Phát hiện ra mình bị nhiễm HIV, một thời gian sau đó sức khỏe của Long (Quảng Ninh) gần như suy kiệt. Anh thấy mình mẩy đau nhức, xuất hiện nấm miệng và bắt đầu lở loét khắp người. Đi khám bệnh Long được đưa vào chương trình điều trị thuốc kháng virus (ARV). Một thời gian dùng thuốc Long thấy người khỏe ra, tăng cân, ăn uống ngon miệng, các triệu chứng lở loét tự dưng biến mất. Sức khỏe tăng dần lên. Trong vòng hai tháng đầu điều trị anh lên tới 4-5 kg. Nghĩ lại những ngày tháng trước đó anh vẫn không thể ngờ rằng ARV lại thần kỳ đến vậy.
Nói về lợi ích khi điều trị bằng thuốc ARV, BS.ThS. Chu Quốc Ân, Phó Cục trưởng Cục phòng chống HIV/AIDS Việt Nam cho biết: về chuyên môn ARV ức chế sự nhân lên của HIV, kìm hãm lượng HIV trong máu ở mức thấp nhất; phục hồi chức năng của hệ miễn dịch cơ thể, giảm nguy cơ mắc nhiễm trùng cơ hội; tạo sự tiếp cận của bệnh nhân với dịch vụ y tế và giảm lây nhiễm cho cộng đồng.
Về mặt xã hội, ARV làm tăng khả năng sống sót: kéo dài thời gian sống và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân; góp sức cho công tác dự phòng và hạn chế tác động xấu của HIV/AIDS lên kinh tế - xã hội.
 Phát thuốc ARV cho bệnh nhân tại TTGDLĐXH Vũng Tàu. |
Với sự nỗ lực của chính phủ và sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, số người nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc ARV liên tục tăng trong những năm gần đây. Theo báo cáo của Bộ y tế, hiện nay nước ta đã triển khai 318 phòng khám ngoại trú cho bệnh nhân HIV/AIDS người lớn và trẻ em. Tính đến tháng 5/2011, số người nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc ARV là 53.590, trong đó trẻ em là 2.930 trường hợp. Riêng 5 tháng đầu năm 2011 đã tiến hành điều trị mới cho 4.562 bệnh nhân, trung bình tăng 900 bệnh nhân/tháng. Số trẻ em được điều trị bằng ARV tăng lên đáng kể.
Báo cáo 20 năm phòng, chống HIV/AIDS của Bộ Y tế cho biết, việc điều trị bằng thuốc kháng virut đã giúp làm giảm đáng kể tỷ lệ tử vong ở người nhiễm HIV. Có thể nói, việc mở rộng điều trị ARV vào năm 2005, số người nhiễm HIV được cứu sống tăng dần qua hàng năm. Nếu không được điều trị bằng ARV thì ước tính đến năm 2009 chúng ta đã có thêm 18.294 người nhiễm HIV tử vong vì HIV/AIDS.
Tỷ lệ bệnh nhân tiếp tục duy trì điều trị sau 12 tháng luôn đảm bảo mục tiêu do Tổ chức Y tế Thế giới đưa ra là trên 80%. Ước tính đến năm 2012, điều trị bằng thuốc ARV sẽ làm giảm 45 – 50% tỷ lệ tử vong do AIDS. Việt Nam đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2015: 70% người nhiễm HIV đủ tiêu chuẩn được điều trị bằng thuốc ARV; 85% người nhiễm HIV còn sống sau 12 tháng điều trị ARV và 65% huyện có tình hình dịch HIV cao và trung bình có dịch vụ điều trị HIV/AIDS.
Do đặc điểm tình hình dịch của Việt Nam trên 50% người nhiễm HIV là người tiêm chích ma túy nên từ năm 2009 Việt Nam đã bắt đầu triển khai điều trị ARV cho người nhiễm HIV trong các trung tâm 05-06.
Tuy nhiên để dùng thuốc ARV có hiệu quả thì việc tuân thủ điều trị của người bệnh là rất quan trọng. Bệnh nhân phải uống thuốc đúng giờ, đúng liều, đúng thuốc và đủ thuốc...
Sau 20 năm đương đầu với đại dịch HIV/AIDS, Việt Nam vẫn còn phải đối mặt với nhiều thách thức, đòi hỏi phải có chủ trương và chính sách phù hợp như khả năng mở rộng, tăng tiếp cận chăm sóc, điều trị cho tất cả những người nhiễm HIV, khả năng duy trì hiệu quả các phác đồ điều trị tránh kháng thuốc, đảm bảo sự bền vững của chương trình...
Thu Hương