1. Lợi ích của lá ổi
Theo BSCK2. Huỳnh Tấn Vũ, Bệnh viện Đại học Y dược TP. Hồ Chí Minh, lá ổi là nguồn thực vật giàu dinh dưỡng và các khoáng chất vi lượng tốt cho cơ thể. Trong lá ổi tươi có chứa: 82,47% lượng nước; 3,64% tro; 0,62% chất béo; 18,53% protein; 12,74% carbohydrate; 103 mg axit ascorbic (vitamin C); 1717 mg axit gallic.
Các hợp chất flavonoid có trong chiết xuất lá ổi có hoạt tính kháng khuẩn mạnh, trong khi quercetin (loại flavonoid) – hoạt chất chiếm ưu thế nhất của lá ổi, có hoạt tính chống tiêu chảy mạnh mẽ.
Tác dụng của quercetin chống tiêu chảy là do giúp thư giãn đối với niêm mạc cơ ruột, ngăn ngừa co thắt ruột. Polysaccharides trong lá ổi có thể được sử dụng như một chất phụ gia chống oxy hóa trong thực phẩm và điều trị bệnh đái tháo đường.
Các hợp chất polyphenolic có hoạt tính sinh học độc đáo như quercetin, các flavonoid khác, axit ferulic, caffeic và gallic… có trong lá ổi quyết định các đặc tính hoạt tính sinh học và trị liệu của chúng. Các hợp chất phenolic này được gọi là các chất chuyển hóa thứ cấp có hoạt tính chống oxy hóa và kích thích miễn dịch mạnh.
Lá ổi có thể dùng chữa nhiều bệnh…
Theo Đông y, lá ổi có vị chát, có nhiều chất tanin nên nó làm săn niêm mạc ruột, làm giảm tiết dịch ruột, giảm nhu động ruột, còn có tác dụng kháng khuẩn…; thường được dùng trị viêm ruột cấp và mạn, kiết lỵ, trẻ em tiêu hóa kém; dùng 15-30g dạng thuốc sắc.
- Lá tươi cũng được dùng trị chấn thương bầm dập, vết thương chảy máu và vết loét. Nhân dân thường dùng lá và quả ổi chữa ỉa chảy và đau bụng đi ngoài.
- Lá, búp ổi non còn được dùng chữa bệnh zona (còn gọi là bệnh giời leo, thường mọc những mụn nước thành đám trong người, nhất là ở ngực và lưng).
Dưới đây là một số lợi ích cụ thể:
- Cải thiện sức khỏe tim mạch: Lá ổi rất giàu các chất chống oxy hóa, chất xơ hòa tan, giúp cải thiện sức khỏe tim mạch như kiểm soát và ổn định huyết áp; hạn chế sự hình thành của các gốc tự do gây ra tình trạng suy giảm trí nhớ; giảm tình trạng xơ vữa mạch máu, giảm nguy cơ đột quỵ - tai biến; giảm cholesterol, giảm đường huyết.
- Giảm cân: Lá ổi giúp hỗ trợ giảm cân. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, lá ổi giúp làm giảm quá trình nạp tinh bột và chuyển hóa đường vào cơ thể. Do đó, có thể sử dụng trà lá ổi, nước ép lá ổi hoặc nước lá ổi xay cùng nước hoa quả hỗ trợ cải thiện vóc dáng.
- Cải thiện sức khỏe sức khỏe răng – nướu: Trong lá ổi có chứa hoạt chất astringents có tác dụng làm chặt chân răng, giảm nhẹ các cơn đau tại nướu.
- Cải thiện chất lượng làn da, tóc: Đắp lá ổi giúp làn da săn chắc hơn. Bên cạnh đó, việc sử dụng nước ổi giúp gây ức chế quá trình hình thành của gốc tự do – nguyên nhân chính gây ra tình trạng lão hóa da. Gội đầu với nước lá ổi giúp hỗ trợ điều trị tình trạng rụng tóc.
- Các tác dụng khác: Làm dịu hệ thống thần kinh, từ đó giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ; chữa ho, cảm lạnh và nâng cao sức đề kháng của cơ thể nhờ lượng vitamin C và sắt có trong lá ổi; hỗ trợ quá trình điều trị bệnh viêm phế quản; hỗ trợ điều trị các tình trạng dị ứng…
2. Bài thuốc chữa bệnh từ lá ổi
BSCK2. Huỳnh Tấn Vũ cho biết, lá ổi có thể được sử dụng trị một số bệnh thường gặp như:
- Trị tiêu chảy: Lá ổi vừa non, vừa già, dùng một nắm độ 50g đem sắc với hai bát nước. Sắc như sắc thuốc, đun nhỏ lửa sôi từ từ trong 15-30 phút. Sau đó để nước âm ấm, chiết lấy nước uống làm nhiều lần, mỗi lần một chén nhỏ (có thể thêm đường).
- Bệnh zona: Dùng lá búp ổi non 100g rửa sạch, phèn chua 10g, muối 1g, cho tất cả vào cối giã nhỏ, thêm ít nước (có thể dùng nước thuốc này để bôi).
- Viêm dạ dày cấp: Lá ổi 30g, thái nhỏ và rang với một nhúm gạo, thêm nước đun sôi uống, ngày hai lần.
- Viêm ruột, kiết lỵ: Lá ổi tươi 30-60g sắc uống.
- Tổn thương do đánh ngã, chảy máu do dao cứa: Lá ổi tươi rửa sạch, giã nhuyễn đắp.
Kiêng kỵ: Người bị táo bón hoặc tả, lỵ có trướng bụng không tiêu không nên dùng.
3. Lưu ý khi dùng lá ổi
Mặc dù lá ổi tốt cho sức khỏe, nhưng BSCK2. Huỳnh Tấn Vũ khuyến cáo:
- Chỉ sử dụng lá ổi với tần suất vừa phải: Việc quá lạm dụng lá ổi có thể gây ra các tác dụng phụ hoặc gây ra tình trạng dị ứng.
- Người bị bệnh chàm cần đặc biệt lưu ý khi sử dụng lá ổi bởi các chiết xuất có trong lá ổi có thể gây kích ứng da.
- Nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng lá ổi nếu bạn đang mắc phải các bệnh mạn tính như tim mạch, loãng xương, các bệnh lý liên quan đến thận...
- Dùng lá ổi trong thời gian điều trị bằng thuốc tây có thể làm giảm các tác dụng của thuốc.
Cần chú ý và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng nhất thời hay lâu dài để tránh ảnh hương sức khỏe tâm thể.
