Ðẩy lùi bạo lực gia đình

Trong khi bạo lực gia đình đang là vấn nạn tại nhiều nơi và vẫn hàng ngày âm ỉ trong từng nếp nhà, thôn xóm thì ở huyện Lạng Giang (Bắc Giang) xuất hiện những mô hình hoạt động khá sôi nổi, hiệu quả, góp phần tích cực hạn chế tình trạng này.

Thôn xóm yên bình

Thôn Cả, xã Tân Thịnh được bao quanh bởi những cánh đồng quê yên ả, thanh bình. Tuy nhiên, có thời kỳ nơi đây từng chứng kiến không ít những cuộc hôn nhân tan vỡ vì bạo lực gia đình (BLGĐ). Đó là trường hợp của chị Nguyễn Thị Nh. bị chồng hành hạ, nhục mạ, đánh đập dã man và đuổi ra khỏi nhà, hay hoàn cảnh của chị Nguyễn Thị H. mỗi khi chồng say rượu lại kiếm cớ gây sự, chửi bới thậm tệ rồi hành hung không thương tiếc... Những lúc như thế, các chị chỉ biết nhẫn nhục chịu đựng để giữ gìn tổ ấm được bình an. Tuy nhiên, chị em càng im lặng, nhẫn nhịn bao nhiêu thì những lần tái phạm của chồng càng quá đáng hơn, để lại những hậu quả đáng tiếc. Trước thực tế đó, năm 2009, thôn Cả được lựa chọn triển khai dự án “Xây dựng năng lực địa phương phòng, chống BLGĐ” do Đại sứ quán Đan Mạch tại Việt Nam tài trợ. Ban lãnh đạo thôn đã vận động nhân dân thành lập câu lạc bộ (CLB) “Bình đẳng giới” (sau đổi thành CLB “Gia đình phát triển bền vững” với gần 50 cặp vợ chồng tham gia). Tại đây, hội viên được tiếp cận những kiến thức bổ ích về Luật Phòng, chống BLGĐ; Luật Bình đẳng giới, được tham gia thảo luận tập thể những hành vi BLGĐ, quyền, nghĩa vụ của nạn nhân khi bị bạo hành, kỹ năng hòa giải, cách nuôi con khỏe, dạy con ngoan, xây dựng các tiểu phẩm vui về BLGĐ để bà con dễ nhớ, dễ hiểu... Ông Đặng Đình Nguyên - Trưởng thôn Cả kể: CLB duy trì sinh hoạt vào ngày 15 âm lịch hàng tháng, sôi nổi nhất là phần thảo luận những tình huống thực tế của mỗi gia đình, các cặp vợ chồng trao đổi cởi mở, từ đó tìm hướng giải quyết mẫu thuẫn. Thôn cũng thành lập tổ hòa giải và được xem là “địa chỉ tin cậy” của nhiều người. Khi có trường hợp bị bạo hành, tổ hòa giải xuống tận nơi tìm hiểu nguyên nhân, khéo léo khuyên nhủ, tuyên truyền pháp luật, đồng thời có biện pháp phối hợp với cơ quan an ninh địa phương bảo vệ nạn nhân. Nhờ vậy đã hòa giải thành công và hàn gắn tình cảm cho nhiều đôi vợ chồng.

Cũng được hưởng lợi từ dự án của Đan Mạch, thôn Cầu Chính, xã Tân Dĩnh đã thành lập CLB phòng, chống BLGĐ với hàng chục cặp vợ chồng tham gia. Hội viên được trang bị những kỹ năng giao tiếp trong các mối quan hệ như: vợ - chồng, mẹ chồng - nàng dâu... Từ khi hoạt động (năm 2009), CLB hòa giải được nhiều vụ xung đột trong quan hệ gia đình. Người dân đã ý thức được việc gìn giữ hạnh phúc là điều quan trọng của mỗi tổ ấm. Với nhiều thành tích đã đạt được, năm 2010, CLB đã được Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang tặng bằng khen.

Với tâm lý không muốn “vạch áo cho người xem lưng”, chị em thường dấu kín và cam chịu khi bị bạo hành. Tham gia CLB phòng, chống BLGÐ, hội viên được nâng cao hiểu biết, có phương pháp ứng xử, giải quyết tình huống, đồng thời được hỗ trợ về mặt pháp lý… nhờ vậy thôn Cả đã thưa dần số vụ BLGД. Nếu năm 2007, huyện Lạng Giang xảy ra 560 vụ BLGÐ thì đến năm 2011 giảm còn 190 vụ.

Nhân rộng mô hình

Từ những mô hình phát huy hiệu quả kể trên, huyện Lạng Giang đã nhân rộng tại nhiều thôn, khu phố. Nếu năm 2007, toàn huyện có 50 CLB phòng, chống BLGĐ thì nay tăng lên 121 CLB với hàng nghìn hội viên. Nhiều CLB hoạt động sôi nổi như ở thôn Lèo, Đồng II (xã Tân Thịnh), Dĩnh Tân, Tân Văn I (xã Tân Dĩnh), Đại Phú I (xã Phi Mô), thôn Hà (xã An Hà)... Ông Bùi Đăng Văn - Trưởng phòng Văn hóa-Thông tin huyện cho biết: Sau khi Luật Phòng, chống BLGĐ có hiệu lực (năm 2008), Lạng Giang đã tổ chức học tập và phổ biến rộng rãi, hướng dẫn phương pháp sinh hoạt định kỳ cho các CLB phòng, chống BLGĐ. Ngoài ra, đã phát hơn 1 nghìn tài liệu liên quan cho các CLB tại cơ sở. Năm 2010, huyện tổ chức chiến dịch truyền thông với chủ đề “Thắp sáng tình thương trong mỗi gia đình” với sự tham gia của đông đảo cán bộ, nhân dân và học sinh trên địa bàn. Sau đó phát động chiến dịch truyền thông “Giữ gìn nếp sống văn hóa trong gia đình Việt Nam”. Tích cực tổ chức lớp tập huấn về gia đình cho cả phụ nữ và nam giới, trong đó đổi mới nội dung sinh hoạt hấp dẫn hơn thông qua giao lưu văn nghệ, diễn kịch, tấu hài, tọa đàm và thiết lập “đường dây nóng” hay “địa chỉ tin cậy”. Có thể thấy, chuyển biến rõ nhất là nhận thức, trách nhiệm từ các cấp chính quyền và nhân dân đã thay đổi. Nếu trước kia, trên địa bàn xảy ra bạo hành gia đình, hàng xóm, chính quyền địa phương thường thờ ơ, coi như không phải việc của mình thì nay đã có sự vào cuộc mạnh mẽ. Ngoài công tác tuyên truyền, sự phối hợp tích cực giữa đoàn thể và công an địa phương sẽ là điều kiện tốt để các CLB phát huy hiệu quả...

Bài và ảnh: Nguyễn Hưởng