Kết quả giám định tại Viện Khoa học Hình sự và các Phân viện Khoa học hình sự tại TP. HCM và TP. Đà Nẵng đã phát hiện hai chất ma túy mới có tên là N-Ethylpentylone trong các mẫu viên nén màu hồng và 5FR-MDMB-PICA trong mẫu thảo mộc khô cắt nhỏ.
N-Ethylpentylone kích thích thần kinh trung ương mạnh tương tự chất cathinone trong lá Khát
Theo Viện Khoa học Hình sự - Bộ Công an, chất N-Ethylpentylone là chất có tác dụng kích thích thần kinh trung ương mạnh tương tự chất cathinone trong lá Khát, nằm trong danh mục I - các chất tuyệt đối cấm sử dụng trong y học và trong đời sống xã hội. Còn 5FR-MDMB-PICA là chất thuộc nhóm cần sa tổng hợp, có tác dụng kích thích và gây ảo giác.
Nhiều nước trên thế giới đã có cảnh báo và đã đưa hai chất N-Ethylpentylone và 5FR-MDMB-PICA vào danh mục quản lý. Tuy nhiên tại Việt Nam, cả hai chất trên đều chưa được đưa quy định trong danh mục các chất ma túy và tiền chất. Hiện Viện Khoa học Hình sự đã thông báo tới lực lượng phòng, chống ma túy trên toàn quốc về sự xuất hiện của hai chất ma túy mới này để chủ động có biện pháp phòng ngừa và đấu tranh. Bộ Công an cũng phối hợp với các cơ quan chức năng báo cáo Chính phủ bổ sung hai chất này vào danh mục các chất ma túy, không để các đối tượng lợi dụng sơ hở vào việc sản xuất, mua bán trái phép chất ma túy.
Trước đó, ngày 15/5/2018, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 73/2018/NĐ-CP quy định các danh mục chất ma túy và tiền chất. Nghị định 73 đã cập nhật, bổ sung đưa vào danh mục quản lý 514 chất ma túy và 44 tiền chất. Trước đây, chỉ có 250 chất ma túy và 43 loại tiền chất nằm trong danh mục.
Chất N-Ethylpentylone trong các mẫu viên nén màu hồng có tác dụng kích thích thần kinh trung ương tương tự như chất cathinone trong lá Khát.
Khi phát hiện chất mới chưa có trong các danh mục chất ma túy và tiền chất ban hành kèm theo Nghị định này liên quan đến việc sản xuất, điều chế, sử dụng chất ma túy hoặc theo quy định tại 3 Công ước của Liên hợp quốc (LHQ) về phòng, chống ma túy thì Bộ Công an có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế, Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ NN&PTNT và các cơ quan có liên quan xem xét, trình Chính phủ sửa đổi, bổ sung và công bố các danh mục đó.
Việc ban hành Nghị định số 73/2018/NĐ-CP quy định các danh mục chất ma túy và tiền chất là cần thiết để phù hợp sự điều chỉnh danh mục các chất ma túy và tiền chất của Ủy ban Kiểm soát ma túy của LHQ, đồng thời bảo đảm kiểm soát kịp thời các loại ma túy và tiền chất mới xuất hiện ở nước ta trong thời gian gần đây.
Giới trẻ nhận thức rất mơ hồ về các loại ma túy mới
Theo Thượng tá Bùi Đức Thiêm, Phó Trưởng phòng Đấu tranh với tội phạm ma túy tổng hợp và tiền chất (Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy - Cục C47) cho biết, thời gian gần đây trong giới trẻ đang rộ lên thú chơi những loại ma túy mới như trà sữa, kẹo, nước vui, đông trùng,… tại một số thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Hải Phòng... Bản chất của những sản phẩm trên là ma túy tổng hợp (MTTH), được ngụy trang dưới những tên gọi khác nhau để tránh sự phát hiện của lực lượng chức năng vì có thể lầm tưởng là một loại thực phẩm nào đó.
MTTH phần lớn là chất gây kích thích mạnh lên hệ thần kinh trung ương, do đó những địa điểm để sử dụng hoặc chứa chấp, tổ chức sử dụng MTTH thường là các vũ trường, quán bar, quán karaoke, nhà nghỉ; thậm chí cả trên xe ôtô (taxi hoặc xe gia đình). Từ khi xuất hiện tại nước ta đến nay, số lượng người sử dụng MTTH đã tăng lên nhanh chóng. Thời kỳ đầu, MTTH nói chung được coi là “hàng hiệu”, “đẳng cấp” và chỉ những đối tượng có điều kiện kinh tế mới giám sử dụng, thì nay nó đã trở nên tương đối “phổ thông”; phần lớn các đối tượng có nhu cầu đều có thể mua ma túy tổng hợp để sử dụng, nhất là đối tượng thanh thiếu niên. Lý do sử dụng cũng rất đơn giản, có thể là liên hoan, gặp mặt, sinh nhật hay chỉ là cuộc hẹn hò gặp nhau cuối tuần. Cũng từ đây, nhiều đối tượng khi sử dụng đã mất kiểm soát, dẫn đến hành vi “ngáo đá” đã gây ra nhiều vụ án thương tâm. Vụ việc 2 cháu thiếu niên Nguyễn Thị T., 12 tuổi và Lê Thị N, 14 tuổi ở Yên Mỹ, Hưng Yên đi xe máy bị tai nạn giao thông tại cầu vượt qua đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng đêm 19/6/2018 được xác định trước đó đã sử dụng chất kích thích tại buổi sinh nhật ở một quán karaoke.
Có thể thấy rằng, việc sử dụng các loại MTTH gây nguy hiểm đối với sức khỏe người sử dụng, gây loạn thần, ảo giác, hoang tưởng, làm giảm khả năng nhận thức, mất kiểm soát về hành vi gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho gia đình và xã hội. Trong khi đó, nhận thức của giới trẻ còn rất mơ hồ, cho rằng các loại ma túy mới này không gây nghiện khiến việc sử dụng ma túy này đang có xu hướng lan nhanh. C47 đã có những cảnh báo về phương thức thủ đoạn mới để các lực lượng kịp thời đấu tranh. Đồng thời cũng cảnh báo tới các bậc phụ huynh và giới trẻ tránh sa đà vào sử dụng những loại ma túy mới tiềm ẩn nhiều tác hại cho sức khỏe.
