Bệnh viêm kết mạc mùa xuân hay gặp ở người có cơ địa dị ứng, điều trị không quá phức tạp nhưng phải trị kịp thời và theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ. Nếu không dễ gây biến chứng như viêm giác mạc, suy giảm thị lực, glaucoma... Theo YHCT, viêm kết mạc mùa xuân là một bệnh có tính chất ôn dịch, lây lan nhanh nên được gọi là bạo phong khách, thiên hành xích nhãn... Tùy từng thể bệnh mà dùng bài thuốc phù hợp như sau:
Thể phong nhiệt: Bệnh phát nhanh, tròng trắng đỏ, sưng, nóng, mắt cảm thấy có dị vật, nhiều dử (ghèn), sợ sáng, nhìn không rõ, mi mắt hơi sưng, mũi nghẹt, mũi chảy nước, rêu lưỡi trắng mỏng hoặc vàng mỏng, mạch phù sác.
Phương pháp điều trị: Khu phong, thanh nhiệt ở kinh phế, vị, can.
Bài thuốc: ngân hoa 16g, cát cánh 6g, hoàng cầm 12g, ngưu bàng 12g, hoàng đằng 8g, cúc hoa 12g, kinh giới 12g, tang diệp16g, chi tử 8g, bạc hà 6g, liên kiều 12g. Sắc uống.
Thể thấp nhiệt: Do thấp nhiệt ở kinh phế, tỳ, can, kết hợp với phong mà gây ra bệnh. Tròng trắng mắt dày lên, nhiều tia máu, ngứa, nhặm, nóng, khô, sợ ánh sáng, nhìn lâu mỏi mắt. Bệnh thường kèm mệt nhọc toàn thân, tăng nhiệt độ cơ thể, nhức đầu, táo bón, tiểu ít, rêu lưỡi vàng, mạch trầm sác.
Phương pháp điều trị: Khu phong thanh nhiệt, lợi thấp.
Bài thuốc: hoàng cầm 8g, màn kinh 12g, tang diệp 16g, phòng phong 12g, bạc hà 8g, kinh giới 12g, nhân trần 16g, sa tiền 12g, hoàng đằng 12g. Sắc uống.
Thể âm hư: Do viêm cấp chữa không triệt để làm ảnh hưởng đến phần âm, hoặc do tiếp xúc lâu ngày với các tác nhân vật lý, hóa học gây ra bệnh mạn tính và có biến chứng như suy giảm thị lực, tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể. Với biểu hiện mắt ngứa, nhặm, nóng, khô, sợ ánh sáng, nhìn lâu mỏi mắt, nhìn mờ, tinh thần mệt mỏi, người có cảm giác hâm hấp, nhức đầu, táo bón, tiểu ít, rêu lưỡi vàng, mạch hư nhược.
Phương pháp điều trị: Khu phong thanh nhiệt, dưỡng âm.
Cúc hoa chữa viêm kết mạc.
Bài thuốc: hạ khô thảo 8g, tang bì 12g, ngân hoa 20g, ngưu bàng 8g, cúc hoa 8g, sinh địa 12g, mạch môn 12g. Sắc uống.
Các bài thuốc trên sắc uống 2 ngày 1 thang. Cho thang thuốc vào ấm nước, đầu cho 800ml nước, nước sau cho 1.500ml nước đều sắc còn 300ml, chia uống hai lần trong ngày sau ăn 30 phút - 1giờ. Uống khi thuốc đã nguội, kiêng các đồ ăn thức uống cay nóng.
Chú ý: Trong quá trình điều trị cần được cách ly, giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, dùng nước sạch, sử dụng dụng cụ bảo hộ lao động khi cần thiết,.. không dùng chung chậu, khăn mặt. Khăn mặt của người bệnh cần được giặt xà phòng và phơi nắng. Cần tìm hiểu phòng và loại trừ nguyên nhân dị ứng như: lông chó, mèo, bụi, phấn hoa...
