Xét nghiệm HIV hoàn toàn miễn phí
Mỗi năm Việt Nam phát hiện từ 10.000-12.000 người mắc HIV mới và khoảng 2.000 người tử vong liên quan đến HIV/AIDS. Từ đầu năm đến nay, ngành y tế đã triển khai tư vấn xét nghiệm cho khoảng hơn 1.500.000 lượt người, trong đó khoảng 40% là nhóm nguy cơ cao, phát hiện gần 6.000 người dương tính với HIV.
Theo ThS.BS. Võ Hải Sơn - Trưởng Phòng Giám sát và xét nghiệm, Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Bộ Y tế, nhằm hướng tới kiểm soát dịch HIV/AIDS bền vững vào năm 2030, Việt Nam đã đặt mục tiêu 95% người nhiễm HIV biết được tình trạng của mình để từ đó người bệnh được chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời và làm giảm nguy cơ lây truyền HIV cho người khác.
Xét nghiệm HIV, cách duy nhất để xác định có lây nhiễm HIV hay không
Hiện nay Việt Nam đang tiến hành 3 mô hình xét nghiệm HIV bao gồm xét nghiệm tại các cơ sở y tế, xét nghiệm dựa vào các tổ chức cộng đồng và tự xét nghiệm HIV thông qua trang web https://tuxetnghiem.vn . Tự xét nghiệm mà mô hình đang được triển khai rộng sau vài năm thí điểm và cho thấy hiệu quả.
Ông Nguyễn Văn Triển, cán bộ dự án Tăng cường hỗ trợ kỹ thuật phòng, chống HIV/AIDS tại Việt Nam (EPIC) cho biết: "Hiện nay, chúng tôi đã mở rộng đối tượng khách hàng hơn, mỗi khi khách hàng cảm thấy có nhu cầu đều được hỗ trợ nhận sinh phẩm xét nghiệm hoàn toàn miễn phí".
Bộ kít tự xét nghiệm tại nhà
Không giống như đối tượng xét nghiệm tại các cơ sở y tế hay các nhóm cộng đồng, bất cứ người nào cảm thấy có nguy cơ lây nhiễm HIV, mà không cần phải đến các cơ sở y tế, hay lo sợ lộ danh tính, lo ngại bị kỳ thị…. có thể đăng ký xét nghiệm qua trang web https://tuxetnghiem.vn.
Ông Nguyễn Văn Triển chia sẻ: "Nếu khách hàng có nhu cầu xét nghiệm HIV thì có thể đến bệnh viện hoặc các cơ sở y tế. Test nhanh chỉ sau 20 phút là có kết quả. Hoặc các bạn có thể kết nối với các nhóm cộng đồng, nhóm đồng đẳng, các bạn có thể làm xét nghiệm HIV miễn phí. Hai bên có thể hẹn đến một nơi nào đó như văn phòng hay quán cà phê để làm test nhanh. Hoặc khách hàng có thể nhận kít xét nghiệm và tự xét nghiệm tại nhà qua đăng ký trên trang web tuxetnghiem.vn, chỉ sau 20 phút là có kết quả".
Tự xét nghiệm- mô hình hiệu quả trong phát hiện người nhiễm HIV tại cộng đồng
Trưởng Phòng Giám sát và xét nghiệm, Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Bộ Y tế cho rằng, tự xét nghiệm tại nhà là mô hình thí điểm từ năm 2020 và bước đầu ghi nhận tỷ lệ xét nghiệm HIV dương tính so với các mô hình khác cao hơn nhiều lần.
Tư vấn xét nghiệm HIV
"Nếu 100 người xét nghiệm qua mô hình này thì phát hiện 5-6 người nhiễm HIV, so với xét nghiệm HIV ở cơ sở y tế thấp hơn, trong 100 người chỉ phát hiện được 1 người", THs. BS Võ Hải Sơn cho biết. Ông kỳ vọng việc triển khai các mô hình nói ở trên sẽ phát hiện ngày càng nhiều người nhiễm HIV trong cộng đồng.
Nói về phương pháp tự xét nghiệm tại nhà, ông Võ Hải Sơn khẳng định: "Đây là mô hình vô cùng hiệu quả trong xét nghiệm HIV và đang là phương pháp tốt nhất hiện nay, thúc đẩy những người còn e ngại xuất hiện tại các cơ sở y tế hoặc các tổ chức cộng đồng, họ có thể tự lấy sinh phẩm về làm xét nghiệm HIV".
Cục Phòng chống HIV/AIDS, Bộ Y tế phối hợp với bởi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xây dựng lên trang web https://tuxetnghiem.vn với mục tiêu giúp người thuộc nhóm đối tượng nguy cơ và bất cứ ai có nhu cầu tăng cường tiếp cận với dịch vụ xét nghiệm HIV một cách tiện lợi, bảo mật và thân thiện.
Bất cứ người nào khi truy cập trang web, có thể tạo tài khoản của riêng mình để đặt bộ kit tự xét nghiệm HIV mà không mất một khoản phí nào. Khách hàng có thể chọn cách nhận kit xét nghiệm thông qua shipper (người giao hàng) hoặc tự đến lấy tại địa điểm được thông báo trên trang web.
Nhằm giúp khách hàng biết cách sử dụng, trên trang web có một video minh họa cùng với hướng dẫn từng bước thực hiện xét nghiệm và đồng thời trong mỗi bộ xét nghiệm đều có hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt và có hình ảnh từ nhà sản xuất.
Tuy không bắt buộc nhưng khách hàng được khuyến khích chia sẻ kết quả xét nghiệm của họ để cán bộ y tế và nhân viên tiếp cận cộng đồng có thể hỗ trợ họ kết nối với dịch vụ sau xét nghiệm, trong trường hợp kết quả dương tính, nhân viên hỗ trợ sẽ tư vấn cho họ tới các cơ sở y tế hoặc các đơn vị được cấp phép xét nghiệm khẳng định liệu khách hàng có nhiễm HIV không.
