Các hạch bạch huyết có vai trò quan trọng đến khả năng chống lại bệnh tật của cơ thể. Trong viêm hạch bạch huyết mạc treo ruột, các hạch bạch huyết trong màng ruột gắn vào thành bụng bị viêm - thường là do kết quả của một bệnh nhiễm khuẩn đường ruột. Bệnh thường lành tính và không để lại hậu quả gì, tuy nhiên nếu hạch sưng to, nhiễm khuẩn và không được theo dõi điều trị, có thể lây lan vào máu gây nhiễm khuẩn huyết, đe dọa đến tính mạng.
Mạc treo gắn nối ruột với khoang bụng. Nó giúp nhu động của ruột theo phạm vi nhất định trong ổ bụng. Nếu không có mạc treo, ruột có thể sẽ thường xuyên xoay xoắn vặn trên chính nó gây tắc nghẽn.
Vì sao bị viêm hạch bạch huyết mạc treo?
Nguyên nhân phổ biến gây viêm hạch mạc treo là nhiễm virut, viêm dạ dày - ruột, cũng có thể bị sau một đợt sốt siêu vi. Viêm hạch bạch huyết mạc treo ruột cũng có thể do nhiễm vi khuẩn Yersinia từ việc ăn thịt lợn nấu chưa chín hoặc uống sữa nước chưa được tiệt trùng, bị ô nhiễm. Một số trẻ em mắc hội chứng nhiễm khuẩn đường hô hấp trên trước hoặc trong khi bị viêm hạch mạc treo, vì vậy các bác sĩ chuyên khoa nghi ngờ có mối liên hệ giữa chúng.
Ngoài ra, một trong những nguyên nhân gây viêm hạch mạc treo có thể là do nhiễm khuẩn huyết, với các loại ký sinh trùng gây nên viêm. Đặc biệt phổ biến ở hồi tràng. Nhiều hạch đỏ và sưng, có 1 ít dịch viêm rỉ ra ổ bụng. Khi nội soi xoang bụng có thể nhìn thấy sự tập trung các bạch cầu trung tính từ máu vào các xoang bạch huyết, thực bào vi khuẩn. Một số bạch cầu bị thoái hóa có thể là nguyên nhân cho sự hình thành các mảnh vỡ tế bào hoặc biến đổi vật chất. Sự sưng to của hạch cũng là nguyên nhân làm tăng sản tế bào mầm trung tâm và gia tăng tế bào miễn dịch.
Dễ nhầm với viêm ruột thừa
Viêm hạch mạc treo xảy ra chủ yếu ở trẻ em và thanh thiếu niên, thường có các dấu hiệu và triệu chứng tương tự viêm ruột thừa. Tuy nhiên, viêm hạch mạc treo hiếm khi nghiêm trọng và bệnh có thể thoái lui trong vòng một vài ngày hoặc vài tuần, điều này làm nó khác với viêm ruột thừa.
Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm hạch bạch huyết mạc treo ruột có thể kéo dài vài ngày hoặc kéo dài vài tuần, bao gồm: đau bụng, thường tập trung ở phía dưới bên phải, nhưng cơn đau đôi khi có thể lan rộng hơn; sốt; tiêu chảy. Có thể kèm theo buồn nôn và nôn; người mệt mỏi...
Trong một số trường hợp sưng hạch bạch huyết được tìm thấy tình cờ khi khám siêu âm kiểm tra một vấn đề khác. Viêm hạch mạc treo mà không gây ra các triệu chứng có thể cần kiểm tra đánh giá thêm bằng các xét nghiệm máu, chụp cắp lớp vi tính (CT) ổ bụng có thể giúp phân biệt giữa viêm ruột thừa và viêm hạch bạch huyết mạc treo ruột. Siêu âm bụng cũng có thể được sử dụng để phát hiện bệnh.
Lời khuyên của bác sĩ
Với các trường hợp nhẹ do các biến chứng gây viêm hạch mạc treo ruột bởi một loại virut thường tự biến mất. Với trường hợp nặng hơn có thể bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giảm đau hạ sốt thông thường. Tuy nhiên, tránh dùng aspirin vì điều này làm tăng nguy cơ gây hội chứng Reye. Thuốc kháng sinh có thể được quy định đối với thể trung bình và có nhiễm khuẩn.
Với bệnh nhân bị viêm hạch mạc treo nên dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi. Nghỉ ngơi kết hợp dinh dưỡng đầy đủ, hợp lý có thể giúp cơ thể nhanh hồi phục. Uống nhiều nước: chất lỏng giúp ngăn ngừa tình trạng mất nước từ sốt, nôn mửa và tiêu chảy. Có thể làm giảm đau bụng bằng cách chườm vùng bụng.
Bệnh viêm hạch mạc treo thường mắc riêng lẻ và hiếm khi gây biến chứng. Nhưng nếu sưng hạch bạch huyết gây ra do nhiễm khuẩn bởi vi khuẩn nguy hiểm mà không được điều trị thì vi khuẩn có thể lây lan vào máu, gây ra tình trạng nhiễm khuẩn nặng đe dọa tính mạng. Chính vì vậy, khi thấy có các biểu hiện của bệnh, nhất là ở độ tuổi thanh thiếu niên, cần đến ngay các cơ sở y tế để được khám và điều trị triệt để.
BS. Nguyễn Phương Anh
Khi thấy dấu hiệu bệnh nên đi khám ngay.