Người bệnh biểu hiện sốt cao, sợ lạnh, thích đắp chăn, không ra mồ hôi, có khi ngực sườn đau tức, đau nặng đầu, ngạt mũi, bụng đầy ợ hơi, miệng khô khát, đại tiện táo, tiểu tiện vàng, mạch khẩn.
Theo y học cổ truyền, nguyên nhân phần nhiều chính khí suy ngoại tà xâm nhiễm, liên quan hay ăn nhiều vị cay nóng khó tiêu, tình chí hay uất giận căng thẳng. Nếu lâu không trị bắt đầu là thương khí, rồi đến thương huyết, cuối cùng thành hư yếu ảnh hưởng sức khỏe toàn thân. Phép trị là tân ôn giải biểu thanh nội uất nhiệt, bổ chính khử tà. Dưới đây là một số bài thuốc thường dùng chữa bệnh chứng này.
Người bệnh cảm phong hàn biểu hiện sốt cao, sợ lạnh, thích đắp chăn, không ra mồ hôi, ngực sườn đau tức, ngạt mũi...
Mới cảm mạo, sốt cao không ra mồ hôi: dùng bài Đại thanh long thang gia giảm: ma hoàng 24g bỏ đốt, quế chi 16g, hạnh nhân 16g, thạch cao 40g, sinh khương 12g, đại táo 24g, cam thảo 8g. Thạch cao sắc trước, thuốc sắc chia 3 lần, uống trong ngày. Nếu ra mồ hôi nhiều, ngừng dùng thuốc. Tác dụng: phát hãn, giải biểu, thanh nhiệt, trừ phiền... Trị ngoại cảm phong hàn biểu thực kiêm lý nhiệt chứng, biểu hiện sốt, sợ lạnh, đầu nặng, mình đau, không ra mồ hôi, rêu lưỡi trắng hoặc hơi vàng, mạch phù khẩn có lực.
Gia giảm: họng sưng đau gia kim ngân hoa 12g, ngưu bàng tử 12g...; trẻ em cảm sốt ho nhiều, gia thuyền thoái 8g, câu đằng 13g... Lưu ý: không dùng với chứng cảm sốt ra nhiều mồ hôi, nóng, không sợ lạnh.
Cảm mạo đau mỏi người, đau họng nhiều: dùng bài Kinh phòng bại độc tán gia giảm: kinh giới 10g, độc hoạt 12g, sài hồ 12g, phục linh 12g, phòng phong 8g, khương hoạt 12g, xuyên khung 8g, tiền hồ 8g, cát cánh 8g, chỉ xác 8g, cam thảo 4g, sinh khương 14g, bạc hà 12g. Sắc uống hoặc làm hoàn uống, trẻ em dùng liều 1/2 người lớn. Tác dụng: phát tán phong hàn, giải nhiệt, chỉ thống. Chữa ngoại cảm, biểu hàn (viêm đường hô hấp).
Gia giảm: họng sưng đau đỏ, gia kim ngân hoa 12g, liên kiều 12g, ngưu bàng tử 12g. Trẻ em cảm sốt ho nhiều, gia thuyền thoái 8g, câu đằng 13g. Không nhức mỏi, bớt khương hoạt, độc hoạt. Lưu ý: Không dùng cho người biểu nhiệt, nóng nhiều không sợ lạnh.
Cảm sốt kéo dài, người mệt mỏi: dùng bài Trúc diệp thạch cao thang gia giảm: thạch cao 40g, trúc diệp 20g, mạch môn 20g, nhân sâm 12g, bán hạ 6g, cam thảo 4g, gạo tẻ 50g. Sắc uống, trẻ em liều 1/2 người lớn hoặc tùy trọng lượng mà gia giảm. Tác dụng: thanh nhiệt sinh tân ích khí, hòa vị... Trị cảm sốt người nóng, tâm phiền, bực bội khó chịu, khí nghịch muốn nôn, miệng khô khát hoặc hư phiền, chứng sốt kéo dài chưa rõ nguyên nhân.
Gia giảm: miệng khô khát, gia thiên hoa phấn 14g, cát căn 16g. Lưu ý: Không dùng cho người ngoại cảm, sợ lạnh, ho đờm nhiều.