Với thủ đoạn đứng giữa làm cò mồi, tìm những người có hoàn cảnh khó khăn để bán thận cũng như người có nhu cầu mua thận để ghép, đối tượng đã ăn chênh lệch hàng trăm triệu đồng.
Cò mồi “ăn chênh” hàng trăm triệu đồng
Thông qua công tác quản lý địa bàn cũng như được nhân dân cung cấp thông tin, Công an quận Hà Đông phát hiện một nhóm người thường xuyên ăn ở tại nhà nghỉ trên địa bàn phường Phúc La, quận Hà Đông, Hà Nội có dấu hiệu nghi vấn liên quan đến việc mua bán thận. Sau khoảng 3 tháng tập trung xác minh, thu thập chứng cứ, ngày 17/6, Công an quận Hà Đông đã bắt giữ đối tượng Nguyễn Mạnh Hùng - “trùm” mua bán thận tại khu vực Hà Đông.
Tại cơ quan công an, Nguyễn Mạnh Hùng khai nhận do không có công ăn việc làm nên khoảng tháng 6/2019 đã đến khu vực Bệnh viện Quân y 103 để xin vào làm công trình đang xây dựng tại khu vực này. Trong quá trình làm việc tại đây, qua tìm hiểu Hùng nhận thấy có nhiều người đang bị suy thận có nhu cầu ghép và cũng có nhiều người do hoàn cảnh khác nhau muốn bán thận để lấy tiền. Đối tượng nảy sinh ý định tìm người có nhu cầu ghép thận và người bán thận để thực hiện việc mua bán thu lợi bất chính. Hùng thuê phòng trọ tại nhà nghỉ trên địa bàn phường Phúc La, sau đó tìm người bán để đưa về nuôi ăn ở tại đây. Đối tượng thỏa thuận với những người bán sẽ nhận được từ 250 đến 300 triệu đồng khi bán được 1 quả thận.
Trong khoảng thời gian từ tháng 11/2019 đến khi bị bắt giữ, Hùng đã thực hiện nhiều lần môi giới mua bán thận. Cụ thể, khoảng tháng 3/2020, Hùng liên hệ với anh Nguyễn Văn N. có nhu cầu bán thận để giải quyết khó khăn tài chính cá nhân. Đối tượng thỏa thuận mua của anh N. quả thận với số tiền 280 triệu đồng. Hùng đưa người bán thận về nhà nghỉ nuôi ăn ở rồi liên hệ với người mua là anh Nguyễn Văn H. mua với giá 480 triệu đồng. Việc ghép thận giữa hai bên thành công và số tiền mua bán giữa Hùng và những người này cũng được thực hiện ngay sau đó.
Trước đó, vào khoảng tháng 11/2019, Hùng liên hệ được với anh Nguyễn Văn S. là người bán thận. Hùng thỏa thuận mua 1 quả thận của anh S. với giá 250 triệu đồng. Sau khi thỏa thuận, đối tượng đưa anh S. về nuôi ăn ở tại nhà nghỉ rồi liên hệ với chị Nguyễn Thị H. là người có nhu cầu ghép thận với giá 350 triệu đồng. Ngày 26/11/2019, cả người mua và người bán đã thực hiện ghép thận thành công. Số tiền thống nhất mua bán giữa các bên cũng được Hùng và những người này thực hiện sau đó. Thời điểm bị bắt giữ, tại nhà nghỉ Hùng còn đang nuôi ăn ở một phụ nữ có nhu cầu bán thận với giá 250 triệu đồng. Hiện Công an quận Hà Đông đang tiếp tục khẩn trương củng cố hồ sơ điều tra mở rộng, truy bắt các đối tượng có liên quan đến vụ án.
Đối tượng Hùng tại cơ quan công an.
Đối tượng môi giới mua bán bộ phận cơ thể người sẽ bị xử lý như nào?
Liên quan đến vụ việc trên, dưới góc độ pháp lý, luật sư Nguyễn Tiến Thủy - Văn phòng luật sư Việt Lý (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho biết, tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của con người được pháp luật bảo vệ. Mọi hành vi xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của người khác trái pháp luật đều bị xử lý nghiêm theo quy định. Mô và bộ phận cơ thể con người là đối tượng tác động trực tiếp của tội phạm.
Hành vi mua bán nội tạng người là nguy hiểm cho xã hội và bị pháp luật nghiêm cấm. Khoản 8, Điều 11, Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và Hiến, lấy xác năm 2006 đã nghiêm cấm các hành vi: Quảng cáo, môi giới việc hiến, nhận bộ phận cơ thể người vì mục đích thương mại.
Xét hành vi của đối tượng tuy không tác động trực tiếp vào cơ thể nạn nhân nhưng lại tiến hành mua bán bộ phận cơ thể của nhiều người khác vì mục đích thương mại đã cấu thành tội mua bán bộ phận cơ thể người. Tội danh và hình phạt được quy định tại Điều 154 - BLHS. Tùy theo tính chất, mức độ gây tổn hại sức khỏe cho nạn nhân (từ 61% trở lên), số lần mua bán thận trót lọt (từ 6 người trở lên) thì đối tượng sẽ phải đối mặt với khung hình phạt cao nhất tù Chung thân theo Khoản 3, Điều 154, BLHS.
Hành vi phạm tội của đối tượng được xác định giữ vai trò chính, là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ đạo việc mua bán bộ phận cơ thể người. Tội mua bán bộ phận cơ thể người là tội phạm có cấu thành hình thức nên chỉ cần có hành vi khách quan đã thỏa mãn cấu thành thành tội phạm. Đối với những người bán thận cũng là chủ thể của tội phạm với vai trò đồng phạm giúp sức để đối tượng thực hiện hành vi phạm tội. Tuy nhiên, ở góc độ xã hội họ cũng là nạn nhân của việc mua bán thận và bị thiệt hại về sức khỏe (mất 1 quả thận). Mặt khác, những người bán thận đều có hoàn cảnh rất khó khăn, nhận thức pháp luật hạn chế, bước đường cùng mới bán thận để có tiền trang trải cuộc sống. Đối với những người khác (nếu có) tham gia giúp cho đối tượng trong việc nấu nướng, chăm sóc, quản lý người bán thận ở phòng trọ thì tùy theo tính chất, mức độ, ý thức chủ quan có biết rõ việc nuôi nạn nhân để mua bán thận hay không. Nếu biết rõ thì có thể bị xử lý đồng phạm về tội mua bán thận.