy cơ bị xoắn nên bác sĩ quyết định phẫu thuật. Việc lấy khối u ra khỏi cơ thể còn nhằm đánh giá bản chất u lành hay ác.
Ngày 26/08/2019, kíp phẫu thuật do BS Nguyễn Bá Mỹ Nhi - phó giám đốc bệnh viện Từ Dũ mổ chính cùng với Bs gây mê Nguyễn Ngọc Cường- trưởng khoa Gây mê hồi sức của bệnh viện Nhi Đồng 1 đã phối hợp nội soi thám sát cho bé K. Bs CK2 Phạm Nguyễn Ngọc Quang - thành viên kíp mổ cho biết: “Vì bé còn nhỏ nên các can thiệp, từ khâu vào dụng cụ cho đến phẫu thuật đều được kiểm soát chặt chẽ của bác sĩ gây mê dành riêng cho tuổi thiếu nhi”.
Các bác sĩ phẫu thuật cho bệnh nhi
Đúng như dự tính, khối u là nang nước có đường kính 8 cm và 4 cm ở 2 bên tai vòi. Nang nước được bóc tách cẩn thận từng chút một, thận trọng bảo tồn cấu trúc của 2 ống dẫn trứng, là một bộ phận cực kỳ quan trọng trong đảm bảo thiên chức làm mẹ của bé gái trong tương lai.
Trong phụ khoa, nang nước cạnh tai vòi không phải là tình trạng hiếm gặp và thường được chẩn đoán phân biệt với u buồng trứng. Nang nước cạnh tai vòi có nguồn gốc từ cấu trúc trong thời kỳ phôi thai. Nang nước cạnh tài vòi thường có kích thước nhỏ, vài milimet đến khoảng 2 cm. Trong đa số các trường hợp, nang này không gây ảnh hưởng gì đến sức khỏe, chỉ vô tình được phát hiện khi bệnh nhân được siêu âm phụ khoa hay phẫu thuật vùng chậu.
Nang nước cạnh tai vòi có kích thước nhỏ thường không được can thiệp gì. Khi u có kích thước lớn hơn, khoảng 5cm, u có thể được phẫu thuật để tránh các biến chứng như xoắn u và xoắn luôn tai vòi, buồng trứng gây đau đớn, vỡ u hoặc làm tai vòi hay buồng trứng bị thiếu máu nuôi dẫn đến hoại tử, mất chức năng. Trong một số trường hợp, nang nước cạnh tai vòi có thể dẫn đến các biến chứng như: chảy máu (nang vỡ), xoắn, vỡ ống dẫn trứng (nếu nằm gần ống dẫn trứng, nang quá lớn hoặc xoắn có thể khiến ống dẫn trứng bị vỡ).
Thông thường nang nước cạnh tai vòi không quá lớn, nhưng khi nó phát triển quá to (tại bệnh viện Từ Dũ có ghi nhận nang to đến 20 cm) thì có thể chèn ép lên các cơ quan lân cận như: tử cung, thận, bọng đái, ruột… gây ứ nước thận…
Chia sẻ về phương pháp điều trị, theo các chuyên gia hiện nay với các phương tiện chẩn đoán đa dạng nếu khi bệnh nhi đã được chẩn đoán u buồng trứng hoặc nang nước cạnh tai vòi thường được định hướng chẩn đoán tính chất lành hay ác của u để lựa chọn phương pháp mổ sao cho phù hợp. Khi được chẩn đoán u có khả năng lành tính, bệnh nhân sẽ đươc phẫu thuật nội soi cắt nang (hoặc u) và bảo tồn cao nhất khả năng sinh sản cho phụ nữ. Sau mổ 1 ngày, người bệnh đã có thể ngồi dậy, đi lại, ăn uống và nhanh chóng trở về với sinh hoạt thường ngày, vết mổ rất nhỏ, hạn chế sử dụng kháng sinh.
Vì vậy, phụ huynh nên chú ý đến sức khỏe của bé gái nếu có triệu chứng đau bụng, bụng to… để đi khám kịp thời. Các bất thường ở cơ quan sinh dục nữ có thể xảy ra khi bé còn nhỏ chứ không phải chỉ xuất hiện ở phụ nữ đã trưởng thành, có quan hệ tình dục…
