Bắt chước có chọn lọc trên cơ sở hiểu biết và nhận thức đúng đắn sẽ là một nét đẹp mang tính tích cực, nhưng một khi sự bắt chước có phần kệch cỡm như những người đẹp, ca sĩ trẻ trong làng giải trí Việt thời gian gần đây đang làm “nóng” các diễn đàn mạng như: Ngọc Trinh, Angela Phương Trinh, Minh Hằng, Tâm Tít, Lâm Chi Khanh… thì có thể xem như một thảm họa.

Bắt chước hình ảnh Phạm Băng Băng vai Võ Tắc Thiên, người đẹp Ngọc Trinh khoe nội y vô duyên và phản cảm.
Bắt chước trong nghệ thuật như ca hát, trang phục, diễn xuất… của giới trẻ tại nước ta từng được nhận định là “thảm họa văn hóa”. Một thời, người trẻ đã hùa theo điệu nhảy Harlem Shake ở phương Tây với việc ăn mặc nhố nhăng, nhảy loạn xạ và điên cuồng trong phòng ngủ, đường sá, thậm chí cả… toilet nhưng chẳng nói lên được ý nghĩa, nội dung gì khiến nhiều người không khỏi bận lòng. Tới dịp gần đây, từ hình ảnh diễn viên Phạm Băng Băng vào vai Võ Tắc Thiên trong bộ phim Võ Tắc Thiên truyền kỳ (Trung Quốc sản xuất, phiên bản 2014), một số người trẻ là ca sĩ, người mẫu ở nước ta đã lại “hóa thân” thành những “Võ Tắc Thiên phiên bản Việt” thông qua một phần mềm miễn phí (có nguồn gốc từ Trung Quốc). Nhưng cuối cùng, mọi sự bắt chước Võ Tắc Thiên từ hình ảnh diễn viên Phạm Băng Băng của một số “ngôi sao” (cả đích thực và nhờ scandal) trong làng giải trí Việt đã lại quá đà và rơi vào phản cảm.
Vào trang mạng Facebook hay mạng xã hội những ngày gần đây tràn ngập một số hình ảnh ca sĩ, người mẫu Việt với tạo hình Phạm Băng Băng - Võ Tắc Thiên. Một số trang báo điện tử chuyên về giải trí còn để hình ảnh các ngôi sao Việt với đôi môi đỏ mọng cùng chiếc “ấn” trên trán tựa hình ảnh diễn viên Phạm Băng Băng nổi bật trên chuyên mục. Đó có thể là Ngọc Trinh - một cô gái từng được công chúng biết đến với nhiều scandal và phát ngôn gây sốc khi hóa thân thành “phiên bản nhái” của Võ Tắc Thiên với phong cách hở táo bạo, khoe áo ngực vô duyên và khuôn mặt cứng đơ; bên cạnh đó là nữ ca sĩ Angela Phương Trinh - cái tên được biết đến nhiều hơn cả với việc ăn mặc hở hang, từng bị cơ quan quản lý văn hóa “tuýt còi” cấm biểu diễn. Thậm chí, ca sĩ chuyển giới Lâm Chi Khanh còn đưa cả một đội quân hùng hậu về tận Cần Thơ để thực hiện một bộ ảnh hết sức kỳ công với trang phục và khuôn mặt như hình ảnh Phạm Băng Băng vai Võ Tắc Thiên. Anh chàng Kenny Sang với đủ trò thảm họa… cũng sung sướng khoe hình ảnh đôi môi đỏ mọng cùng chiếc “ấn” trên đầu như một sự khẳng định đầy tự hào của mình. Đến ngay cả ca sĩ có tài năng như Lý Hải cũng khoe hình ảnh cô con gái “hóa thân” thành Võ Tắc Thiên!
Điều đáng nói ở đây, hình ảnh Phạm Băng Băng trong vai Võ Tắc Thiên trong phim (cổ trang) có trang phục “hở ngực” rất lộ liễu và phản cảm. Võ Tắc Thiên truyền kỳ được phát sóng ở Trung Quốc, người dân nước này cũng đã bức xúc về việc các nhân vật nữ, trong đó hình ảnh diễn viên thủ vai Võ Tắc Thiên có trang phục “quá bạo”, không phù hợp với chi tiết lịch sử, nhà sản xuất phim sau đó phải mất nhiều thời gian dùng kỹ thuật photoshop để che bớt cái hở của các diễn viên nữ để được khán giả Trung Quốc chấp thuận. Điều đó cho thấy chính dư luận tại đất nước sản xuất ra Võ Tắc Thiên truyền kỳ cũng không công nhận hình ảnh của Phạm Băng Băng vai Võ Tắc Thiên là chuẩn mực. Vậy lý do gì ngay cả khi người dân xứ người lên án hình ảnh “kém bản sắc” tại đất nước họ như vậy thì chúng ta lại phải đón nhận và bắt chước?!
Văn hóa bắt chước thần tượng (hoặc một người khác bất kỳ) từ hóa trang, cách ăn mặc, thậm chí cách nói năng, tính cách là chuyện bình thường chẳng ai cấm, nhưng bắt chước như thế nào để vừa đảm bảo tính hội nhập và phát triển, đồng thời giữ được thuần phong mỹ tục và bản sắc người Việt lại là chuyện cần có bản lĩnh văn hóa. Những ca sĩ, người mẫu trẻ tuổi, có thể vì khi ham vui (hoặc lại muốn đánh bóng tên tuổi?) nên đã biến mình thành “trò lố” với tạo hình phản cảm giống Phạm Băng Băng vai Võ Tắc Thiên. Nhưng trong thời buổi hiện nay, giới trẻ đều biết sử dụng và có tài khoản trên mạng xã hội, điều đó diễn ra như điều tất yếu thì “văn hóa bắt chước” dễ dàng lan tỏa, chẳng khác gì cổ súy cho sự “hội nhập thiếu tích cực” và góp phần làm biến tướng văn hóa Việt!
Phạm Quỳnh