Bác sĩ khuyến cáo về các biến chứng của bệnh cúm mùa ở người cao tuổi

Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hàng năm có khoảng 5-10% người lớn trưởng thành và khoảng 20-30% trẻ em bị nhiễm cúm, trong đó có khoảng 3 - 5 triệu trường hợp có diễn biến nặng và khoảng 250 - 500 nghìn người tử vong.

Tại Việt Nam, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế thống kê hàng năm ở Việt Nam trung bình có trên 800.000 người mắc cúm, gặp ở nhiều độ tuổi khác nhau. Số người nhập viện và tử vong chủ yếu xảy ra ở nhóm nguy cơ cao gồm người lớn tuổi (trên 65 tuổi), người có bệnh lý nền (tim mạch, hô hấp, nội tiết), phụ nữ mang thai và trẻ em dưới 5 tuổi.

Còn tại Hà Tĩnh, mặc dù chưa có số liệu thống kê về biến chứng cúm mùa, nhưng theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Tĩnh mỗi năm toàn tỉnh có khoảng 17 đến 18 ngàn ca mắc cúm mùa, riêng từ đầu năm 2023 đến nay toàn tỉnh có trên 15 ngàn ca mắc cúm mùa.

Bác sĩ CKI Đặng Thị Lý, phó Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh cho biết, từ đầu mùa lạnh đến nay, mỗi ngày có hàng chục ca cúm mùa nhập viện điều trị, trong đó hầu hết là người lớn tuổi và trẻ em. Với những người lớn tuổi nếu có các bệnh lý nền kèm theo, thì có nguy cơ cao mắc biến chứng hô hấp nghiêm trọng khi nhiễm cúm, như viêm phổi, suy hô hấp, nhiễm trùng phổi do vi khuẩn. Các biến chứng khác có thể gặp gồm tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, suy giảm chức năng tim nói chung và tăng nguy cơ máu cơ tim.

"Những người lớn tuổi bị cúm, kèm theo bệnh lý nền thì việc điều trị gặp nhiều khó khăn hơn nên chúng tôi phải chuyển bệnh nhân sang các khoa khác, hoặc kết hợp hội chẩn giữa các khoa có liên quan, để điều trị tốt nhất cho bệnh nhân”, bà sĩ Lý thông tin.

Vừa qua, Bệnh viện Đa khoa Hà Tĩnh tiếp nhận bệnh nhân P.T.A. (81 tuổi, xã Thạch Kim, huyện Lộc Hà) trong tình trạng khó thở, ho, sốt. Qua thăm khám bác sĩ xác định bệnh nhân A. bị cúm và có tiền sử bị bệnh tim. Các bác sĩ hội chẩn kết hợp giữa các khoa để điều trị cho bệnh nhân.

“Tôi có tiền sử bị bệnh tim, huyết áp không ổn định, lần này nhiễm cúm tôi rất mệt, khó thở, ho, sốt cao. May nhập viện kịp thời, được các y bác sĩ điều trị nên sức khỏe dần ổn định. Tôi chưa tiêm phòng cúm, sau lần ốm này tôi sẽ tiêm để tránh các biến chứng”, bệnh nhân A. chia sẻ.

Bệnh cúm mùa là bệnh truyền nhiễm cấp tính, chủ yếu do các chủng virus cúm gây ra, xuất hiện quanh năm và nhiều hơn khi thời tiết chuyển sang giao mùa, đặc biệt mùa đông xuân. Bệnh cúm mùa khó phòng ngừa, nhưng tử vong cao, đặc biệt với người lớn tuổi.

Khác với cảm thông thường, virus cúm mùa có tính chất dễ biến đổi chủng nên mỗi năm thường xuất hiện các chủng virus mới, vượt ra ngoài tầm kiểm soát của hệ thống miễn dịch của cơ thể. Do đó, việc phòng bệnh và chữa bệnh trở nên khó khăn hơn, tỷ lệ tử vong cũng cao hơn, đặc biệt với người cao tuổi.

Thạc sĩ Nguyễn Chí Thanh - Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Tĩnh khuyến cáo, để hạn chế nhiễm cúm, tất cả mọi người nói chung, đặc biệt là người lớn tuổi cần rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước sạch, nhằm giảm thiểu mầm bệnh lây nhiễm vào cơ thể.

Phải che miệng và mũi khi ho, hắt hơi, có thể sử dụng khăn giấy hoặc khăn tay để tránh nhiễm bẩn bàn tay, tránh lây lan virus ra môi trường xung quanh.

Thời tiết lạnh phải giữ ấm cơ thể, ăn uống đủ chất để nâng cao thể trạng, hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân cúm hoặc các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh. Đặc biệt, cần tiêm vaccine cúm hằng năm. Khi có triệu chứng ho, sốt, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, xử trí kịp thời.

“Tiêm chủng vaccine cúm đặc biệt quan trọng cho những người từ 65 tuổi trở lên vì họ có nguy cơ cao bị biến chứng do cúm. Vaccine cúm được cập nhật thường xuyên mỗi năm để theo kịp với sự thay đổi virus và miễn dịch cơ thể cũng suy yếu qua một năm. Tiêm chủng là cách tốt nhất để bảo vệ cơ thể khỏi bệnh và các biến chứng nguy hiểm”, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật cho hay.

Theo Bộ Y tế, vaccine cúm an toàn và có hiệu quả phòng các thể nhẹ và nặng của cúm, tỷ lệ bảo vệ từ 70 đến 90%. Ở những người lớn tuổi, vaccine cúm làm giảm 60% tỷ lệ mắc bệnh và giảm 70 đến 80% tỷ lệ tử vong có liên quan đến cúm. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo nhóm người lớn tuổi, có bệnh nền nên tiêm phòng cúm càng sớm càng tốt, nên tiêm nhắc lại hàng năm để đề phòng các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Tại sao người lớn tuổi cần tiêm vaccine cúm hằng năm?

Người lớn tuổi thường có hệ miễn dịch suy yếu và mắc nhiều bệnh lý nền. Vaccine cúm giúp giảm từ 30 đến 57% nguy cơ nhập viện ở người lớn tuổi, giảm tỷ lệ tử vong do cúm ở người có bệnh lý nền tim mạch, tiểu đường.