Bách hợp là tên thuốc trong y học cổ truyền của cây tỏi rừng. Bộ phận dùng là rễ (vẫn gọi là củ), đào về rửa sạch, phơi cho hơi se se, tách riêng từng nhánh, nhúng qua nước sôi cho chín tái rồi đem phơi khô để dùng.
Theo Đông y, bách hợp vị đắng, tính hơi hàn vào hai kinh tâm, phế. Tác dụng tư âm, nhuận phế, chỉ ho, dưỡng tâm, an thần, nhuận tràng thông tiện, chống viêm dùng điều trị các trường hợp ho lao, thổ huyết, viêm khí quản cấp, mạn tính, chứng hồi hộp, tâm phiền, cơ thể suy nhược, làm ích khí, kiện vị, chữa đau tim, các chứng phế nhiệt dẫn đến tiện bí, viêm loét dạ dày - tá tràng.
Cây tỏi rừng cho vị thuốc bách hợp.
Thuốc sắc:
Chữa ho lâu ngày, ho ra máu, sốt nhẹ về chiều: bách hợp 30g, huyền sâm 15g, tử uyển 12g, hòe hoa 9g, cam thảo 9g, mạch môn 12g, tang bạch bì 15g, bạch thược 12g, cỏ nhọ nồi 30g. Sắc uống.
Chữa ho kéo dài do phế âm hư, ho khan hoặc ho có đờm: bách hợp 12g, sinh địa 12g, thục địa 12g, mạch môn 8g, huyền sâm 8g, đương quy 8g, bạch thược 8g, cát cánh 8g, cam thảo 4g. Sắc uống.
Chữa ho do phế nhiệt, nôn ra máu: bách hợp 12g, bối mẫu 8g, mạch môn 12g, tang bạch bì 12g, tri mẫu 8g, thiên môn 12g, bách bộ 8g, ý dĩ nhân 10g. Sắc uống.
Chữa chứng hồi hộp lo âu, tâm phiền: bách hợp 24g, tri mẫu 12g, ngọc trúc 12g. Sắc uống.
Chữa đại tiện bí kết, tiểu tiện khó: bách hợp 12g, mạch đông 12g, bạch thược 10g, cam thảo 8g, mộc thông 8g. Sắc uống.
Chữa phù thũng: bách hợp 12g, bạch thược 10g, bạch linh 10g, xa tiền tử 8g, tang bạch bì 10g. Sắc uống.
Chữa viêm loét dạ dày, ợ chua: bách hợp 40g, ô dược 12g. Sắc uống.
Món ăn thuốc:
Chữa viêm phế quản, ho nhiều, cơ thể suy nhược: bách hợp tươi 50g, hạnh nhân 10g, gạo tẻ 50g. Nấu cháo đến khi gần được, cho bách hợp và hạnh nhân (bỏ vỏ) vào, thêm đường, chia ăn trong ngày. Hoặc: bột bách hợp 30g, gạo nếp 50g nấu thành cháo. Trước khi ăn cho thêm đường phèn. Ăn nóng. Dùng 20 ngày một liệu trình.
Chữa mất ngủ, tâm thần bất an: bách hợp tươi 60g, mật ong 1 - 2 thìa, hấp chín, ăn trước khi ngủ. Hoặc: bách hợp 30g, hạt sen 30g, thịt lợn 250g, hầm nhừ, ăn trong ngày.