Theo Đông y, chứng ngứa da là do phong thịnh, tuy nhiên tùy tuổi mà biểu hiện và thể bệnh khác nhau. Ở người lớn tuổi, da dẻ khô táo nên mùa đông hay phát ngứa, phần nhiều do huyết hư sinh phong. Ở tuổi tráng niên, mùa hạ da dẻ ngứa ngáy, đa số thuộc chứng trạng huyết nhiệt sinh phong.
Ngoài ra, ăn uống không điều độ, ăn quá nhiều những thức ăn thủy sản, dầu mỡ cũng sẽ khiến thấp nhiệt ẩn nấp trong cơ thể không thể tuyên tiết ra ngoài, hóa nhiệt sinh phong, phát sinh ngứa. Thậm chí tinh thần căng thẳng, lo âu phiền muộn, khiến cơ năng tạng phủ mất thăng bằng, hỏa nhiệt động phong, cũng là nguyên nhân dẫn đến ngứa da. Trị phong có quan hệ mật thiết với trị huyết cho nên y gia cổ đại có câu: “Trị phong tiên trị huyết, huyết hành phong tự diệt”.
Sau đây xin giới thiệu một số bài thuốc trị ngứa da tùy thể bệnh:
Bài 1: Quế chi ma hoàng các bán thang: quế chi 9g, bạch thược, gừng tươi, ma hoàng, cam thảo mỗi thứ 9g, táo đỏ 4 quả, hạnh nhân 12g. Quế chi bỏ vỏ, gừng cắt lát, cam thảo sao qua, ma hoàng bỏ mắt, hạnh nhân bỏ vỏ. Cho ma hoàng vào nấu trước, khi sôi vớt hết bọt, rồi cho các vị còn lại vào sắc chung, lấy nước thuốc bỏ bã. Uống ngày 3 lần, trước bữa cơm.
Phương này có tác dụng khu phong tán hàn, điều hòa dinh vệ.Thích hợp với chứng ngứa da mùa đông. Chú ý, sau khi uống thuốc nên tránh gió, để cơ thể ra mồ hôi nhẹ là tốt nhất
Bài 2: Dưỡng huyết nhuận phu ẩm: sinh địa 12g, thục địa 12g, đương qui 12g, hoàng kỳ 15g, thiên môn đông 15g, mạch môn đông 15g, đào nhân 10g, hồng hoa 10g, thiên hoa phấn 12g, hoàng cầm 12g, thăng ma 6g. Dùng nước sạch sắc cô chung tất cả các vị thuốc trên, rồi bỏ bã lấy nước chia uống 3 lần/ ngày trước bữa ăn.
Phương thuốc này có tác dụng tư dưỡng âm huyết, thích hợp với người già hoặc người thể chất hơi yếu mà da dẻ khô táo, ngứa ngáy, ban đêm ngứa nhiều hơn ban ngày.
Bài 3: Giảm ngứa tắt phong thang: sinh địa 12g, nhân sâm 15g, đương qui 6g, đơn sâm 30g, bạch tật lê 12g, cam thảo 3g, long cốt, mẫu lệ mỗi thứ 20g. Dùng nước sạch nấu cô tất cả các vị thuốc trên, rồi bỏ bã thuốc lấy nước uống ngày 3 lần trước bữa cơm.
Phương này có tác dụng lương huyết thanh nhiệt, tiêu phong giảm ngứa chữa chứng huyết nhiệt. Thích hợp với người trẻ có thể chất tương đối khá, mùa hạ bệnh nặng lên.
BS. Đỗ Minh Hiền
