Chưa bao giờ nhạc trẻ Việt (Vpop) trở nên rộn ràng ở mọi “mặt trận” như hiện nay, từ các bảng xếp hạng, các sân khấu trình diễn cho đến những sàn đấu mà các ca sĩ đối mặt trực tiếp với nhau đã và đang cho khán giả thấy một tinh thần lao động nghệ thuật chăm chỉ. Nhưng sự cần cù có mang lại sắc diện mới cho nhạc Việt hay không thì cần phải xét ở mức độ chất lượng sản phẩm. Nhìn vào sân chơi Bài hát yêu thích, chúng ta sẽ thấy một “mâm cỗ” đủ đầy các món nhưng thật khó thưởng thức nó một cách vui vẻ.
Rất nhiều ca sĩ tay ngang “đổ bộ” sân khấu Bài hát yêu thích.
Lỏng lẻo và dễ dãi
Bài hát yêu thích là “sân chơi” âm nhạc trên truyền hình “thoáng” nhất từ trước đến nay, đặc biệt “dễ tính” đối với nhiều ca sĩ trẻ, ca sĩ tay ngang mới vào nghề. Khác với nhiều sân chơi âm nhạc hiện nay, Bài hát yêu thích được xây dựng với mục đích tìm ra bài hát nào được ca sĩ thể hiện thành công và được công chúng yêu thích nhất tại một thời điểm nhất định, có thể hiểu đơn giản là tìm ra “hit” trong thời điểm mỗi tuần, mỗi tháng. Với tiêu chí này, chương trình Bài hát yêu thích được kỳ vọng trở thành sân chơi âm nhạc có thể đáp ứng đủ 2 tiêu chí: hấp dẫn số đông khán thính giả nhưng vẫn đảm bảo tính chuyên môn cao về nghệ thuật.
Những gì sân chơi này thể hiện trong thời gian qua, khán giả cho rằng người trong cuộc mới chỉ làm tốt yếu tố thứ nhất, đó là thu hút số đông nhưng yếu tố chuyên môn vẫn còn để ngỏ. Chương trình đã lật tẩy được không ít giọng hát “thiếu” và “yếu” của nhiều ca sĩ trẻ, thiếu kĩ năng và yếu thực lực, đấy là chưa kể họ còn phát hiện ra một vài “thảm họa” hát live kiểu tra tấn người nghe.
Không khó để nhìn ra điểm yếu của sân chơi này, chính vì tiêu chí “tìm ca khúc hit” nên chương trình buộc phải chấp nhận sự tham gia của nhiều giọng ca trẻ đang “gây sốt” trên mạng hiện nay. Trong số những giọng ca trẻ tham gia chương trình Bài hát yêu thích từ số đầu tiên cho đến thời điểm hiện tại, có rất ít người được đào tạo qua trường lớp về thanh nhạc cũng như chuyên môn âm nhạc, đa phần đều là những ca sĩ tay ngang.
Đành rằng với tiêu chí “tìm ca khúc hit” đang phục vụ số đông thì sân khấu Bài hát yêu thích sẽ phải chào đón rất nhiều gương mặt “không dễ ưa” đối với giới chuyên môn, nhưng dường như BTC tỏ ra khá lỏng lẻo trong vấn đề kiểm duyệt, nói đúng ra, họ không hề làm điều đó khi mà phần lớn các màn biểu diễn được phát sóng trực tiếp đã tạo ra nỗi ám ảnh đối với những khán giả quá kì vọng ở nhạc trẻ Việt.
Sự thật phũ phàng
Sở hữu lượng fan áp đảo nên Bích Phương (từng thử sức ở Vietnam Idol và không có được danh hiệu nào) nghiễm nhiên trở thành ca sĩ trẻ được yêu thích. Phong cách nhạc của Bích Phương nếu không phải thể loại sến thì cũng... rất sến. Chưa bao giờ cô ca sĩ này nhận được lời khen từ giới chuyên môn bởi dòng nhạc quá dễ dãi mà cô đang theo, nhưng Bích Phương lại là khách mời thường xuyên của Bài hát yêu thích. Tuy nhiên, xuất hiện trên sân khấu trực tiếp và phải hát live, Bích Phương đã không ít lần dội gáo nước lạnh vào chính fan hâm mộ của mình bằng giọng hát run rẩy và yếu ớt. Mỗi lần Bích Phương rời sân khấu, thay vì những tràng vỗ tay “xã giao”, khán giả không ngừng xì xào, phàn nàn về khả năng hát live của cô. Có lẽ những bản thu âm khi đăng ký tham dự chương trình có chất lượng khá tốt được thực hiện bằng thứ công nghệ ảo diệu nên đã “đánh lừa” khán giả khi nghe tại trang web của Bài hát yêu thích cũng như các trang nhạc trực tuyến khác.
Trong khi đó, Đông Nhi cũng là một trong những ca sĩ trẻ hiện đang sở hữu lượng fan đông đảo nhất tại TP. Hồ Chí Minh. Tác nghiệp trên các sân khấu ca nhạc liên tục nhưng ngoài thế mạnh vũ đạo, giọng hát của cô ca sĩ này không được cải thiện là bao. Khán giả đã thất vọng khi Đông Nhi hát phô, thiếu cảm xúc và gượng qua phần trình diễn của mình trong chương trình Bài hát yêu thích.
Với những ca sĩ underground có thế mạnh vũ đạo thì Cường Seven cũng là cái tên nhận được nhiều phàn nàn nhất khi hát live. Beautiful Girl từng là ca khúc giúp Cường Seven nhận được sự chú ý với vai trò ca sĩ, nhưng mọi chuyện dường như không suôn sẻ khi chàng vũ công 9X biểu diễn trên một sân khấu lớn như Bài hát yêu thích. Vì mải tập trung vào vũ đạo, Cường Seven không thể khỏa lấp những thiếu sót trong giọng hát mỏng, yếu của mình, hay những lần hụt hơi, lỡ nhịp với ban nhạc. Đáng nói hơn, phần hát live của Cường Seven rất ngắn, chỉ dăm ba câu, còn lại là phần nhạc đã được thu sẵn với giọng đọc rap của hai rapper. Tiết mục này “thảm” đến nỗi nhạc sĩ Phú Quang đã phải đề nghị Ban tổ chức Bài hát yêu thích nên in lời bài hát và phát cho khán giả vì hầu như không thể nghe được ca sĩ hát gì trên sân khấu.
Nếu phải kể ra bảng xếp hạng những ca sĩ hát live dở nhất thì không thể bỏ qua Hoàng Thùy Linh. Lần đầu tiên bước lên sân khấu lớn trên truyền hình là Bài hát yêu thích, nữ ca sĩ Hà thành đã nhận được không ít phản hồi tiêu cực về khả năng hát live ca khúc Rơi. Giọng hát của Hoàng Thùy Linh liên tục trở thành vấn đề khiến nhiều người “quan tâm”. Ngoài điểm cộng về hiệu ứng ánh sáng, dàn dựng công phu, vũ đạo hút mắt, nữ ca sĩ thường xuyên để lộ nhược điểm về giọng hát có phần phô, chênh vì không giữ được cột hơi trong lúc thực hiện các động tác vũ đạo gợi cảm. Đối với những khán giả dễ cảm thông thì họ sẽ nói rằng, đừng quên Hoàng Thùy Linh tốt nghiệp Trường Sân khấu điện ảnh chứ không phải Nhạc viện. Việc cô ấy diễn giỏi hơn hát là điều hiển nhiên.
Góp mặt trong “bảng xếp hạng hát live kém” gần đây nhất phải kể đến Min - một ca sĩ, nói đúng ra là một vũ công xuất thân từ nhóm nhảy cover đình đám (St 319). Min (tên thật là Nguyễn Minh Hằng) có sự khởi đầu tương đối tốt với single đầu tay mang tên Tìm. Có nhiều lợi thế về vũ đạo nhưng giọng hát của cô thì ngay cả khán giả dễ tính nhất cũng phải chịu thua. Có lẽ vì quá tự tin ở khả năng trình diễn nên cô ca sĩ mới vào nghề này nghĩ rằng yếu tố nhìn sẽ làm khán giả bớt chú ý đến giọng hát quá yếu của mình. Ngay cả những nhà phê bình thiện chí nhất khi nhận xét về màn trình diễn của Min cũng phải “an ủi”, Tìm là một ca khúc khó, thách thức quãng giọng của ca sĩ với nhiều nốt treo liên tiếp và để hát tốt trên sân khấu là chuyện không hề đơn giản, nhất là với một nghệ sĩ mới vào nghề như Min.
Vĩ thanh
“Mâm cỗ” của Bài hát yêu thích gần đây bị cho là “lẩu thập cẩm” nhưng dẫu sao đây vẫn là sân khấu ghi điểm bởi nó cho khán giả thấy những gì được cho là “chân thực” nhất của Vpop hiện nay khi mà sự can thiệp của công nghệ đối với âm nhạc ngày càng tinh xảo và khó phát hiện thì sự phát hiện và đấu tranh quyết liệt đến cùng của khán giả cùng với ban tổ chức lại là điều rất đáng hoan nghênh. Có lẽ người trong giới cần nhìn thẳng vào sự thật không mấy sáng sủa này trước khi nghĩ đến một cuộc cách mạng về âm nhạc.
Kim Thu