Cháu gái tôi bị bệnh bạch biến, nhưng tôi nghe nói bệnh có tên gọi khác là bệnh bạch tạng. Xin bác sĩ cho biết bạch tạng và bạch biến có phải là cùng một bệnh không?
Trần Tuấn Hùng (Lào Cai)
Bạch tạng và bạch biến cùng là bệnh giảm sắc tố da. Tuy nhiên, đó là hai bệnh khác nhau, có nguyên nhân khác nhau và biểu hiện như sau:
Bạch tạng (albinism) là bệnh giảm sắc tố di truyền, tính lặn với biểu hiện giảm sắc tố đồng đều ở da, tóc và võng mạc. Bạch tạng hiếm khi chỉ biểu hiện ở da, nhưng có thể chỉ biểu hiện ở mắt một cách đơn thuần. Cơ chế bệnh sinh có liên quan đến vai trò của men tyrosinase trong việc chuyển hóa tyrosin thành dopa. Bệnh biểu hiện với da bị giảm hay mất hẳn sắc tố, tóc bạc, người bệnh sợ ánh sáng, bị giật nhãn cầu. Khám ghi nhận đáy mắt và mống mắt trong suốt. Hậu quả là bệnh nhân bị giảm thị lực, không chịu được ánh sáng mặt trời, da nhạy cảm với tia cực tím và dễ bị ung thư da ở vùng tiếp xúc với ánh sáng. Người bệnh cần mang kính mát, khăn che ánh sáng mặt trời.
Bạch biến (vitiligo) là bệnh giảm sắc tố da khu trú, tự phát với biểu hiện là các dát trắng. Bệnh có tính gia đình, hầu hết bệnh nhân đều khỏe mạnh song có các bệnh kết hợp khác như bệnh tuyến thượng thận, đái tháo đường, thiếu máu, thiểu sản tủy. Bạch biến ban đầu chỉ là những đốm trắng hình tròn, hình bầu dục hay hình không đều, sau đó lan rộng và nối liền với nhau thành từng vạt. Cơ chế bệnh sinh chưa rõ. Tiêu bản mô học cho thấy chỗ da bị bạch biến không có tế bào sắc tố.
Tỷ lệ dân chúng mắc bệnh bạch biến là 1% còn tỷ lệ bị bệnh bạch tạng là rất thấp.
BS. Xuân Chung