Táo bón là khi đi ngoài phân khô, cứng, khó đi, khi đi phải rặn, 2 - 3 ngày mới đi một lần...
Ăn khô nóng quá gây nên nhiệt táo, có khi ăn lạnh quá mà gây nên hàn táo, hoặc do huyết hư suy cũng có thể sinh ra táo bón. Nên điều trị nguyên nhân thể chứng mỗi người mới là điều tri tận gốc bệnh táo bón.
Táo bón do khí huyết hư thường gặp ở thiếu phụ sau sinh, người hậu phẫu mất máu, ốm lâu mới dậy... Biểu hiện của táo bón do khí huyết hư là chóng mặt, khó ngủ, da xanh... do huyết thiếu, khí hư không sinh huyết.
Theo y học hiện đại có nhiều nguyên nhân gây nên bệnh táo bón, đứng hàng đầu trong các nguyên nhân là do tuổi tác. Tuổi càng cao, chức năng sinh lý bị suy giảm vì cơ hoành, cơ vùng xương chậu yếu đi, các dịch bài tiết của đường ruột cũng giảm đáng kể (dịch vị, dịch mật, dịch ruột). Hoặc có khi sự co bóp của cơ trơn của đường tiêu hóa ngày càng yếu dần hoặc mắc bệnh nứt kẽ hậu môn gây khó khăn khi đi đại tiện (đau, rát nên không dám rặn) càng làm cho táo bón tăng lên.
Phép trị: Ích khí, bổ huyết, nhuận táo.
Bài thuốc Thập toàn đại bổ chữa táo bón do khí huyết đều hư
Thành phần bài thuốc gồm: Thục địa 20g, đương quy 20g, xuyên khung 16g, bạch thược 14g, đảng sâm 14g, bạch truật 12g, nhục quế 6g, chích kỳ 16g, bá tử nhân 12g, hắc chi ma 20g.
Đây là Bài Thập toàn đại bổ "Hòa tễ cục phương" gia giảm. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 – 3 lần. Uống khi thuốc còn ấm.
Tác dụng: Bổ khí sinh huyết, nhuận trường.
Phân tích phương thuốc:
Sự kết hợp của bài 'Tứ quân tử thang' gồm đảng sâm, cam thảo, phục linh, bạch truật... có tác dụng bổ khí, kiện tỳ và bài 'Tứ vật thang' gồm thục địa, đương quy, bạch thược, xuyên khung... có tác dụng bổ huyết; gia thêm hoàng kỳ, quế nhục.
Gia giảm:
- Nếu thể trạng hàn thì gia vị sa nhân.
- Nếu thể trạng nhiệt gia hoàng cầm.
- Nếu chân tay lạnh thì bồi nhục quế.
- Nếu bị cảm gia trần bì, sài hồ.
- Nếu sau sinh sản dịch ra nhiều gia a giao…
Phụ phương:
+ Trị táo bón do khí huyết đều hư phối hợp bài 'Tiêu Giao Tán', 'Thần ứng vạn toàn' gia giảm. Thành phần bài thuốc gồm: Sài hồ 12g, đương qui 16g, bạch thược 16g, bạch truật 12g, bạch linh 14g, chích thảo 6g, bạc hà 12g, chỉ xác 10g, đảng sâm 14g, cẩu kỷ 14g, mè đen 14g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 – 3 lần, uống khi thuốc còn ấm.
Tác dụng: Sơ can giải uất, kiện tỳ, dưỡng huyết, nhuận tràng.
+ Trị khí hư không sinh huyết phối hợp bài Bát Trân Thang "Chính thể loại yếu"gia vị. Thành phần bài thuốc gồm: Đương qui 14g, bạch thược 14g, bạch linh 14g, xuyên khung 12g, đảng sâm 14g, bạch truật 12g, thục địa 20g, chích thảo 4g, sinh khương 12g, đại táo 12g, bá tử nhân 12g, cẩu kỷ 14g.
Tác dụng: Ích khí bổ huyết, nhuận tràng, thông tiện.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Khi tiêm mũi 3 vaccine phòng COVID-19 cần lưu ý điều gì