1. Cách tập không gây hại cho người thiếu máu
Người bệnh thiếu máu cần lựa chọn các hoạt động phù hợp với sức khỏe và khả năng của bản thân.
Khởi động kỹ trước khi tập luyện, bắt đầu với các bài tập nhẹ nhàng và tăng dần độ khó theo thời gian. Các động tác yoga nên tập luyện theo sự hướng dẫn của giáo viên có kinh nghiệm để đảm bảo an toàn.
Cần dừng tập ngay nếu cảm thấy chóng mặt, mệt mỏi quá mức, hoặc khó thở.
Uống đủ nước trước, trong và sau khi tập luyện.
Tránh tập luyện trong điều kiện thời tiết quá nóng hoặc quá lạnh.
Đảm bảo có đủ thời gian nghỉ ngơi giữa các buổi tập để cơ thể có thời gian hồi phục.
Đối với trẻ em, cần tạo môi trường an toàn và vui vẻ để trẻ ham thích tham gia tập luyện. Cha mẹ cần theo dõi chặt chẽ tình trạng sức khỏe của trẻ trong quá trình tập luyện.
Phụ nữ mang thai cần tránh các bài tập có nguy cơ té ngã hoặc gây chấn thương vùng bụng như chạy bộ, nhảy cao, hoặc các bài tập đòi hỏi sự cân bằng phức tạp.
Việc tập luyện luôn phải đi đôi với chế độ dinh dưỡng, chế độ sinh hoạt hợp lý theo hướng dẫn của bác sĩ.
Tập luyện giúp người thiếu máu cải thiện chất lượng giấc ngủ.
2. Người bệnh thiếu máu đang ốm có nên tập không?
Nhanh chóng hồi phục luôn là mục tiêu mà chúng ta hướng đến, khi chẳng may bị ốm, nhưng không dễ để nắm rõ khi nào nên tập luyện lại với cường độ như trước, hay bản thân cần thêm vài ngày nghỉ ngơi.
Rất nhiều chuyên gia sử dụng nguyên tắc "Từ cổ trở lên", khi tư vấn cho người bệnh về thời điểm thích hợp tập luyện lại. Theo nguyên tắc này, nếu bạn chỉ gặp phải các triệu chứng từ cổ trở lên như nghẹt mũi, hắt hơi hoặc đau tai, thường thì bạn có thể tiếp tục tập luyện.
Mặt khác, nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng từ cổ trở xuống, như buồn nôn, đau cơ, sốt, tiêu chảy, ho có đờm hoặc khó thở, bạn nên ngừng tập cho đến khi khỏe lại.
3. Thời điểm nào trong ngày tốt cho việc tập luyện
Thời điểm tập lý tưởng nhất nên là vào buổi sáng sớm khi nhiệt độ cơ thể ở mức ổn định. Việc tập luyện vào buổi sáng sớm giúp cơ thể sản sinh ra các hormon endorphin, có tác dụng cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng và mệt mỏi để người tập bắt đầu một ngày mới với tinh thần sảng khoái và tràn đầy năng lượng. Không nên tập quá gần giờ đi ngủ vì có thể gây ra khó ngủ.
Ngoài chế độ ăn uống đầy đủ, phù hợp, người bệnh thiếu máu cần kết hợp các phương pháp không dùng thuốc như tập luyện giúp người bệnh khỏe mạnh hơn.
Không tập khi cơ thể đang mệt mỏi, đói bụng hoặc sau khi ăn no. Khả năng tập trung và sức mạnh cơ bắp có thể giảm đi khi cơ thể đang mệt mỏi. Nếu tập luyện trong tình trạng này, nguy cơ chấn thương sẽ tăng cao và lợi ích của bài tập không được tận dụng tối đa.
Người tập có thể gặp vấn đề về năng lượng khi tập lúc bụng đói. Khi đó, việc tập luyện có thể làm giảm hiệu suất và tạo cảm giác mệt mỏi nhanh chóng.
Sau khi ăn, máu được tập trung đưa đến dạ dày và ruột, giúp cho quá trình tiêu hóa thức ăn. Tập thể dục ngay sau khi ăn no có thể làm cho dạ dày bị co thắt, gây cảm giác khó chịu hoặc buồn nôn.
Việc tập luyện thể lực tốt nhất nên được thực hiện ít nhất 1 - 2 giờ sau bữa ăn. Hãy đảm bảo cơ thể đang ở trong tình trạng năng lượng tốt.
4. Những bài tập tốt cho người bệnh thiếu máu
Với người bệnh thiếu máu do thiếu sắt, tập thể dục thường xuyên giúp cơ thể tăng sản xuất hồng cầu, tăng lượng máu đến các cơ quan, cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm mệt mỏi.
Khi người thiếu máu bị mệt mỏi thì không nên tập luyện.
Ngoài ra, các hoạt động thể chất có thể kích thích cơ thể giải phóng endorphin, cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng, nâng cao chất lượng giấc ngủ của người bệnh.
- Một số động tác massage thúc đẩy lưu thông máu đến các cơ quan, quá trình vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng đến các tế bào. Massage cũng kích thích cơ thể sản sinh endorphin, qua đó xua tan cảm giác mệt mỏi, căng thẳng, lo âu, tăng cường miễn dịch, tăng cường chất lượng giấc ngủ.
- Những người có thể chất không tốt hãy bắt đầu với các buổi tập ngắn hơn (khoảng 10-15 phút) và dần dần tăng thời gian tập luyện thêm 5 phút sau mỗi 2-4 tuần
- Người bị thiếu máu não nên thực hiện các bài tập rèn luyện sức mạnh với 1-3 set với các nhóm cơ chính, 10-15 reps trong ít nhất 2 buổi/ tuần.
Trong quá trình tập luyện nên phân bổ thời gian nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế tập luyện các bài tập có cường độ cao.
Những điều người bị thiếu máu khi tập thể dục cần lưu ý
- Không nên tập thể dục nếu huyết áp của bạn lúc nghỉ ngơi lớn hơn 180/110mmHg.
- Nếu có biểu hiện đau tức ngực hãy dừng tập luyện lại và liên hệ với bác sĩ nếu bạn gặp triệu chứng đau ngực, khó thở hoặc quá mệt mỏi.
- Bổ sung nước đầy đủ trong quá trình tập luyện.
- Khởi động làm nóng cơ thể, các cơ bắp trước khi tập luyện.
- Bổ sung các thực phẩm giàu chất sắt như: hàu, sò, trai, hạt bí, cá, đậu xanh, đậu Hà Lan, trứng, các loại rau màu xanh đậm, thịt đỏ, thịt trắng,…nên hạn chế ăn các thực phẩm nhiều canxi, đồ uống có nhiều tanin, thực phẩm giàu axit oxalic…
