Bên cạnh việc nhìn lại những con số hay thành tựu, buổi lễ còn là khoảnh khắc để tri ân những trái tim thầm lặng đã đồng hành cùng Trung tâm giữ gìn ngọn lửa y học dân tộc suốt 15 năm. Trong số đó, Ths.Bs Nguyễn Thị Tuyết Lan - người gắn bó với Thuốc Dân Tộc ngay từ những ngày đầu tiên là người được nhắc đến nhiều nhất.
Bác sĩ Tuyết Lan tại sự kiện mừng 15 năm thành lập Trung tâm Thuốc Dân Tộc.
Ths.Bs Nguyễn Thị Tuyết Lan (Nguyên Trưởng khoa Khám bệnh tại BV YHCT Trung ương, Giám đốc chuyên môn Phòng khám chuyên khoa y học cổ truyềnThuốc dân tộc) đã dành phần lớn sự nghiệp của mình để trả lời một câu hỏi duy nhất: "Liệu có thể làm gì khác, làm gì nhiều hơn để YHCT bước những bước dài và vững chắc trong đời sống hiện đại?".
Tại Thuốc Dân Tộc, đó cũng là điều thôi thúc mọi hành động, mọi công việc mà bà thực hiện trong suốt hành trình 15 năm.
Đổi mới từ nền tảng truyền thống: Lựa chọn khó nhưng cần thiết
Ngay từ những ngày đầu tham gia xây dựng Phòng khám chuyên khoa y học cổ truyền Thuốc Dân Tộc, bác sĩ Tuyết Lan đã nhìn thấy một thách thức lớn: YHCT không thể phát triển nếu chỉ dựa vào kinh nghiệm truyền đời. Những công thức bí truyền, bài thuốc cổ phương, phương thuốc của người dân tộc bản địa là kho tàng vô giá, nhưng không thể bê nguyên vào điều trị bệnh cho người bệnh ngày nay.
Vì thế, bà cùng đội ngũ chuyên môn đã bắt đầu một hành trình "kiến tạo" không hề dễ dàng:
• Phân tích từng bài thuốc cổ phương, đối chiếu hàng loạt y thư, giải thích từng vị theo nguyên tắc biện chứng luận trị.
• Điều chỉnh hàm lượng dược liệu cho phù hợp với thể trạng người bệnh thời đại mới – khi môi trường sống, dinh dưỡng và mô hình bệnh tật đã thay đổi đáng kể.
• Kết hợp khoa học hiện đại, từ đánh giá hoạt chất đến kiểm định dược tính, để đưa bài thuốc truyền thống lên chuẩn mực an toàn – hiệu quả – có căn cứ rõ ràng.
• Phát triển các công thức mở rộng, giải quyết những nhóm bệnh lý phổ biến nhưng chưa có bài thuốc dân gian tương xứng.
Không chọn cách sao chép những tinh hoa cũ, nhưng cũng không phá bỏ giá trị truyền thống, bác sĩ Tuyết Lan chọn hướng đi mới hơn. Đó là bảo tồn – sàng lọc – phát triển, một cách làm đòi hỏi nhiều thời gian và cả bản lĩnh nghề nghiệp.
Bác sĩ Tuyết Lan luôn đau đáu về vận mệnh của nền y học dân tộc.
Nhờ những nỗ lực của bà, nhiều bài thuốc tại Thuốc Dân Tộc được nâng tầm, phù hợp với bệnh học hiện đại và được ứng dụng rộng rãi trong điều trị cộng đồng.
Hiện đại hóa hành trình khám chữa: Đưa YHCT đến gần hơn với cuộc sống số
Trong tư duy của bác sĩ Tuyết Lan, YHCT không nên đứng ngoài dòng chảy công nghệ. Vì thế, bà là người tiên phong thúc đẩy:
• Khám – tư vấn trực tuyến, giúp bệnh nhân ở vùng xa tiếp cận phác đồ điều trị đúng chuẩn mà không cần di chuyển.
• Theo dõi triệu chứng qua hình ảnh, video và hồ sơ sức khỏe điện tử, đảm bảo liên tục giám sát quá trình hồi phục.
• Tư vấn qua video call, giải thích cặn kẽ diễn biến bệnh và tác động của từng vị thuốc, giúp bệnh nhân yên tâm và chủ động hơn khi điều trị.
• Kết nối cộng đồng online, lan tỏa kiến thức YHCT chuẩn mực và chống lại thông tin sai lệch về thuốc Nam.
Cách làm này không chỉ rút ngắn khoảng cách giữa bệnh nhân và thầy thuốc, mà còn mở ra một hình thức khám chữa bệnh mới: Liên tục – thuận tiện – chủ động.
YHCT nhờ cách làm của bà mà trở nên gần gũi, thực tế và phù hợp hơn với nhịp sống hiện đại.
Những đóng góp thầm lặng: Truyền nghề – bảo tồn dược liệu – sưu tầm bài thuốc quý
Đằng sau những thành tựu của Thuốc Dân Tộc hôm nay là những công việc bền bỉ mà bác sĩ Tuyết Lan thực hiện trong âm thầm:
Sưu tầm và phục dựng bài thuốc quý
Dù tuổi đã cao, bà vẫn trực tiếp tham gia các chuyến đi thực địa, gặp gỡ thầy thuốc bản địa, ghi chép từng bài thuốc dân gian có nguy cơ thất truyền. Nhiều bài thuốc trong số đó đã trở thành "hạt nhân" để Trung tâm phát triển các phác đồ điều trị thế hệ mới.
Phát triển y học cổ phương là tâm huyết trọn đời của vị bác sĩ tài năng.
Truyền nghề cho thế hệ bác sĩ trẻ
Bà luôn tâm niệm: "Giữ bài thuốc quý không khó bằng giữ người làm nghề có tâm".
Nhiều thế hệ bác sĩ trẻ tại Trung tâm đã trưởng thành nhờ những buổi hướng dẫn, chia sẻ của bà – từ kỹ thuật khám chữa, nguyên tắc lập phương đến đạo đức nghề y.
Phát triển vùng dược liệu sạch chuẩn GACP-WHO
Bác sĩ Tuyết Lan cùng phòng khám và các đối tác không ngừng xây dựng các vùng trồng đạt chuẩn, đảm bảo nguồn dược liệu vừa giàu dược tính, vừa an toàn.
Đây là nền tảng cốt lõi cho sự phát triển bền vững của YHCT Việt Nam.
15 năm – một chặng đường, nhưng trăn trở vẫn còn đó
15 năm đồng hành cùng Thuốc Dân Tộc, bằng đổi mới trong nghiên cứu, linh hoạt trong tiếp cận người bệnh và bền bỉ trong công cuộc truyền nghề, bảo tồn dược liệu, bác sĩ Tuyết Lan đã góp phần định hình một hướng đi mới cho YHCT Việt Nam: Hiện đại hơn, khoa học hơn, nhưng không đánh mất tinh hoa dân tộc.
Nói về chặng đường vừa qua, bác sĩ Tuyết Lan không nhắc nhiều đến đóng góp của mình. Điều khiến bà suy tư nhất vẫn là câu hỏi cũ: "Làm thế nào để YHCT bước xa hơn nhưng vẫn giữ trọn bản sắc Việt Nam?".
Tin rằng, với sự tận tụy ấy, với những trăn trở ấy, bà sẽ tiếp tục truyền cảm hứng để thế hệ bác sĩ trẻ Thuốc Dân Tộc viết tiếp hành trình 15 năm, đưa YHCT đi xa hơn nữa.
Thu Nguyễn