Nhiều nguy cơ tiềm ẩn
Theo Sở Y tế TP Huế, cùng với những giá trị tích cực mà internet và mạng xã hội mang lại, trẻ em cũng đang phải đối mặt với hàng loạt nguy cơ, trong đó có việc tiếp xúc với các nội dung độc hại, không lành mạnh như khiêu dâm, bạo lực, mê tín, hoặc những hành vi lệch chuẩn trái với thuần phong mỹ tục.
Các hoạt động ngoại khóa giúp trẻ giảm thời gian phụ thuộc vào thiết bị điện tử, phát triển kỹ năng sống và tương tác xã hội tích cực.
Một trong những vấn đề đáng lo ngại là tình trạng trẻ "nghiện" mạng xã hội, dành quá nhiều thời gian cho thế giới ảo dẫn đến lệ thuộc, ảnh hưởng đến học tập, sinh hoạt và sức khỏe tinh thần. Bên cạnh đó, các hành vi công kích, bêu xấu, bắt nạt trên mạng khiến nhiều trẻ rơi vào trạng thái tự ti, căng thẳng, thậm chí trầm cảm.
Không ít trường hợp, thông tin cá nhân của trẻ như hình ảnh, địa chỉ hay thành tích học tập bị lợi dụng cho mục đích lừa đảo, tống tiền hoặc đe dọa. Một số đối tượng còn dụ dỗ trẻ tham gia vào các nhóm chat đen, thử thách nguy hiểm, thậm chí lạm dụng tình dục qua mạng thông qua những chiêu trò tặng quà, nhắn tin thân mật hay gạ gẫm tinh vi.
Lãnh đạo Sở Y tế TP Huế chia sẻ, để bảo vệ trẻ trước những nguy cơ trên không gian mạng, việc phối hợp giữa cha mẹ, nhà trường và xã hội phải được thực hiện thường xuyên và thực chất. Cần hướng dẫn trẻ cách nhận biết nội dung độc hại, tránh chia sẻ thông tin cá nhân, hiểu rõ quyền riêng tư và biết cách tự bảo vệ.
Bên cạnh đó, phụ huynh nên giám sát và đồng hành cùng con trong quá trình sử dụng internet, đặt thiết bị tại nơi dễ quan sát, giới hạn thời gian truy cập mỗi ngày, đồng thời sử dụng phần mềm kiểm soát nội dung phù hợp.
Việc thường xuyên trò chuyện, lắng nghe con cũng giúp cha mẹ nắm bắt được trẻ đang xem gì, chơi gì, có gặp bất thường hay không, từ đó kịp thời hỗ trợ, ngăn chặn rủi ro. Trẻ cần được trang bị thêm kiến thức pháp luật và đạo đức số, hiểu rõ những hành vi như phát tán thông tin sai lệch, xúc phạm người khác hay chia sẻ nội dung nhạy cảm đều có thể vi phạm pháp luật.
Để bảo vệ trẻ trước những nguy cơ trên không gian mạng, việc phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội là rất cần thiết.
Bên cạnh giáo dục và quản lý, việc tạo ra môi trường thay thế lành mạnh cũng rất cần thiết. Các hoạt động ngoại khóa, thể thao, nghệ thuật, đọc sách hay tham gia cộng đồng giúp trẻ giảm thời gian phụ thuộc vào thiết bị điện tử, phát triển kỹ năng sống và tương tác xã hội tích cực.
Huế triển khai nhiều giải pháp bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng
Theo lãnh đạo Sở Y tế TP Huế, công tác bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng đang được thành phố triển khai bằng nhiều kế hoạch và hành động cụ thể, bám sát chỉ đạo của Chính phủ và các bộ, ngành trung ương. Trong đó, đáng chú ý là việc thực hiện Chương trình hành động quốc gia vì trẻ em và Chương trình bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng giai đoạn 2021–2025, theo Quyết định số 830/QĐ-TTg ngày 01/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ.
Lãnh đạo Sở Y tế và các đơn vị trao tặng quà cho các em học sinh tại Lễ phát động Tháng hành động vì trẻ em năm 2025.
Thành phố đã cụ thể hóa mục tiêu bằng Kế hoạch số 208/KH-UBND về thực hiện Nghị quyết số 07/2021/NQ-HĐND "Đẩy mạnh công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em giai đoạn 2021–2025".
Trong đó, giao Sở Thông tin và Truyền thông (nay là Sở Khoa học và Công nghệ) chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương thực hiện Đề án tuyên truyền phòng, chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em trên mạng xã hội. Song song là việc đẩy mạnh giáo dục pháp luật về quyền trẻ em, Luật Trẻ em và Nghị quyết số 121/2020/QH14 của Quốc hội về tăng cường hiệu quả thực thi chính sách phòng, chống xâm hại trẻ em.
Hàng năm, UBND TP Huế đều ban hành kế hoạch cụ thể về công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em, trong đó đặc biệt chú trọng đến hoạt động bảo vệ trẻ trên môi trường mạng. Các mục tiêu, nhiệm vụ được lồng ghép vào chương trình hành động của từng ngành, từng địa phương, nhằm tạo ra mạng lưới phối hợp hiệu quả giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong việc bảo đảm an toàn cho trẻ trong không gian số.
"Giáo dục an toàn mạng cho trẻ em là nhiệm vụ ngày càng quan trọng trong thời đại số. Gia đình và nhà trường cần đóng vai trò chủ đạo trong việc đồng hành, trang bị cho trẻ kiến thức, kỹ năng và thái độ đúng đắn khi sử dụng internet. Việc triển khai đồng bộ các giải pháp không chỉ giúp phòng ngừa và xử lý kịp thời các nguy cơ xâm hại, mà còn góp phần xây dựng môi trường mạng lành mạnh, an toàn, thân thiện, để trẻ em có thể học tập, sáng tạo và phát triển toàn diện trong thời đại số", lãnh đạo Sở Y tế TP Huế nhấn mạnh.
Hoàng Dũng