Chứng kiện vong trong Đông y biểu hiện là bệnh chóng quên. Vừa nói xong đã quên, việc vừa làm xong bỗng chốc lại quên. Kiện vong cũng là trí nhớ kém, dễ quên việc và khó nhớ ra. Nguyên nhân do lo nghĩ thái quá tổn thương đến tâm, tâm đã thương tổn thì huyết hao kiệt, tâm thần không vững lại hại đến tỳ, làm vị khí suy yếu không nuôi dưỡng được não tốt làm cho chóng quên. Dưới đây là những bài thuốc trị chứng kiện vong. Tùy từng thể bệnh mà dùng bài thuốc thích hợp sau:
Chóng quên do tâm tỳ hư
Biểu hiện: tim đập hồi hộp, mất ngủ, mộng mị, ăn uống kém, bụng trướng, người mệt, lưỡi nhợt, mạch tế hư.
Bài thuốc: nhân sâm 5g, hoàng kỳ 10g, bạch truật 10g, cam thảo 2g, phục thần 2g, long nhãn 10g, toan táo nhân 10g, viễn chí 1g, mộc hương 5g, đương quy 10g. Đổ ngập nước trên mặt thuốc (500 ml), nấu lửa to cho sôi, tiếp theo đun nhỏ lửa 15-20 phút thì chắt nước thuốc ra (150ml). Sắc lần 2, lấy 100ml, hợp 2 nước với nhau khoảng 250ml. Hai ngày uống 1 thang.
Chóng quên do tâm thận bất giao
Biểu hiện: chóng quên, hoảng hốt, thần trí không yên, ngủ ít, tâm phiền, tai ù, mạch tế.
Bài thuốc: địa hoàng 40g, hoài sơn 20g, sơn thù 20g, trạch tả 16g, phục linh 16g, đơn bì 16g, ngũ vị tử 12g, viễn chí 16g. Các vị trên sấy khô, tán bột, hoàn viên, ngày uống 2 lần, mỗi lần 8g.
Chóng quên do tâm khí suy yếu
Biểu hiện: chóng quên, tim đập hồi hộp, đạo hãn.
Bài thuốc: sinh địa 60g, nhân sâm 16g, đan sâm 16g, huyền sâm 16g, thiên môn 32g, mạch môn 32g, bá tử nhân 32g, toan táo nhân 32g, quy thân 32g, bạch linh 16g, ngũ vị tử 16g, viễn trí 16g, cát cánh 16g, chu sa 2g. Các vị trên sấy khô, tán bột, hoàn viên, ngày uống 2 lần, mỗi lần 8g.
Chóng quên do tỳ hư
Biểu hiện: tân dịch ngưng đọng (đờm trọc) âm thịnh, dương hư, nước tràn lên (đờm ẩm).
Bài thuốc: nhân sâm 4g, trần bì 4g, bán hạ (chế) 2g, phục linh 4g, cam thảo 4g, hương phụ (chế) 4g, ích trí nhân 4g, ô mai 4g, trúc lịch 6g, gừng tươi 1g. Đổ ngập nước trên mặt thuốc (500ml), nấu lửa to cho sôi, tiếp theo đun nhỏ lửa 15-20 phút thì chắt nước thuốc ra (150ml). Sắc lần 2, lấy 100ml, hợp 2 nước với nhau khoảng 250ml. Hai ngày uống 1 thang.
BS. Đặng Văn Nam
