“Bắt bệnh” ngay chứng đầy bụng, khó tiêu ở trẻ

Ảnh minh hoạ

Triệu chứng và nguyên nhân đầy hơi, khó tiêu ở trẻ

Trước tiên, mẹ cần tìm hiểu về các biểu hiện thường thấy khi trẻ bị đầy bụng, khó tiêu để có thể tự bắt bệnh ngay khi trẻ có biểu hiện lạ. Khi bị đầy hơi, khó tiêu, trẻ có thể có một hoặc một số các triệu chứng sau đây:

- Sau khi ăn từ 1 -2 giờ, bụng bé vẫn căng tròn, đầy khí. Mẹ dùng bàn tay vỗ nhẹ vào bụng bé thì thấy phát ra âm thanh như tiếng trống.

- Bé có thể đau bụng râm ran

- Đột nhiên bé quấy khóc, khó chịu, bứt rứt, bỏ ăn hoặc chán ăn hơn bình thường

- Dấu hiệu buồn nôn hoặc nôn mửa

- Bé xì hơi nhiều lần, đi tiêu phân lỏng hoặc sền sệt, có khi táo bón mấy lần

- Khó ngủ về đêm, có khi quấy khóc do đau bụng ấm ách, lỏng bụng.

Khi bé có dấu hiệu bất thường tại đường tiêu hóa, mẹ thường sẽ bối rối mà quên mất tìm hiểu nguyên nhân gây ra bệnh cho bé là gì. Bởi khi biết nguyên nhân, mẹ có thể tìm giải pháp để trị chứng đầy hơi chướng bụng cho trẻ nhanh hơn và hiệu quả hơn. Dưới đây là những nguyên nhân thường gây ra chứng đầy hơi khó tiêu ở trẻ:

- Chế độ ăn của mẹ: Trong những tháng đầu đời, nguồn dinh dưỡng lớn nhất của trẻ là sữa, phần lớn là sữa mẹ. Do vậy, nếu trẻ sơ sinh bú mẹ có dấu hiệu chướng bụng khó tiêu, mẹ nên nghĩ ngay đến nguyên nhân đầu tiên đến từ chế độ ăn của mẹ. Có thể mẹ đã ăn phải đồ ăn ôi thiu, thực phẩm chưa chín, nguội lạnh hoặc có tính hàn cao.

- Thay đổi chế độ ăn đột ngột: Khi hệ tiêu hóa của trẻ trong những năm đầu đời còn khá nhạy cảm nên việc thay đổi chế độ ăn đột ngột có thể khiến cơ thể trẻ không thích nghi kịp. Tình trạng này thường gặp ở những giai đoạn trẻ chuyển từ bú mẹ sang bú bình hoặc từ bú sữa hoàn toàn sang ăn dặm.

- Bất dung nạp đường lactose: Hiện tượng này xảy ra khi cơ thể trẻ không tiết hoặc tiết không đủ lượng men lactase để tiêu hóa các thực phẩm có chứa lactose trong đó chủ yếu là sữa. Khi lactose không được tiêu hóa, chúng sẽ bị vi khuẩn lên men tạo khí, gây nên hiện tượng bụng chướng đầy.

- Dị ứng với protein sữa: khi hệ miễn dịch của trẻ dị ứng với một hoặc một số loại protein trong sữa, trẻ có thể sẽ bị nôn trớ, khó thở, tiêu chảy ngoài biểu hiện đầy bụng, khó tiêu.

- Do dùng kháng sinh hoặc thuốc: Các thuốc kháng sinh khi vào đường tiêu hóa sẽ tiêu diệt cả hại khuẩn và lợi khuẩn, làm rối loạn hệ vi sinh tại đường ruột. Việc này sẽ gây nên những trục trặc đường tiêu hóa cho trẻ biểu hiện là tiêu chảy, đầy bụng, khó tiêu. Trong một số trường hợp cá biệt, trẻ có thể bị dị ứng với thành phần của một số loại thuốc chữa bệnh hoặc vắc xin.

- Rối loạn tiêu hóa (trào ngược dạ dày, tiêu chảy, táo bón): khi bé bị trào ngược dạ dày, hơi bị tống xuất theo chiều ngược so với bình thường. Vì thế, bé hay bị chướng bụng, ợ hơi, dễ nôn ói. Tình trạng ứ phân do táo bón tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn yếm khí lên men tạo khí, gây đầy hơi cho trẻ. Còn khi tiêu chảy, bé bị mất điện giải gây nên chướng bụng.

Với những trẻ đang bú mẹ, chế độ ăn của mẹ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của bé (ảnh minh hoạ).

Các giải pháp giúp trẻ hết chướng bụng, đầy hơi

Có nhiều nguyên nhân gây nên chướng bụng đầy hơi thì cũng có nhiều cách giải quyết tình trạng này cho trẻ. Mỗi cách sẽ phù hợp với từng độ tuổi và giai đoạn phát triển nhất định của bé. Mẹ có thể chọn một hoặc áp dụng kết hợp những cách sau để khắc phục tình trạng đầy hơi chướng bụng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Cách 1: Massage bụng cho bé

Sau khi bé ăn được 30 phút mẹ hãy dùng các ngón tay xoay nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ từ lỗ rốn ra ngoài. Mẹ có thể dùng dầu massage vừa giảm ma sát vào làn da mỏng manh của bé, vừa giúp bé thư giãn, thoải mái hơn.

Cách 2:  Giúp bé xì hơi

Mẹ hãy giúp bé đưa hơi từ dạ dày ra bằng cách ôm bé sát vào ngực, hơi ngả người ra sau hoặc mẹ bế bé sao cho bụng bé nằm ngang trên cánh tay mẹ. Sau đó, mẹ dùng tay vuốt lưng cho bé xì hơi dễ hơn.

Khi thực hiện cách chữa đầy bụng cho trẻ sơ sinh này, mẹ cũng có thể đặt bé nằm ngửa, nắm chặt phần chân gần đầu gối, đẩy chân lên phía ngực, chân còn lại đẩy xuống phía dưới. Mẹ đổi bên và lặp đi lặp lại động tác “đạp xe” này. Động tác này cũng giúp giảm khí trong bụng hiệu quả.

Cách 3: Chườm nóng bụng bé

Mẹ thực hiện bằng cách lấy 2 chiếc khăn tay, nhúng vào nước nóng và vắt khô. Khi độ nóng thích hợp để không làm bỏng da bé, mẹ đặt một chiếc khăn đã gập gọn lên bụng, dùng chiếc còn lại quấn quanh bụng để cố định lại. Hơi nóng và sức nặng của chiếc khăn sẽ giúp đẩy hơi thừa trong bụng bé ra ngoài dễ dàng hơn.

Massage vừa giúp bé thư giãn, vừa giúp bé “xả hơi” dễ dàng hơn (ảnh minh hoạ).

Cách 4: Giúp trẻ ợ hơi

Đây là cách được các bác sĩ khuyên mẹ nên làm sau khi cho bé sơ sinh bú xong để giảm triệu chứng nôn trớ và trào ngược dạ dày – thực quản. Khi bé bị đầy hơi, việc này lại càng cần thiết hơn. Mẹ hãy bế bé sao cho đầu bé tựa vào mẹ, sau đó vỗ nhẹ nhàng lưng bé cho đến khi bé phát ra những tiếng ợ hơi.

Cách 5: Bổ sung men vi sinh

Men vi sinh có tác dụng hỗ trợ điều trị tiêu chảy, táo bón, đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu do loạn khuẩn đường ruột, nhiễm khuẩn, virus, ký sinh trùng, dùng kháng sinh hoặc các nguyên nhân khác. Thạc sĩ, bác sĩ Lê Thị Hải khuyên mẹ nên chọn dòng men được phân lập từ kim chi Hàn Quốc và đã được chứng minh hiệu quả lâm sàng và an toàn cho trẻ sơ sinh.

Ngoài ra, còn nhiều cách có thể giúp trẻ khắc phục tình trạng đầy hơi, chướng bụng hiệu quả như cho trẻ uống nước gừng mật ong, nước chanh. Tuy nhiên đây là những cách chỉ có thể áp dụng cho những bé lớn hơn, ít nhất là trên 1 tuổi. Vậy nên, mẹ hãy cân nhắc khi dùng những cách này nhé.