Người bệnh ngứa và gãi, nhất là về đêm làm da đỏ sẩn, hơi nhăn, cộm, nổi những sẩn dẹt bóng sau thành một đám hình bầu dục, đôi khi thành vệt dài có viền không đều, không rõ. Thường nổi ở hai bên cổ, gáy, đùi, vùng hậu môn sinh dục, nếp kẽ mông. Sau đây là một số bài thuốc trị theo từng thể.
Thể phong nhiệt (giai đoạn mới mắc bệnh): da mới bị viêm, màu hơi hồng, ngứa, da còn mỏng. Phép chữa là khu phong thanh nhiệt. Dùng các bài:
Thuốc uống
Bài 1: Tiêu phong tán gia giảm: kinh giới, sinh địa, phòng phong, ngưu bàng tử, đương quy, tri mẫu, địa phụ tử mỗi vị 12g; thuyền thoái 6g, thạch cao 20g. Sắc uống ngày 1 thang.
Bài 2: Phong thanh nhiệt ẩm gia giảm: kinh giới 16g; phòng phong, cúc hoa, kim ngân, tạo giác thích, khổ sâm mỗi vị 12g; thuyền thoái 6g, sinh địa 16g. Sắc uống ngày 1 thang.
Kinh giới là vị thuốc trong bài “Tiêu phong tán gia giảm” trị viêm da cơ địa giai đoạn mới mắc (phong nhiệt).
Bài 3: cúc hoa, khổ sâm, kim ngân hoa, ké đầu ngựa mỗi vị 12g; đan bì 8g, sinh địa 16g, thổ phục linh 16g. Sắc uống ngày 1 thang.
Bài 4: kinh giới, phòng phong, cỏ nhọ nồi, ké đầu ngựa, kê huyết đằng, cây cứt lợn mỗi vị 12g; ý dĩ, sinh địa, kim ngân mỗi vị 16g. Sắc uống ngày 1 thang.
Thuốc bôi tại chỗ: phèn chua phi (tán nhỏ) 5g, lưu huỳnh 25g, khinh phấn 5ml, cồn 70 độ 300ml. Tán nhỏ 3 thứ thuốc ngâm cồn trong 1 tuần. Lắc kỹ trước khi bôi thuốc, bôi 3 - 6 lần/ngày.
Viêm da cơ địa (ngưu bì tiễn) nguyên nhân là do phong nhiệt làm ảnh hưởng đến da, sau đó gây huyết táo làm da không được nuôi dưỡng.
Thể huyết táo (thể viêm da mạn tính): Biểu hiện vùng da bệnh dày và khô, ngứa nhiều về đêm, khi gãi chảy nước và rớm máu. Phép chữa là dưỡng huyết, nhuận táo, khu phong. Dùng các bài thuốc sau:
Thuốc uống
Bài 1: Địa hoàng ẩm tử gia giảm: hà thủ ô 16g, sinh địa 16g; đương quy, kinh giới, huyền sâm, bạch tật lê mỗi vị 12g; toàn yết 6g, cương tàm 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Bài 2: kê huyết đằng, cam thảo nam, đỗ đen, sa sâm, kỷ tử, cây cứt lợn mỗi vị 12g; kinh giới 16g, thuyền thoái 6g, cương tàm 8g. Sắc uống ngày 1 thang.