Chứng buồn nôn và nôn khi mang thai được mô tả trong phạm vi chứng ác trở của YHCT. Do sau khi thụ thai thì bào môn bị bế tắc, thai khí đưa ngược lên vị (dạ dày); hoặc vị hư, đàm ẩm hoặc vị nhiệt cũng làm vị khí thượng nghịch khiến người buồn nôn và nôn. Nếu không có bệnh gì khác mà thai phụ chỉ thèm thứ gì ăn thứ nấy, bệnh nhẹ đi, mươi ngày thì tự nhiên không thuốc mà khỏi. Nếu thai được 4 tháng trở đi mà vẫn nôn ọe thì cần dùng thuốc điều trị.
Khi mang thai, chị em phụ nữ thường có chứng buồn nôn và nôn. Nguyên nhân có nhiều nhưng chủ yếu liên quan đến sự gia tăng bất thường hormon estrogen và progesteron trong thời kỳ đầu mang thai. Chứng buồn nôn được gọi là bình thường nếu chỉ buồn nôn ở thời điểm nào đó trong ngày, khi đói hoặc ăn no quá và không nôn hết thức ăn vừa dung nạp, qua 3 tháng đầu, chứng nôn chứng sẽ hết dần. Nhưng nếu buồn nôn liên tục trong thời gian mang thai, nôn bất cứ lúc nào và chỉ giữ được rất ít thức ăn vừa ăn, không làm được việc gì vì chứng buồn nôn hành hạ... dẫn đến mất nước, thiếu chất, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người mẹ và thai nhi thì chị em nhất thiết phải đến cơ sở y tế để khám và điều trị.
Thể vị hư sinh bệnh
Biểu hiện: sắc mặt vàng ệch, tinh thần mỏi mệt và rêu lưỡi không dày. Dùng bài: nhân sâm 6g, bạch truật 8g, ô dược 8g, sinh khương 5 lát, hương phụ 8g, quất hồng bì 8g, cam thảo 4g. Người có khí nhược, dùng nhân sâm 12g; người khí thực gia thêm chỉ xác 8g. Sắc 3 bát lấy 1 bát, uống nóng 1 lần.
Thể đàm ẩm sinh bệnh
Biểu hiện: nôn ra đờm dãi, lòng buồn bực, đầu váng mắt hoa. Dùng bài: nhân sâm 8g, bạch truật 8g, phục linh 8g, bán hạ chế 12g, hoắc hương 8g, sa nhân 6g, trần bì 8g, tỳ bà diệp (bỏ lông) 8g, chỉ xác 8g, sinh khương 5 lát. Nếu vì nhiệt, đại tiện bí thì gia hoàng cầm 8g, đại hoàng 8g. Nếu vì hàn, thích nóng thì gia nhục quế 4g, can khương 4g. Sắc 4 bát lấy 1 bát, uống nóng 1 lần.
Thể vị nhiệt sinh bệnh
Biểu hiện: trong lòng nóng nảy, bực dọc, thích uống nước lạnh. Dùng bài: trần bì 8g, phục linh 8g, chỉ thực 8g, hoàng cầm 8g, mạch đông 8g, bán hạ chế 8g, chích thảo 4g, trúc nhự 8g, hoàng liên 4g, lô căn 8g, sinh khương 5 lát. Sắc 3 bát lấy 1 bát uống nóng.
Lưu ý:
Trong khi mắc bệnh, nên kiêng sinh hoạt vợ chồng; nếu không nhiễu động thai khí, bệnh càng nặng.
Kiêng ăn các thức ăn cay nóng, các món xào, nướng, thịt chó, thịt dê...
Chị em nên thoải mái tinh thần, không nóng nảy giận dữ để khỏi tổn thương can khí, bệnh sẽ nặng thêm.
