Con gái tôi năm nay 18 tuổi, cháu bị viêm khớp dạng thấp nên thường xuyên phải sử dụng aspirin, trong quá trình dùng thuốc tôi luôn phải để ý đến tác dụng phụ của thuốc. Gần đây trên thị trường có loại aspirin bao tan ở ruột (aspirin pH8), tôi nghe nói dùng loại này sẽ không sợ bị viêm loét dạ dày có đúng không?
Trần Văn Thoan (Hà Nội)
Aspirin là thuốc có thành phần là acid acetylsalicylic, thuộc nhóm thuốc chống viêm, hạ sốt, giảm đau non – steroid; đây là thuốc được sử dụng sớm nhất trong nhóm.
Aspirin nói riêng và nhóm thuốc non - steroid nói chung vừa ức chế sự tổng hợp prostaglandin gây viêm (thông qua việc ức chế hoạt động của enzym có tên COX – 2) nên có tác dụng chống viêm giảm đau, nhưng mặt khác các thuốc này lại ức chế luôn cả enzym có tên COX – 1 nên chúng ức chế sự tạo thành prostaglandin sinh lý (có tác dụng làm tăng tiết chầt nhày bảo vệ niêm mạc dạ dày) nên nhóm thuốc này có thể gây kích ứng đường tiêu hóa, thậm chí có thể gây xuất huyết. Hiện nay có một số thuốc chỉ có tác dụng ức chế chọn lọc COX – 2 nên ít gây tổn thương dạ dày hơn. Điểm đáng chú ý, là ngoài tác dụng phụ lên dạ dày do ức chế enzym COX – 1, thì việc tiếp xúc giữa thuốc với niêm mạc dạ dày cũng gây nên những tổn thương đáng kể, do vậy các thuốc này thường được khuyên dùng sau khi ăn no.
Cũng vì đặc điểm đó, nên hiện nay trên thị trường xuất hiện các loại thuốc chống viêm có dạng bao tan ở ruột (tức là viên thuốc không tan rã ở dạ dày mà chỉ tan rã khi đến tá tràng) và chỉ khi đó mới phóng thích dược chất ra để hấp thu vào máu và phát huy tác dụng. Aspirin pH8 là một trong các loại thuốc này. Tuy nhiên như đã nói ở trên, thuốc bao tan chỉ có tác dụng hạn chế ảnh hưởng đến dạ dày do tiếp xúc, chứ không làm mất hẳn nguy cơ gây viêm loét dạ dày – tá tràng, do không làm mất đi khả năng ức chế enzym COX - 1. Do vậy, người dùng thuốc chống viêm giảm đau có bao tan ở ruột, thậm chí dùng dạng tiêm hay dạng viên đặt hậu môn, vẫn có nguy cơ bị viêm loét dạ dày – tá tràng chứ không hoàn toàn được an toàn. Vì vậy, trước khi dùng thuốc cần có ý kiến của bác sĩ.
BS. Vân Anh