Thời gian qua, tình trạng vi phạm tại các gầm cầu phổ biến trên địa bàn Hà Nội. Hàng nghìn mét vuông gầm cầu vượt đã bị biến thành bãi trông giữ xe, hàng quán sửa chữa, buôn bán phụ tùng ôtô, tập kết vật liệu xây dựng... Chính quyền đang tỏ rõ quyết tâm dẹp bỏ các điểm trông giữ xe tại các khoảng không dưới chân các cầu vượt trên địa bàn, liệu có giải quyết được?
Tiềm ẩn nhiều nguy cơ
Là cây cầu vượt đường bộ đầu tiên trên địa bàn Hà Nội, cầu vượt Ngã Tư Vọng (quận Hai Bà Trưng) được xây dựng để giải quyết tình trạng ùn tắc nghiêm trọng tại nút giao thông này trong những giờ cao điểm. Song chỉ sau một thời gian được đưa vào sử dụng, phần mặt bằng dưới gầm cầu đã được tận dụng khai thác, trở thành điểm trông giữ ôtô, xe máy ngày và đêm. Khung rào sắt được dựng quây hai bên gầm cầu để phục vụ cho việc trông giữ. Ôtô, xe máy đến gửi dựng thành các dãy dài...
Việc khai thác điểm đỗ ở dưới gầm cầu cũng diễn ra tương tự ở các gầm cầu vượt khác như Ngã Tư Sở (Đống Đa), Phạm Hùng - Phạm Văn Đồng (Cầu Giấy) hay gầm cầu dưới chân đường dẫn lên cầu Chương Dương (Hoàn Kiếm)... Theo ước tính, có đến cả nghìn lượt xe được gửi tại các điểm trông giữ này.
Việc sử dụng gầm cầu làm nơi trông giữ xe rất nguy hiểm, khiến nhiều người dân lo ngại. Ôtô, xe máy gửi nhiều ở các nơi này không chỉ tập trung nhiều chất gây cháy nổ như xăng, dầu mà các bãi xe cũng không thấy có thiết bị phòng cháy chữa cháy, nhân viên không có nghiệp vụ..., khi xảy ra cháy nổ sẽ gây ảnh hưởng đến kết cấu, độ bền vững của cầu, nguy hiểm cho người lưu thông trên cầu và cư dân trong khu vực. Gầm đường dẫn cầu Chương Dương cũng bị biến thành nơi trông giữ xe với hàng rào bao kín ra tận mép đường. Gầm cầu vượt Ngã Tư Sở, Ngã Tư Vọng, gầm cầu vượt Đại lộ Thăng Long, cầu vượt Mai Dịch, gầm cầu Thăng Long... cũng được các cơ quan quản lý "bật đèn xanh" cho sử dụng.
Thế nhưng, Sở GTVT Hà Nội từng biện minh rằng, các điểm đỗ xe dưới gầm cầu đã tồn tại từ trước khi Bộ GTVT ban hành Thông tư 39 (cho phép sử dụng gầm cầu đường bộ làm bãi đỗ xe tạm thời), nhưng không lý giải tại sao từ khi Thông tư 39 có hiệu lực, các bãi đỗ xe không được dẹp bỏ, mà ngang nhiên tồn tại.
Trả lại vùng an toàn cho cầu
Sở GTVT Hà Nội cho rằng, việc sử dụng gầm cầu nói trên là do Hà Nội khó khăn về điểm đỗ xe. Nhưng khó có thể chấp nhận được lý do này. Vì việc bảo đảm an toàn kỹ thuật các công trình hạ tầng rất cần thiết, không thể vì thiếu điểm đỗ xe mà vi phạm các quy định, gây mất an toàn các công trình cầu, đường. Chưa kể hầu hết các khu vực gầm cầu bị vi phạm, không chỉ dùng làm bãi đỗ xe, mà còn dùng để tập kết hàng hóa, kinh doanh dịch vụ.
Chỉ đạo vấn đề này, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Thế Thảo nhấn mạnh, TP chủ trương không cho trông giữ xe dưới gầm cầu. Đối với các khu vực gầm cầu đang sử dụng, TP sẽ thu hồi từng bước, tiến tới xóa bỏ để bảo đảm ATGT. Riêng khu vực gầm đường Vành đai 3 trên cao, tuyệt đối không được sử dụng làm điểm trông giữ xe, kinh doanh dịch vụ. Kể cả Sở GTVT hay cơ quan nào đã ký hợp đồng với các đơn vị cũng nghiêm cấm sử dụng. Như vậy, quan điểm và quyết tâm của chính quyền Hà Nội nhằm xóa bỏ tình trạng sử dụng khu vực gầm cầu trên địa bàn đã rõ. Nhưng để quyết tâm trở thành hiện thực, nên chăng TP cần khẩn trương tiến hành rà soát toàn bộ các khu vực vi phạm để có bức tranh toàn cảnh, làm rõ các đối tượng vi phạm và mức độ vi phạm... Trên cơ sở đó đề ra giải pháp, lộ trình từng bước xóa bỏ các bãi trông giữ xe, các địa điểm kinh doanh, tập kết vật liệu, hàng hóa... lấn chiếm gầm cầu. Chỉ có cụ thể hóa như vậy, tình trạng sử dụng gầm cầu gây mất mỹ quan đô thị hiện nay mới sớm được chấm dứt, bảo đảm an toàn kỹ thuật cho các công trình giao thông.
Phạm Quang