Ngày 20/3, Ban Bí thư Trung ương Đảng tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai Nghị quyết số 21 của Bộ Chính trị khóa XI về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế giai đoạn 2012- 2020”.
Đại diện các bộ, ngành và tỉnh uỷ, UBND các thành phố trực thuộc TW tham dự hội nghị, dưới sự chủ trì của đồng chí Lê Hồng Anh - Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư và đồng chí Vương Đình Huệ - Ủy viên BCH TW Đảng, Trưởng ban Kinh tế TW.
Hai trụ cột trong hệ thống an sinh xã hội
Trưởng ban Kinh tế TW Vương Đình Huệ nhấn mạnh bảo hiểm xã hội (BHXH) và bảo hiểm y tế (BHYT) là hai chính sách lớn, trụ cột của Đảng và Nhà nước để thực hiện an sinh xã hội. Sau hơn 50 năm thực hiện BHXH và 20 năm thực hiện BHYT, quỹ BHXH được hình thành, có kết dư và bảo toàn, tăng trưởng, tham gia đầu tư góp phần phát triển kinh tế xã hội. Quỹ BHYT bước đầu đã cân đối được thu chi và có kết dư. Hệ thống tổ chức BHXH Việt Nam được hình thành và phát triển, cơ bản đáp ứng yêu cầu của việc thực hiện các chế độ, chính sách BHXH, BHYT.
Tuy nhiên, diện bao phủ BHXH còn thấp, mới đạt khoảng 20% lực lượng lao động, số người tham gia BHYT mới đạt khoảng 65% dân số. Quản lý nhà nước về BHXH, BHYT chưa đáp ứng yêu cầu, tình trạng doanh nghiệp nợ và trốn đóng BHXH, BHYT còn nhiều. Quỹ BHXH, nhất là quỹ hưu trí, tử tuất có nguy cơ mất cân đối trong tương lai gần, quỹ BHYT luôn tiềm ẩn nguy cơ thâm hụt. Thái độ phục vụ của một số cán bộ y tế và thủ tục hành chính trong khám, chữa bệnh còn gây bức xúc cho người bệnh; năng lực và trách nhiệm của một số cán bộ giám định y tế còn yếu.
Để khắc phục những hạn chế và đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 21 nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 - 2020. Nghị quyết đặt ra mục tiêu năm 2020 có khoảng 50% lực lượng lao động tham gia BHXH, 35% lực lượng lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp; trên 80% dân số tham gia BHYT. Sử dụng an toàn và bảo đảm cân đối quỹ BHXH trong dài hạn; quản lý, sử dụng có hiệu quả và bảo đảm cân đối quỹ BHYT.
Không tách rời trách nhiệm của cấp ủy và chính quyền địa phương
Tại hội nghị, các ý kiến phát biểu của các bộ, ngành, địa phương đều khẳng định sự cần thiết ban hành Nghị quyết số 21 nhằm làm cơ sở cho sự phát triển hiệu quả, bền vững kinh tế xã hội của đất nước. Tuy nhiên, việc thực hiện các chỉ tiêu mà Nghị quyết đặt ra là nhiệm vụ rất lớn, đòi hỏi toàn hệ thống chính trị phải có các giải pháp tích cực để thực hiện. Lãnh đạo các bộ, ngành và BHXH đều cho rằng vai trò chỉ đạo, thực hiện chính sách BHXH, BHYT của cấp ủy, chính quyền địa phương sẽ là điều kiện tiên quyết để hoàn thành mục tiêu Nghị quyết 21 đặt ra.
Ủy viên BCH TW Đảng, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đề nghị các cấp ủy, chính quyền địa phương cần đưa chỉ tiêu phát triển BHXH và BHYT vào trong kế hoạch, chỉ tiêu phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Tăng cường chỉ đạo cơ quan chức năng như thuế, KHĐT, LĐTB-XH, liên đoàn lao động phối hợp thực hiện tốt chính sách bảo hiểm. Tại hội nghị, các địa phương cũng kiến nghị Chính phủ, bộ, ngành xây dựng cơ chế quản lý và sử dụng quỹ BHXH, BHYT an toàn, hiệu quả; nghiên cứu việc đóng BHXH phải phù hợp với thực tế để người lao động khi về hưu đảm bảo được cuộc sống, khuyến khích người dân có cuộc sống dưới mức trung bình tham gia BHYT, có chế tài xử lý nghiêm khắc đối với hành vi trốn đóng BHXH...
Tại hội nghị, lãnh đạo Bộ Y tế cho biết đang xây dựng và hoàn thiện Luật sửa đổi bổ sung Luật BHYT, sẽ trình Quốc hội vào năm 2014, thành lập Ban Chỉ đạo ở Trung ương và địa phương để huy động các nguồn lực triển khai lộ trình BHYT toàn dân giai đoạn 2012 - 2020. Bên cạnh đó, việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh là yêu cầu đã và đang được ngành y tế triển khai quyết liệt nhằm thu hút sự tham gia của nhân dân vào dịch vụ BHYT. Ngành y tế đang thực hiện từng bước đổi mới cơ chế cấp ngân sách nhà nước gắn với lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ y tế, theo đó chuyển hình thức cấp ngân sách cho cơ sở cung ứng dịch vụ sang trực tiếp cho đối tượng thụ hưởng y tế do nhà nước cấp qua BHYT; triển khai hướng dẫn Nghị định 85 của Chính phủ về cơ chế hoạt động, cơ chế tài chính, giá dịch vụ khám chữa bệnh với các cơ sở khám chữa bệnh công lập để người tham gia dịch vụ y tế hưởng dịch vụ tốt hơn, xứng với giá tiền bỏ ra. Bên cạnh đó, việc ban hành Thông tư Quản lý giá thuốc đã bước đầu mang lại hiệu quả khi giá đấu thầu thuốc đã bắt đầu giảm, mỗi bệnh viện tuyến Trung ương đã giảm từ 40 - 50 tỷ đồng/năm tiền giá thuốc cũng đã tạo thuận lợi cho quỹ BHYT, bớt chi phí của người dân khi khám chữa bệnh.
Phát biểu kết luận hội nghị, đồng chí Lê Hồng Anh biểu dương các bộ, ngành, địa phương đã có chương trình, kế hoạch để triển khai Nghị quyết số 21 của Bộ Chính trị. Đề nghị các bộ, ngành tiếp tục quán triệt Nghị quyết số 21 đến các cấp ủy, đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội và mỗi người dân về lợi ích thiết thực khi tham gia BHXH, BHYT. Đồng thời đề nghị Đảng đoàn Quốc hội, Ban Cán sự Đảng, Chính phủ rà soát các bất cập của pháp luật BHXH, BHYT để sửa đổi, đồng thời nghiên cứu các chế tài đủ sức răn đe với các hành vi trốn đóng BHXH hoặc lợi dụng chính sách để trục lợi từ BHXH, BHYT...
Bài và ảnh: Hồng Chung