Bài tập cho người bị bệnh viêm khớp phản ứng

23-09-2024 15:23 | Tra cứu bệnh

SKĐS - Đối với người mắc bệnh viêm khớp phản ứng, việc tập luyện đúng cách có thể giúp giảm đau, duy trì độ linh hoạt của khớp và tăng cường sức khỏe tổng thể.

1. Cách tập không gây hại cho người bị bệnh viêm khớp phản ứng

1.1. Tập luyện nhẹ nhàng và không gây áp lực lên khớp

  • Đi bộ: Một trong những bài tập nhẹ nhàng giúp cải thiện sự linh hoạt mà không gây căng thẳng lớn lên khớp. 
  • Đạp xe: Sử dụng xe đạp cố định hoặc xe đạp ngoài trời với địa hình phẳng có thể tăng cường sức mạnh cơ bắp mà không tạo áp lực lớn lên khớp. 
  • Bơi lội: Bơi hoặc các bài tập dưới nước là lựa chọn tuyệt vời giúp giảm tải trọng lên khớp, nhờ môi trường nước làm giảm lực tác động lên các vùng khớp bị viêm.

1.2. Tập căng giãn và tăng cường sự linh hoạt

- Bài tập căng giãn nhẹ: Tập trung vào các bài tập giúp tăng độ linh hoạt của khớp và làm dịu cơ bắp, chẳng hạn như căng giãn tay chân, vai, và lưng. Cần thực hiện chậm rãi và tránh các động tác quá căng. 

- Yoga hoặc Pilates nhẹ: Các bài tập này có thể giúp cải thiện sự linh hoạt và cân bằng mà không gây quá tải cho khớp, nhưng nên tập các động tác phù hợp với tình trạng của mình và dưới sự hướng dẫn của huấn luyện viên.

Bài tập cho người bị bệnh viêm khớp phản ứng- Ảnh 1.

Để điều trị viêm khớp phản ứng, bài tập yoga có thể giúp cải thiện sự linh hoạt và cân bằng mà không gây quá tải cho khớp.

1.3. Bài tập tăng cường cơ bắp

- Tập kháng lực nhẹ: Dùng tạ nhẹ, dây kháng lực hoặc chỉ sử dụng trọng lượng cơ thể để tập các bài tăng cường cơ bắp xung quanh khớp, giúp giảm áp lực lên các khớp bị tổn thương.

- Bài tập cơ core (cơ trung tâm): Tập luyện cơ bụng, lưng và cơ quanh cột sống giúp giảm căng thẳng lên khớp, đặc biệt là khớp gối và hông.

1.4. Tránh các bài tập có tác động cao

Tránh chạy bộ hoặc nhảy: Những bài tập này có thể tạo áp lực lớn lên các khớp và làm tăng nguy cơ tổn thương thêm.

Tránh cử tạ nặng hoặc các bài tập đòi hỏi sức mạnh tối đa: Tăng tải trọng lên khớp có thể gây đau và viêm nặng hơn.

1.5. Chú ý đến cường độ và thời gian tập luyện

Bắt đầu từ từ: Nếu bạn mới bắt đầu hoặc trong giai đoạn bùng phát bệnh, hãy bắt đầu với cường độ và thời gian ngắn, sau đó tăng dần khi cơ thể thích nghi. 

Nghỉ ngơi đúng lúc: Nếu cảm thấy đau hoặc khớp sưng tấy sau khi tập, cần nghỉ ngơi để tránh làm tổn thương thêm. 

Chú ý đến phản hồi của cơ thể: Nếu có dấu hiệu đau tăng lên sau khi tập, cần điều chỉnh cường độ hoặc loại bài tập.

1.6. Tập thở và thư giãn

Thực hành các bài tập thở sâu: Giúp giảm căng thẳng và tăng khả năng tập trung vào các bài tập nhẹ nhàng.

Kỹ thuật thư giãn cơ (Progressive Muscle Relaxation): Kỹ thuật này giúp giảm căng cơ và cải thiện tâm trạng.

1.7. Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu

Tư vấn chuyên môn: Trước khi bắt đầu chương trình tập luyện, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu để có hướng dẫn cụ thể và phù hợp với tình trạng của bạn.

1.8. Sử dụng dụng cụ hỗ trợ nếu cần

Dụng cụ hỗ trợ: Các loại dụng cụ hỗ trợ như băng gối, đai khớp hoặc giày chuyên dụng có thể giúp giảm áp lực và bảo vệ khớp trong quá trình tập luyện.

1.9. Thực hiện các bài tập giãn cơ sau buổi tập

Kết thúc buổi tập với bài tập giãn cơ: Giúp cơ bắp thư giãn và giảm căng cứng khớp, từ đó cải thiện sự linh hoạt và giảm đau.

Tuân thủ những nguyên tắc tập luyện này giúp người bị viêm khớp phản ứng duy trì sự linh hoạt và cải thiện chất lượng cuộc sống mà không gây thêm tổn thương cho khớp.

Bài tập cho người bị bệnh viêm khớp phản ứng- Ảnh 2.

Nếu đang ốm hoặc gặp triệu chứng viêm khớp phản ứng nghiêm trọng, tốt nhất bạn nên nghỉ ngơi.

2. Đang ốm có nên tập viêm khớp phản ứng không?

Nếu đang ốm hoặc gặp triệu chứng viêm khớp phản ứng nghiêm trọng, tốt nhất bạn nên nghỉ ngơi để cơ thể có thời gian hồi phục. Chỉ nên tập luyện khi bạn cảm thấy triệu chứng nhẹ và cơ thể đã sẵn sàng cho các hoạt động nhẹ nhàng. Luôn lắng nghe cơ thể và điều chỉnh cường độ tập luyện phù hợp với tình trạng sức khỏe.

Khi bạn không chắc chắn liệu có nên tập luyện hay không trong khi đang ốm, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ. Họ có thể đưa ra lời khuyên dựa trên tình trạng bệnh cụ thể của bạn và triệu chứng hiện tại.

3. Thời điểm tập viêm khớp phản ứng tốt trong ngày

Việc chọn thời điểm tập luyện phù hợp cho người mắc viêm khớp phản ứng có thể giúp giảm đau, tăng cường sự linh hoạt của khớp và cải thiện sức khỏe tổng thể. Thời điểm tốt nhất để tập luyện phụ thuộc vào cảm giác và tình trạng của mỗi người trong ngày.

3.1. Buổi sáng: Tập để tăng độ linh hoạt

Tập nhẹ nhàng vào buổi sáng có thể giúp giảm độ cứng của khớp thường gặp sau khi thức dậy. Các bài tập căng giãn nhẹ hoặc yoga có thể giúp khớp trở nên linh hoạt hơn và khởi động cho cả ngày.

Bài tập khuyến nghị: Tập căng giãn, yoga nhẹ, các bài tập vận động nhẹ nhàng giúp kích hoạt cơ bắp và làm giảm căng thẳng khớp.

Lưu ý: Nếu bạn cảm thấy cứng và đau nhiều vào buổi sáng, hãy bắt đầu chậm rãi và thực hiện các bài tập nhẹ nhàng để cơ thể dần thích nghi.

3.2. Giữa ngày: Tập để tăng năng lượng

Nhiều người cảm thấy khỏe và năng động hơn vào khoảng giữa ngày (từ 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều). Đây là thời điểm lý tưởng để thực hiện các bài tập tăng cường cơ bắp hoặc các hoạt động có mức độ vừa phải như đi bộ, đạp xe, hoặc bơi lội.

Bài tập khuyến nghị: Tập kháng lực nhẹ, các bài tập tăng cường cơ bắp, đi bộ, đạp xe hoặc bơi lội.

Lưu ý: Đây là thời điểm tốt để thực hiện các bài tập có cường độ vừa phải nếu bạn cảm thấy khớp đã mềm mại và không còn đau nhiều.

3.3. Buổi chiều hoặc tối: Tập để thư giãn và giảm căng thẳng

Tập luyện vào buổi chiều hoặc tối (sau 4 giờ chiều) có thể giúp thư giãn cơ bắp và khớp sau một ngày hoạt động. Đây cũng là thời gian cơ thể có sự linh hoạt cao nhất, khớp ít bị cứng và bạn có thể thực hiện các bài tập có cường độ cao hơn một chút.

Bài tập khuyến nghị: Yoga, Pilates nhẹ, hoặc các bài tập giãn cơ giúp làm dịu khớp và cơ bắp sau một ngày dài.

Lưu ý: Tránh các bài tập quá nặng hoặc quá gần giờ đi ngủ để không ảnh hưởng đến giấc ngủ.

3.4. Tùy vào trạng thái của cơ thể trong ngày

Thời điểm tốt nhất để tập luyện là khi bạn cảm thấy thoải mái và không bị đau khớp nặng. Nếu bạn cảm thấy khớp đau hoặc sưng vào thời điểm nào đó trong ngày, hãy điều chỉnh hoạt động thể chất phù hợp với mức độ đau.

3.5. Tập luyện đều đặn quan trọng hơn thời gian cụ thể

Dù bạn chọn tập vào thời điểm nào trong ngày, quan trọng là duy trì tập luyện đều đặn và lắng nghe cơ thể và điều chỉnh lịch trình tập luyện phù hợp với trạng thái sức khỏe của mình. Điều này sẽ giúp bạn kiểm soát triệu chứng viêm khớp phản ứng tốt hơn.

4. Những bài tập tốt cho người bị viêm khớp phản ứng

Đối với người mắc viêm khớp phản ứng, việc chọn các bài tập phù hợp có thể giúp giảm đau, duy trì sự linh hoạt của khớp và cải thiện sức mạnh cơ bắp mà không gây căng thẳng lên các khớp. Dưới đây là một số bài tập tốt cho người bị viêm khớp phản ứng:

4.1. Bài tập dưới nước (thủy trị liệu)

Bơi lội hoặc tập luyện dưới nước giúp giảm áp lực lên các khớp vì nước hỗ trợ trọng lượng cơ thể. Điều này giúp người bệnh tập luyện mà không làm tổn thương thêm khớp.

Bài tập khuyến nghị: Bơi lội, đi bộ dưới nước, các bài tập căng giãn dưới nước.

Bài tập cho người bị bệnh viêm khớp phản ứng- Ảnh 3.

Để điều trị viêm khớp phản ứng, bạn nên tập bơi. Nước giúp giảm ma sát và tác động lên khớp, giảm nguy cơ chấn thương.

4.2. Đi bộ

Đi bộ là một bài tập đơn giản giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện tuần hoàn máu và giảm căng cứng khớp.

Bài tập khuyến nghị: Đi bộ nhẹ nhàng trên địa hình phẳng hoặc sử dụng máy đi bộ với tốc độ chậm đến vừa phải.

4.3. Tập yoga

Yoga là bài tập kết hợp giữa căng giãn, thở sâu và thư giãn. Nó giúp cải thiện sự linh hoạt, giảm căng thẳng và giảm viêm.

Bài tập khuyến nghị: Các động tác yoga nhẹ nhàng như tư thế "child’s pose" (em bé), "cobra pose" (rắn hổ mang), hoặc "warrior pose" (chiến binh).

Yoga giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp và cải thiện thăng bằng mà không gây căng thẳng lớn lên các khớp.

4.4. Pilates

Pilates tập trung vào việc tăng cường sức mạnh cơ bắp, đặc biệt là cơ trung tâm (core), giúp giảm áp lực lên khớp và cải thiện tư thế.

Bài tập khuyến nghị: Các bài tập pilates sử dụng máy móc hoặc thảm, tập trung vào các động tác chậm rãi và kiểm soát.

Pilates giúp xây dựng sự linh hoạt và sức mạnh mà không gây căng thẳng lên khớp.

4.5. Tập kháng lực nhẹ nhàng

Các bài tập sử dụng tạ nhẹ hoặc dây kháng lực giúp tăng cường cơ bắp xung quanh các khớp, giúp giảm áp lực lên khớp.

Bài tập khuyến nghị: Tập tạ nhẹ, dây kháng lực, hoặc sử dụng máy tập kháng lực với mức độ nhẹ.

4.6. Tập căng giãn (Stretching)

Các bài tập căng giãn nhẹ nhàng giúp tăng độ linh hoạt của cơ và khớp, giảm cứng khớp và cải thiện tầm vận động.

Bài tập khuyến nghị: Căng giãn cơ tay, chân, vai và lưng. Tập các động tác như căng giãn gân kheo, căng giãn cơ đùi trước và sau.

4.7. Đạp xe nhẹ

Đạp xe giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp ở chân và cải thiện tuần hoàn máu mà không gây áp lực lớn lên khớp gối và hông.

Bài tập khuyến nghị: Đạp xe ngoài trời với địa hình phẳng hoặc sử dụng máy đạp xe tại chỗ với cường độ nhẹ.

4.8. Bài tập core (cơ trung tâm)

Cơ trung tâm bao gồm cơ bụng, cơ lưng và cơ hông. Tập luyện cơ core giúp cải thiện tư thế, giảm áp lực lên cột sống và các khớp khác.

Bài tập khuyến nghị: Tập plank (động tác chống đẩy tĩnh), động tác cây cầu (bridge) và các bài tập liên quan đến cơ bụng.

4.9. Bài tập thở và thư giãn

Tập trung vào thở sâu và thư giãn giúp giảm căng thẳng, cải thiện tâm trạng và tăng cường oxy cung cấp cho các cơ bắp và khớp.

Bài tập khuyến nghị: Bài tập thở sâu (deep breathing), thiền định (meditation), hoặc các kỹ thuật thư giãn cơ bắp (progressive muscle relaxation).

Tóm lại: Các bài tập cho người bị viêm khớp phản ứng nên nhẹ nhàng, tập trung vào việc tăng cường sức mạnh cơ bắp và sự linh hoạt của khớp mà không gây căng thẳng hoặc chấn thương. Các bài tập như đi bộ, bơi lội, yoga, Pilates và căng giãn đều phù hợp. Điều quan trọng là duy trì sự nhất quán và lắng nghe cơ thể để điều chỉnh bài tập khi cần.

Viêm khớp phản ứng - Chữa sớm, tránh tổn thương nghiêm trọngViêm khớp phản ứng - Chữa sớm, tránh tổn thương nghiêm trọng

SKĐS - Bệnh viêm khớp phản ứng (VKPƯ) là một bệnh viêm khớp vô khuẩn xuất hiện thứ phát sau một nhiễm khuẩn ở một cơ quan nào đó ngoài khớp, chủ yếu là ở hệ tiết niệu sinh dục, hệ tiêu hóa...


BSCKII Hồ Nhựt Tâm
Chủ tịch Liên Chi hội cột sống TPHCM, Trưởng Đơn vị cột sống Bệnh viện Trưng Vương
Ý kiến của bạn