Nghiến răng là một hiện tượng có thể gặp ở mọi lứa tuổi, không phân biệt giới tính và gây nhiều phiền phức trong cuộc sống, nhất là người trưởng thành. Trong một số trường hợp, nghiến răng kéo dài có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển của hàm dưới, làm cho khuôn mặt mất cân xứng hoặc có hình dạng không được bình thường.
Nghiến răng là sự nghiến hoặc cắn chặt các răng một cách quá mức. Bình thường khi nhai, cắn mạnh không có lực mạnh như lúc nghiến răng, vì vậy, khi nghiến răng sẽ gây nên một thứ âm thanh rất khó chịu cho người ngủ cùng giường, cùng phòng.
Tỷ lệ dân số mắc chứng nghiến răng khá cao (khoảng từ 5 - 20%) nhưng chỉ khoảng một nửa trong số đó nhận biết được mình bị nghiến răng, còn hầu hết là do người ngủ cùng giường, cùng phòng kể lại, mô tả lại (hãn hữu có trường hợp người bệnh không tin, bạn bè ghi âm lại mới biết mình bị nghiến răng). Với trẻ em, hầu hết không biết nghiến răng là gì. Trong hầu hết các trường hợp, chứng nghiến răng ở trẻ nhỏ ít được quan tâm nhưng ở tuổi thành niên thì không đơn giản chút nào bởi vì có thể để lại một số phiền phức cho họ.
Nguyên nhân gây nghiến răng rất đa dạng, không đơn giản như một số người nghĩ. Nghiến răng có thể là do cản trở khớp cắn, rối loạn chức năng hệ thần kinh trung ương (gặp ở trẻ nhỏ và người trưởng thành), rối loạn giấc ngủ kéo dài, bị stress liên tục, nghiện rượu, nghiện thuốc lá (người trưởng thành) hoặc gặp ở trẻ còi xương, suy dinh dưỡng. Ngoài ra, trẻ bị nghiến răng có thể do mắc bệnh giun kim hoặc nghiến răng có thể do yếu tố gia đình (bố mẹ, anh chị em ruột cũng bị nghiến răng).
Lời khuyên của bác sĩ
Để khắc phục chứng nghiến răng, nên đi khám chuyên khoa răng hàm mặt để xác định nguyên nhân và có phương pháp điều trị thích hợp về răng phòng để lâu sẽ gây nên răng lung lay, nứt răng, vỡ răng hoặc làm biến dạng hàm. Ví dụ, có thể đặt máng nhai khi ngủ hoặc nghiến răng do khớp cắn thì các bác sĩ răng hàm mặt cũng có những hướng xử lý thích hợp. Nếu thấy cần thiết sẽ được bác sĩ giới thiệu khám các chuyên khoa có liên quan đến nghiến răng (chuyên khoa tâm lý, chuyên khoa nhi, chuyên khoa tiêu hóa…).
Trong cuộc sống thường ngày, tránh căng thẳng, cố gắng làm việc và sinh hoạt điều độ, không thức khuya (cả trẻ em và người lớn). Vì vậy, khi trẻ bị nghiến răng, người lớn không nên mắng mỏ hoặc trêu chọc trẻ gây căng thẳng cho trẻ, làm cho chứng nghiến răng nặng thêm, cần đưa trẻ khám bác sĩ càng sớm càng tốt. Với trẻ em, cần có một chế độ dinh dưỡng hợp lý để tránh còi xương, suy dinh dưỡng. Cần nâng cao ý thức vệ sinh phòng bệnh (vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm) để không mắc các bệnh đường ruột (bệnh giun kim…). Cần tẩy giun định kỳ cho trẻ theo chỉ định của bác sĩ khám bệnh. Với người trưởng thành, không nên hút thuốc, hạn chế uống rượu bia và không nên uống trà đặc, cà phê vào các buổi tối vì sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Mời độc giả đón đọc bài 2 "Gãy răng vì nghiến răng" vào lúc 14h ngày 12/06/2015
BS. Việt Bắc
