YHCT gọi rụng tóc là “thốc sang”. Bệnh do nhiều nguyên nhân làm thận hư kết hợp với công năng ngoại vệ của phế suy giảm làm bì phu, tấu lý không nuôi dưỡng được tóc gây ra tóc rụng không mọc lại. Phép trị: Bổ phế thận, dưỡng huyết.
Thuốc uống:
Bài 1. Bát tiên trường thọ hoàn: thục địa 32g, hoài sơn 16g, sơn thù 16g, bạch linh 12g, đan bì 12g, trạch tả 12g, mạch môn 10g, ngũ vị 10g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.
Bài 2. Nhân sâm bổ huyết thang: nhân sâm 5g, sinh hoàng kỳ 10g, bạch linh 10g, hoài sơn 10g, thục địa 10g, xuyên khung 10g, toàn đương quy 10g, bạch thược 10g. Sắc uống ngày 2 lần sáng và chiều. Kiêng trà, cà phê đặc, ăn các loại củ cải, cà rốt.
Hà thủ ô là một vị thuốc trong bài ích thọ đơn và Thất bảo mỹ nhiệm đơn trị rụng tóc.
Bài 3. Ích thọ đơn (dưỡng thọ đơn): hà thủ ô chế 10g, thục địa 10g, kỷ tử 9g, bạch truật sao 9g, bạch linh 9g, địa cốt bì 9g, viễn chí (bỏ ruột) 9g, ba kích (bỏ ruột) 9g, tục đoạn 9g, cúc hoa trắng 9g, tế tân 4g, xa tiền tử 9g, ngưu tất 9g, nhục thung dung 9g, thỏ ty tử 9g, phúc bồn tử 9g. Sắc uống hay làm hoàn; uống khi đói. Kiêng các món tiết canh lợn, tim lợn.
Thuốc hoàn:
Bài 1. Thất bảo mỹ nhiệm đơn: hà thủ ô chế 500g, đương quy 300g, câu kỷ 400g, thỏ ty tử 300g, bổ cốt chỉ 200g, bạch phục linh 200g, ngưu tất 100g, đậu đen (hắc đậu) 1.000g, bạch mật liều lượng thích hợp. Tất cả sấy khô tán bột, luyện mật làm hoàn 8 - 10g, bảo quản trong lọ kín. Mỗi lần uống 20 - 25g (3 - 4 viên), ngày 2 - 3 lần, uống với nước nóng hoặc rượu nấu từ gạo nếp được hâm nóng. Kiêng tiết canh, tiết lợn.
Bài 2: thục địa 320g, thỏ ty tử 320g, mộc qua 120g, bạch thược 160g, đương quy 160g, hà thủ ô 160g, xuyên khung 160g, khương hoạt 160g. Tất cả nghiền thành bột mịn, trộn với mật đã cô làm hoàn 10 - 12g. Ngày uống 2 lần sớm tối, mỗi lần 1 viên. Chữa rụng tóc, hói đầu. Lưu ý: Có người trong khi uống có thể thấy váng đầu và đau da đầu.
Thuốc dùng ngoài:
Bài 1: tang bạch bì giã giập 100g, ngâm nước, đun sôi trong 1/2 giờ, lọc lấy nước trong để gội đầu. Chữa rụng tóc.
Bài 2: quả dâu xanh ngâm trong nước, lọc lấy nước sát vào đầu. Chữa tóc không mọc, tóc bạc.
Bài 3: lá dâu nấu trong dầu mè, bỏ lá dâu, lấy dầu đó hằng ngày sát vào nơi tóc rụng.
Bài 4: hạt cải, bán hạ liều lượng bằng nhau. Trộn đều giã nhỏ. Lấy gừng sống giã nát vắt lấy nước. Hòa bột thuốc trên vào nước gừng xát vài lần thì tóc sẽ mọc lại.
BS. Tiểu Lan
