 |
Phong hàn phạm phế
Triệu chứng: tắc mũi, hắt hơi, chảy nước mũi trong, khái thấu, khạc ra đờm trong loãng, đau đầu, đau mỏi toàn thân, sợ gió lạnh, rét run, phát sốt, không mồ hôi, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch phù. Nguyên nhân phong hàn bó ở biểu, phế khí không tuyên thông, các khiếu không lưu lợi. Phép điều trị: tân ôn giải biểu, tuyên phế tán hàn.
Bài thuốc Kinh phòng bại độc tán: kinh giới 10g, độc hoạt 12g, sài hồ 12g, phục linh 12g, phòng phong 8g, khương hoạt 12g, xuyên khung 8g, tiền hồ 8g, cát cánh 8g, chỉ xác 8g, cam thảo 4g. Sắc uống ngày 1 thang hoặc dùng thuốc tán, mỗi lần 5 -10g, ngày 2 lần, uống lẫn với nước gừng tươi 3-5 lát mỏng và bạc hà 6g sắc thành nước. Tác dụng: phát tán phong hàn, giải nhiệt, chỉ thống. Trị ngoại cảm phong hàn thấp, sốt, sợ lạnh, đau đầu, đau mỏi toàn thân, ho có đờm, lưỡi nhờn, mạch phù sác.
- Nếu cơ bắp, khớp xương không đau có thể bỏ độc hoạt.
- Nếu ngực buồn bực có thể bỏ cam thảo, gia trúc nhự tẩm nước gừng sao.
- Nếu biểu hàn rõ (sợ lạnh, phát nhiệt, đầu đau, không ra mồ hôi) mà lý nhiệt cũng rõ (họng đau, amidan sưng đỏ, đầu lưỡi đỏ, miệng khô) là biểu lý hiệp bệnh có thể bỏ độc hoạt, xuyên khung, thêm ngân hoa, liên kiều, ngưu bàng, bản lam căn, lô căn là thuốc thanh nhiệt để giải biểu thanh lý.
Phong nhiệt phạm phế
Triệu chứng: sợ gió, phát sốt, khái thấu, khạc đờm vàng dính khó long, lưỡi đỏ, mạch phù sác hoặc kèm chứng đau họng, mũi chảy nước đặc, miệng khô muốn uống nước, có thể khó thở. Phép điều trị: tân lương giải biểu, thanh phế thấu nhiệt.
Bài thuốc Ngân kiều tán: liên kiều 12g, cát cánh 8g, trúc diệp 8g, kinh giới 8g, đậu xị 10g, ngưu bàng 8g, ngân hoa 12g, bạc hà 8g, cam thảo 4g. Sắc uống ngày 1 thang hoặc tán bột, mỗi lần uống 20g. Tác dụng: tân lương giải biểu, thanh nhiệt giải độc. Trị viêm đường hô hấp trên, cảm cúm, viêm phế quản cấp, ho gà, viêm amidan.
- Nếu đau đầu nhiều mà không có mồ hôi tăng kinh giới, bạc hà, thêm bạch tật lê, mạn kinh tử.
- Nếu ho đờm nhiều, thêm hạnh nhân, bối mẫu, tiền hồ.
- Nếu sốt cao, thêm chi tử, hoàng cầm.
- Họng sưng, đau, thêm huyền sâm, bản lam căn, bồ công anh, thanh đại diệp.
TS.BSCKII. Trần Lập Công