Theo y học cổ truyền, hội chứng tiền đình thuộc phạm vi chứng huyễn vựng. Người bệnh có biểu hiện chóng mặt, ù tai, hoa mắt, đau đầu, ngủ kém… Xoa bóp bấm huyệt là một trong các biện pháp giúp cải thiện hội chứng tiền đình.
Trước khi xoa bóp bấm huyệt, người xoa bóp cần rửa sạch tay, hướng dẫn người bệnh thả lỏng, tư thế nằm ngửa. Sau đó day bấm, xoa bóp các huyệt sau:
Huyệt bách hội: Nằm ở đỉnh đầu, để hai ngón tay cái vào trong hai lỗ tai, các ngón còn lại xòe ra, ngón tay giữa của hai bàn tay vươn thẳng về phía đỉnh đầu. Sau đó, các ngón ôm chặt lấy đầu, hai đầu ngón tay giữa của hai bàn tay chạm nhau ở đâu thì đó chính là vị trí của huyệt bách hội.
Huyệt thượng tinh: Là huyệt chính nằm ở trên trán. Để xác định huyệt, lấy một ngón tay đặt dọc theo sống mũi và đi dọc lên phía trên, luôn luôn giữ đúng đường trung tuyến, đến chân tóc gặp một chỗ trũng, đó là huyệt cần tìm, ấn và chà xát mạnh vào đó.
Huyệt phong trì: Nằm phía hõm sau gáy ở cả hai bên, để xác định đầu tiên, xòe hai bàn tay, đặt hõm giữa lòng bàn tay vào đỉnh hai tai, các ngón tay ôm chặt lấy đầu, hướng ngón cái về phía sau gáy. Sau đó miết hai ngón tay cái từ trên xuống dưới, vượt qua một ụ xương rồi rơi xuống một chỗ hõm ở hai bên khối cơ nổi sau gáy, đó chính là vị trí của huyệt phong trì.
Huyệt phong phủ: Cách xác định, khi cúi đầu, gân cơ thang nổi lên ở chỗ bám vào hộp sọ, chỗ lõm giữa gáy, ở trên chân tóc gáy.
Huyệt thái dương: Phía sau điểm giữa đoạn nối đuôi lông mày và đuôi mắt, nơi chỗ hõm sát cạnh ngoài.
Huyệt giác tôn: Gấp vành tai về phía trước, huyệt ở bờ bên loa tai.
Huyệt hợp cốc: Xòe rộng ngón tay cái và ngón tay trỏ. Lấy nếp gấp giữa đốt 1 và đốt 2 của ngón tay cái bên kia đặt vào mép da nối giữa ngón cái và ngón trỏ tay này; đầu ngón áp lên mu bàn tay này (giữa hai xương bàn tay 1 và 2). Đầu ngón cái áp vào đâu thì chỗ đó là huyệt, khi ấn có cảm giác rất ê tức.
Huyệt nội quan: Nội quan nằm ở mặt trước cẳng tay, giữa hai gân cơ gan tay lớn và gan tay bé, cách lằn chỉ cổ tay một khoảng bằng 1/6 khoảng cách từ lằn chỉ này đến nếp lằn khuỷu tay.
Lưu ý: Một liệu trình điều trị từ 15 - 30 ngày, xoa bóp 30 phút/lần/ngày. Tùy theo mức độ và diễn biến của bệnh, có thể điều trị nhiều liệu trình. Trong qua trình xoa bóp, người bệnh hoa mắt, chóng mặt, vã mồ hôi, mạch nhanh, sắc mặt nhợt nhạt… phải dừng xoa bóp bấm huyệt, lau mồ hôi, ủ ấm, uống nước chè đường nóng, nằm nghỉ tại chỗ.
Không xoa bóp cho bệnh nhân đang có khối u, người bệnh đang mắc bệnh ngoài da vùng đầu mặt, người bệnh mắc bệnh ưa chảy máu, người bệnh đang sốt cao, người bệnh đang mắc bệnh truyền nhiễm cấp tính.
Thạc sĩ Nguyễn Sơn
