Thiểu năng tuần hoàn não là một bệnh lý thường gặp ở người cao tuổi, có nhiều biểu hiện lâm sàng khác nhau: nhức đầu, chóng mặt, rối loạn về giấc ngủ... nhưng có cùng chung một cơ chế bệnh sinh là thiếu máu nuôi não.
Nguyên nhân chính là do vữa xơ động mạch, nghĩa là thành động mạch có lắng đọng mảng vữa, gồm chủ yếu chất mỡ và tổ chức xơ... Bên cạnh các thuốc điều trị của YHHĐ, YHCT cũng có nhiều hiệu quả trong điều trị thiểu năng tuần hoàn não.
Trong Y học cổ truyền, bệnh này nằm trong phạm vi các chứng đầu thống, huyễn vựng, thất miên... Theo YHCT, cơ chế bệnh sinh do nhiều nguyên nhân: tuổi cao làm chức năng của tạng phủ bị suy giảm, do chế độ ăn uống và sinh hoạt không hợp lý, ăn nhiều thức ăn béo, dầu mỡ… hay ăn uống thiếu thốn kéo dài... đều làm ảnh hưởng đến chức năng của các tạng phủ, làm khí huyết hư sinh ra các chứng đầu thống, huyễn vựng, thất miên… Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn đọc một số kinh nghiệm sử dụng thuốc YHCT trong điều trị thiểu năng tuần hoàn não.
Thể tỳ hư đàm thấp
Triệu chứng: Chóng mặt, nhất là khi thay đổi tư thế, đầu luôn có cảm giác căng nặng, ngực bụng đầy tức, ăn có cảm giác dễ buồn nôn, người mệt mỏi, nặng nề. Chất lưỡi bệu, rêu lưỡi trắng nhớt, mạch trầm hoạt hoặc nhu hoạt.
Phương pháp điều trị: kiện tỳ, hóa đàm, hoà vị.
Bài thuốc cổ phương: Bán hạ bạch truật thiên ma thang: phục linh 16g, trần bì 8g, bán hạ chế 10g, cam thảo 6g, bạch truật 16g, thiên ma 16g, sinh khương 3 lát, đại táo 4 quả, sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần.
Thể khí huyết lưỡng hư
Triệu chứng: Người bệnh thường chóng mặt, hoa mắt, váng đầu hay hồi hộp, mất ngủ, người mệt mỏi, ăn kém, bụng đầy tức, khi lao lực thì các triệu chứng này lại nặng lên. Chất lưỡi nhợt, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch tế nhược.
Phương pháp điều trị: bổ dưỡng khí huyết, kiện tỳ.
Bài thuốc cổ phương: Qui tỳ thang: đẳng sâm 16g, hoàng kỳ 16g, đương qui 16g, bạch truật 16g, phục thần 12g, liên nhục 16g, viễn trí 6g, táo nhân 12g, long nhãn 12g, bắc mộc hương 6g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần.
Để điều trị thiểu năng tuần hoàn não, YHCT cũng có thể phối hợp thuốc sắc với châm cứu, xoa bóp bấm huyệt và luyện tập khí công - dưỡng sinh để tăng cường hiệu quả điều trị.
