Sự thất thường của thời tiết lúc giao mùa cùng với tình trạng ô nhiễm môi trường rất dễ khiến cả trẻ em và người lớn đều mắc bệnh liên quan đến đường hô hấp như viêm mũi, họng, viêm phế quản, hen phế quản…, nhất là viêm họng.
Viêm họng có hai thể cấp và mạn tính. Theo đông y, viêm họng cấp tính là do cảm phải phong tà bên ngoài kết hợp với đàm nhiệt bên trong cơ thể mà gây ra bệnh; viêm họng mạn tính là do đàm nhiệt lâu ngày làm tổn thương phế âm gây ra bệnh. Sau đây là một số bài thuốc trị bệnh.
Viêm họng cấp tính
Người bệnh có biểu hiện họng đỏ, khô rát, niêm mạc họng phù nề, ho khạc đờm nhầy lúc đầu màu trắng, sau màu vàng; người bệnh sốt, nhức đầu, mệt mỏi. Phương pháp chữa là sơ phong, thanh nhiệt, hóa đàm. Dùng một trong các bài thuốc sau:
Bài 1: kinh giới 16g; bạc hà, tang bạch bì, cỏ nhọ nồi mỗi vị 8g; kim ngân, huyền sâm, sinh địa mỗi vị 12g; xạ can 4g. Sắc uống ngày 1 thang.
Bài 2: Ngân kiều tán gia giảm: kinh giới, liên kiều, ngưu bàng tử, bạch cương tằm, sinh địa, huyền sâm mỗi vị 12g; kim ngân 20g; bạc hà 6g; cát cánh, cam thảo mỗi vị 4g. Sắc uống ngày 1 thang.
Viêm họng mạn tính
Người bệnh có biểu hiện họng khô, cảm giác vướng víu ngứa rát trong họng, ho khạc đờm quánh dính, niêm mạc họng có những điểm sung huyết màu đỏ nhạt, có những hạt lympho rải rác (viêm họng hạt). Phương pháp chữa là dưỡng âm, thanh nhiệt, hóa đàm. Dùng một trong các bài sau:
Bài 1: sinh địa, huyền sâm mỗi vị 16g; mạch môn, tang bạch bì, cam thảo nam, kê huyết đằng, thạch hộc mỗi vị 12g; xạ can 6g; bạch cương tằm 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Bài 2: Sa nhân mạch môn thang gia giảm: sa sâm 16g; mạch môn, hoàng cầm, tang bạch bì, thiên hoa phấn mỗi vị 12g; cát cánh, cam thảo mỗi vị 4g. Sắc uống ngày 1 thang. Nếu họng có nhiều hạt lympho, thêm xạ can 8g; họng khô thêm thạch hộc 16g, huyền sâm 12g; nếu khạc đờm khó khăn, thêm qua lâu 8g, bối mẫu 6g.
