Bản quyền và độc quyền

30-07-2013 10:03 | Xã hội
google news

Trong xu thế hội nhập toàn cầu, lĩnh vực truyền hình đã có những bước đột phá quan trọng, mở rộng liên doanh liên kết, đổi mới công nghệ, tăng kênh, tăng thời lượng, nâng cao chất lượng chương trình, ngày càng được đông đảo công chúng tin cậy, yêu quý.

Trong xu thế hội nhập toàn cầu, lĩnh vực truyền hình đã có những bước đột phá quan trọng, mở rộng liên doanh liên kết, đổi mới công nghệ, tăng kênh, tăng thời lượng, nâng cao chất lượng chương trình, ngày càng được đông đảo công chúng tin cậy, yêu quý. Tuy nhiên, vẫn có những kẽ hở khiến cho việc liên doanh liên kết bị lợi dụng, gây bức xúc xã hội, cạnh tranh gay gắt trên sóng truyền hình.

Đó là việc K đã “lách luật” chiếm độc quyền phát sóng phần hấp dẫn nhất của Giải bóng đá ngoại hạng Anh (EPL). Cần nhắc lại rằng, K là liên doanh của Truyền hình vệ tinh VTV (VSTV) với Hãng Canal (Pháp), ngay từ khi mới ra đời đã bị dư luận phản ứng gay gắt vì thực chất lúc đó Canal tuy nói bỏ ra 49%, nhưng chỉ là tiền mua bản quyền EPL 3 mùa giải  khoảng 10 triệu USD, trong khi đó VSTV đã có cơ sở vật chất, đội ngũ cán bộ nhân viên dày dạn kinh nghiệm, lăn lộn khắp đất nước với hàng trăm ngàn thuê bao và toàn bộ các chương trình của VTV mà thương hiệu VTV là vô giá, sao có thể vì 10 triệu USD mà cho Canal lợi dụng uy tín dễ dàng thế? Nếu là ở trên đất Pháp, Canal đừng có mơ!
Bản quyền và độc quyền 1
 Nếu K giữ độc quyền phát sóng, nhiều người Việt Nam sẽ mất cơ hội xem những trận đấu hấp dẫn của giải Ngoại hạng Anh.

Dựa vào thế của VTV, K chủ trương đẩy giá mua, nắm độc quyền nhằm nhanh chóng chiếm lĩnh thị phần, từng bước “nuốt chửng” các đơn vị truyền hình trả tiền từng gắn bó nhiều năm với hàng chục triệu người  Việt Nam như họ đã từng làm ở một nước Đông Âu. Nhưng ba mùa giải qua, K vì nhiều nguyên nhân đã lỗ 1.300 tỷ đồng, bị Bộ Kế hoạch - Đầu tư đưa vào danh sách sắp xếp lại các doanh nghiệp trình Chính phủ (được biết đến thời điểm này lỗ đã lên đến 1.800 tỷ).

Đầu năm nay, Hiệp hội truyền hình trả tiền Việt Nam (VNPayTV) đã xin ý kiến Bộ Thông tin - Truyền thông họp bàn thống nhất ủy quyền VTV đại diện đàm phán mua bản quyền truyền hình trực tiếp EPL với mức giá tăng khoảng 20% so với trước đây. Biết không thể qua mặt được chuyên gia của VNPayTV, Canal đã lặng lẽ “đi đêm” với Hãng IMG (Hoa Kỳ) để họ nhanh chóng ôm trọn gói EPL rồi bán lại cho Canal độc quyền phát sóng ở Việt Nam với giá 33,3 triệu USD, cao hơn 300% giá cũ?! - một mức giá khiến các nước trong khu vực phải lè lưỡi lắc đầu. Sẽ không quá khó để điều tra thực chất của việc mua bán lắt léo này nếu VNPayTV kiện lên tòa án châu Âu, nhờ điều tra làm rõ vụ việc. Nhưng trước hết xin lưu ý các vị lãnh đạo K rằng: Việt Nam có kinh tế thị trường, nhưng còn phải định hướng xã hội chủ nghĩa nữa và có luật chống độc quyền. Đến như than, điện, xăng dầu... còn phải chịu sự điều tiết giá, thậm chí còn phải bán thấp hơn giá thành. Nhà nước Việt Nam luôn bảo đảm quyền lợi chính đáng của mọi công dân, đặc biệt là quyền được hưởng thụ văn hóa, thông tin, thể thao... bình đẳng. Xin đừng nhầm lẫn giữa bản quyền và độc quyền ở Việt Nam, nhất là trong lĩnh vực báo chí - phát thanh truyền hình. Nhiều người cho rằng Canal giỏi lách luật nên mới mượn được thương hiệu VTV để lũng đoạn sóng truyền hình. Xin thưa, sóng truyền hình cũng phải có chủ quyền, mọi công dân Việt Nam đều có trách nhiệm phải  bảo vệ.

Hiện K chỉ mới có được chừng 450.000 thuê  bao - chiếm 0,5% dân số, sao có thể dễ dàng bắt 99,5% người Việt phải chấp nhận sự độc quyền vô lý của K được? Đừng bắt chẹt người tiêu dùng quá đáng vì bóng đá Anh không phải là tất cả. Truyền hình và số lượng người Việt mê bóng đá Anh dù nhiều cũng không quá 10% dân chúng. Nhưng khi mọi người tiêu dùng Việt Nam đều cùng tẩy chay K như đã từng tẩy chay nhiều hàng ngoại kém chất lượng thì hậu quả khôn lường. Người Việt Nam sẵn sàng chấp nhận thiệt thòi không xem bóng đá Anh một thời gian, để các hội cổ động viên cùng VNPayTV khởi kiện K và làm rõ thực chất của vụ việc này. Nói về thiệt thòi thì chính Giải ngoại hạng Anh bị thiệt nhiều hơn vì bỗng dưng mất đi hàng chục triệu người xem Việt Nam. Còn có biết bao giải bóng đá khác hấp dẫn ở châu Âu, châu Mỹ... Rồi xa hơn là cả các giải thể thao đỉnh cao khác nữa. Nếu cứ độc quyền thế này thì người xem truyền hình sẽ thiệt đơn thiệt kép.

Trước phản ứng gay gắt của báo chí và đông đảo người hâm mộ, mới đây K vẫn hiên ngang họp báo công bố lịch phát sóng EPL mùa giải mới, bất chấp chỉ đạo của Bộ Thông tin - Truyền thông và kiến nghị trình Chính phủ của VNPayTV. Tuy nhiên, K đã phải vờ xuống thang, chia sẻ cho các đài được tiếp sóng EPL với giá “chỉ” 150.000đồng/thuê bao/tháng để xem thêm vài trận bóng đá. Trong khi với hơn 70 kênh VTC, AVG, Cap... chỉ thu trên dưới 100.000 đồng/tháng. Có nhiều đơn vị vẫn tiếp tục miễn phí. Xin nói nhỏ với K , 150.000 đồng là bao mồ hôi nước mắt của một người lao động nông thôn, là tiền đóng học phí cho con cả tháng của một đôi vợ chồng nghèo. Nhiều phóng viên thể thao và đông đảo người hâm mộ bóng đá đã lên tiếng: Không thể để K tiếp tục mượn danh VTV  hủy hoại uy tín VTV, mở ra một tiền lệ xấu về cạnh tranh không lành mạnh, làm mất lòng tin của đông đảo công chúng.      

  VÕ KHẮC NGHIÊM


Ý kiến của bạn