Liên tiếp trong dịp nghỉ hè vừa qua, cơ quan chức năng đã bắt giữ và xử lý nhiều trường hợp các em học sinh, sinh viên vi phạm pháp luật với nhiều hành vi phạm tội, thậm chí có cả giết người. Nguyên nhân của tình trạng này là do hầu hết các địa phương hiện nay đang thiếu trầm trọng sân chơi lành mạnh cho giới trẻ trong dịp các em nghỉ hè. Ngoài ra, từ phía các gia đình cũng thiếu sự quan tâm, quản lý và giáo dục con em mình.
Học sinh, sinh viên phạm pháp không còn là hiếm
Ngày 2/8, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM phối hợp cùng Công an quận Tân Bình, Công an tỉnh Quảng Bình, tiến hành di lý Nguyễn Văn Thiên (17 tuổi, quê Quảng Bình) từ Quảng Bình vào TP.HCM để phục vụ công tác điều tra. Thiên là nghi can bị ra lệnh bắt khẩn cấp về hành vi hiếp dâm trẻ em và giết người. Nạn nhân là em N.M.H. (13 tuổi, học sinh lớp 7 trường Chu Văn An, TP.Đồng Hới, Quảng Bình). Theo thông tin ban đầu, nghi can Thiên cùng với nạn nhân H., đi cùng chuyến đi du lịch Quảng Bình - Singapore - TP .HCM do trường Chu Văn An tổ chức. Tối 21/7, đoàn của trường đáp máy bay từ Singapore về TP.HCM, lưu trú tại một khách sạn trên đường Cộng Hòa, P.13, Q.Tân Bình. Đến khoảng 13h ngày 22/7, trong lúc các thầy cô đang làm thủ tục trả phòng cho khách sạn để về quê thì Thiên thông báo mất hộ chiếu và nhờ em H. lên phòng để tìm giùm. Sau một lúc chờ đợi không thấy hai em học sinh trên xuống, các thầy cô trong đoàn quay lên phòng gọi cửa nhiều lần cũng không được bèn nhờ nhân viên khách sạn mở cửa giùm. Khi bước vào phòng thấy em H. đang ngất xỉu trong bồn tắm. Ngay sau đó, em H. được đưa đến Bệnh viện Trưng Vương và Bệnh viện Chợ Rẫy cấp cứu. Đến sáng 23/7 em H. đã tử vong vì bị ngạt do bóp cổ, bị xâm hại tình dục và nhiều thương tích khác.
Trước đó, vào tối 20/6, anh Đoàn Trường Giang, (SN 1993, thường trú tại thị trấn Thanh Thủy, huyện Thanh Thủy, Phú Thọ) đang ngồi chơi cùng nhóm bạn trên cầu dẫn sang khu du lịch Đảo Ngọc Xanh, thuộc khu 4, thị trấn Thanh Thủy, huyện Thanh Thủy thì bất ngờ bị nhiều thanh niên đi trên 04 xe máy sử dụng dao quắm, phớ, giáo tự chế chém nhiều nhát vào người anh Giang làm thủng vai phải lộ bao khớp vai, đứt ngang các lớp gân cơ phúc mạc vùng sườn và đứt quai ruột non, thủng đại tràng. Anh Giang ôm bụng chạy được chừng 30m thì gục xuống đường do vết thương quá nặng. Sau khi gây án, các đối tượng lên xe bỏ trốn khỏi hiện trường theo nhiều hướng khác nhau. Đến ngày 24/6, cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an huyện Thanh Thủy đã bắt được 8 đối tượng (đều là sinh viên về quê nghỉ hè) gây ra vụ việc trên và nguyên nhân được các đối tượng khai nhận là do xích mích cá nhân.
Trong tháng 6/2015, với thủ đoạn cầm dao đe dọa hoặc vờ va chạm giao thông, 3 đối tượng trong nhóm cướp nhí đã bị lực lượng Công an TP. Hà Nội bắt giữ, đã gây ra hàng loạt các vụ cướp giật tài sản có giá trị như xe máy, điện thoại và tiền mặt trên địa bàn Hà Nội. Cả 3 đối tượng đều là học sinh trung học phổ thông và đang trong dịp nghỉ hè thì liên tiếp gây án để lấy tiền ăn chơi.
Lớp trẻ bị “đầu độc” bởi quá nhiều thứ văn hóa kích động bạo lực
Theo lực lượng cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội - Công an TP.Hà Nội, lớp trẻ hiện đang bị “đầu độc” bởi quá nhiều thứ văn hóa nghe nhìn, giải trí có nội dung kích động bạo lực. Chỉ cần bật các kênh truyền hình được cấp phép hoạt động cũng thấy hàng ngày đang có quá nhiều phim bạo lực. Rồi internet, game online có nội dung bạo lực tràn ngập. Đây chính là nguyên nhân đang từng giờ, từng ngày tác động tới tâm sinh lý của một bộ phận thanh thiếu niên. Bởi ở độ tuổi đang trong giai đoạn hình thành nhân cách, khi tiếp cận với quá nhiều thứ giải trí bạo lực sẽ khiến con người bị lệch lạc về nhân cách, hành động theo bản năng và rất dễ có hành vi bạo lực khi bị kích động. Xét ở một góc độ khác thì vai trò giáo dục của nhà trường và xã hội đối với giới trẻ hiện nay có phần mờ nhạt nếu như không muốn nói là buông lỏng. Cùng đó, một bộ phận giới trẻ sống nhạt, thờ ơ vô trách nhiệm với gia đình, cộng đồng và xã hội. Song điều quan trọng nhất là sự thiếu quan tâm giáo dục của gia đình.
Nhìn nhận vấn đề này, Tiến sĩ tâm lý Nguyễn Tùng Lâm - Chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục Hà Nội cho rằng, vai trò, chức năng của chính quyền, đoàn thể xã hội trong việc giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên ở nhiều địa phương đã, đang bị suy giảm, nếu có làm thì chỉ mang tính hình thức, phong trào. Các hoạt động sinh hoạt hè cũng đang bị mai một. Rõ ràng thực trạng này đang đặt ra dấu hỏi về công tác phối hợp đồng bộ, chặt chẽ, thường xuyên giữa nhà trường, chính quyền đoàn thể và gia đình hiện nay.
Luật sư Phạm Hồng Hải (Đoàn Luật sư Hà Nội) cũng cho biết, giải pháp tối ưu phải tạo “công ăn việc làm” cho trẻ. Khi con người ta được học hành hoặc có việc làm thì rõ ràng thời gian để có thể làm những việc không có ích, những việc bất lợi cho xã hội sẽ không có, hoặc hiếm hơn. Ngoài ra, vấn đề khung hình phạt đối với trẻ vị thành niên cũng đang gây nhiều tranh cãi. Nhiều tội phạm phạm tội có tính chất man rợ, giết nhiều người cùng lúc nhưng vì chưa đủ 18 tuổi nên không phải chịu mức án cao nhất. Đây cũng là kẽ hở khiến tội phạm lợi dụng. Vì vậy, đã đến lúc các nhà làm luật cần tính tới sửa đổi bổ sung điều luật liên quan đến tội phạm vị thành niên để phù hợp với tình hình thực tế.
Tuấn Phong
