Hiện nay, nhiều vùng diện tích đất bị bỏ hoang, lãng phí do chưa được đưa vào quản lý, sử dụng. Đặc biệt, nhiều vùng chưa có quy hoạch hoặc có nhưng chỉ là quy hoạch tổng thể chưa có quy hoạch chi tiết nên đất gần như vô chủ, nguồn gốc chưa rõ ràng nên dẫn đến tình trạng bao chiếm đất đai của một số cá nhân, tổ chức. Đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng bao chiếm đất công trái phép hiện nay. Do đất không được giao cho một cá nhân, tổ chức nào quản lý cụ thể nên một số người lợi dụng danh nghĩa khai hoang đã tiến hành bao chiếm đất đai với diện tích lớn, sau một thời gian xác lập “chủ quyền” trên thực tế thì câu kết với những người có thẩm quyền nhưng thoái hóa biến chất để biến đất công thành đất tư hoặc sang nhượng bằng giấy tay trái phép để thu lợi bất chính. Điều này từng diễn ra rất nghiêm trọng ở nhiều nơi như ở Bình Phước, Vĩnh Phúc, Hải Phòng, Bình Thuận... thời gian vừa qua.
Việc bao chiếm đất công đã làm cho nhà nước thất thu tiền thuế giao quyền sử dụng đất, trong khi đó một số ít người giàu lên nhanh chóng vì chiếm đoạt đất trái phép. Mặt khác, điều này đã gây ra hậu quả lâu dài về mặt xã hội như khiếu nại, tố cáo, mất an ninh trật tự vì các trường hợp chuyển nhượng bằng tay hoặc bao chiếm đất trái phép rất dễ dẫn đến tranh chấp giữa các cá nhân, tổ chức hoặc giữa Nhà nước với người dân trong trường hợp đền bù, giải tỏa.
Mật độ dân số bình quân đầu người/km2 ở nước ta thuộc hàng cao nhất thế giới, do đó tài nguyên đất đai lại càng vô cùng quý giá. Vì vậy, các cơ quan chức năng cần tiến hành thống kê đất đai, quản lý chặt chẽ tài nguyên đất đai. Theo đó, cần tiến hành rà soát, thống kê để có được số liệu chính xác về đất đai trong cả nước nhằm giúp cho việc quản lý tài nguyên đất đai được tốt hơn. Có như vậy, mới hạn chế được tình trạng vi phạm pháp luật về đất đai, nhất là tình trạng bao chiếm đất công trái phép nhằm biến thành đất tư để trục lợi cá nhân diễn ra khá phổ biến, nghiêm trọng như hiện nay./.
