Vì vậy, bệnh nhân THA cần có biện pháp phòng ngừa hiệu quả giúp ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm do bệnh huyết áp gây ra.
Nhiệt độ cao tác động tới huyết áp
Trong mùa hè, sự bài tiết mồ hôi gia tăng, quá trình trao đổi chất của cơ thể cũng được đẩy mạnh. Cơ thể bị mất một lượng nước khá lớn sẽ khiến nồng độ máu giảm, độ kết dính trong máu tăng cao, dễ dẫn đến những bệnh lý có liên quan đến máu, làm tăng nguy cơ cho tim và não. Thời tiết nóng có thể làm giảm huyết áp ban ngày nhưng lại làm tăng huyết áp về đêm. Người mắc bệnh THA, trong mùa hè nếu ngủ không ngon giấc, sẽ xuất hiện hiện tượng ban đêm huyết áp tăng làm hại tim mạch. Mặt khác, nhiệt độ nóng bức khiến tim đập nhanh, huyết áp vì thế cũng tăng. Đây là trở ngại cho những người sẵn có bệnh THA. Người bị THA thường cảm thấy bứt rứt khó chịu, chóng mặt, nhức đầu. Nếu không kiểm soát huyết áp tốt và điều trị kịp thời dễ dẫn đến các biến chứng về tim mạch (đau tim, nhồi máu cơ tim...)
Trong trời nắng nóng, người bệnh THA rất ngại vận động và thường xuyên ngồi trong phòng lạnh bật máy điều hòa với nhiệt độ thấp. Điều này đặc biệt dễ nguy hiểm với người bệnh THA bởi vì khi mới từ ngoài trời nóng vào thì sự thay đổi nhiệt độ đột ngột từ nóng đến lạnh sẽ khiến cho những mạch máu vốn đang ở trạng thái giãn nở bình thường tức thời co lại, dẫn đến huyết áp tăng cao. Ngược lại, nếu đang ở trong phòng lạnh lâu rồi lại đi ra ngay ngoài trời nóng bức thì các mạch máu sẽ giãn nở, điều này khiến huyết áp không ổn định, dễ bị hạ đột ngột.
Tích cực tập luyện làm tăng tính bền của thành mạch giúp kiểm soát huyết áp. Ảnh: TM
Biện pháp kiểm soát huyết áp trong mùa hè
Uống thuốc đều đặn theo đơn và khám sức khỏe định kỳ
Nguyên tắc cơ bản để kiểm soát huyết áp đó là người bệnh phải dùng thuốc đều đặn, không ngắt quãng. Việc dùng thuốc phải theo đúng chỉ định của bác sĩ. Người bệnh THA cần được theo dõi thường xuyên nhất là vào mùa nắng nóng, bệnh nhân cần đến bệnh viện theo lịch hẹn tái khám để được bác sĩ thăm khám tư vấn phương pháp điều trị kịp thời hiệu quả.
Tập luyện khoa học
Trời nóng nực khiến bệnh nhân THA thường bị mệt mỏi, cơ thể ra nhiều mồ hôi sẽ mất nước và chất điện giải, điều này khiến người bệnh THA ngại vận động. Đây là điều không tốt cho người THA. Bởi vận động chính là tập thể dục cho mạch máu. Vận động sẽ giúp mạch máu co giãn và đàn hồi tốt, làm tăng tính bền của thành mạch máu. Vì vậy, vượt qua trở ngại về thời tiết, người bệnh THA nên cố gắng vận động. Điều cần thiết là tập luyện điều độ, phân bổ hợp lý về cường độ và thời gian tập. Nên tập khi trời mát như buổi sáng hoặc chiều tối, có thể chọn các bài tập dưỡng sinh, thái cực quyền, đi xe đạp chậm, đi bộ...
Chế độ ăn uống hợp lý
Chế độ ăn uống dinh dưỡng thích hợp là cần thiết và có tác dụng trong kiểm soát huyết áp. Thông thường nên ăn 3 bữa/ngày, không nên ăn vặt. Tránh thức ăn chiên xào, hạn chế mỡ, nhất là mỡ động vật. Tốt nhất là sử dụng thực phẩm hấp, luộc. Tránh các chất kích thích như trà, cà phê, thuốc lá...
Cần bổ sung các loại thực phẩm tốt cho người bệnh THA: ngũ cốc thô, đậu, sữa và những sản phẩm từ sữa ít béo; ăn nhiều thực phẩm giàu chất kali như cà chua, khoai lang, nho, các loại đậu. Trong các loại thịt thì ưu tiên cá, sau đó đến thịt gia cầm, cuối cùng mới đến thịt bò, heo, cừu. Hạn chế ăn bánh ngọt, nước ngọt, thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa hay cholesterol (có nhiều trong mỡ, nội tạng, da động vật, lòng đỏ trứng gà). Nên ăn nhiều rau quả xanh, trái cây tươi, để cung cấp chất xơ cho cơ thể, dùng dầu thực vật thay mỡ... Hạn chế ăn muối, các nước chấm mặn, các thực phẩm giàu natri như: tôm khô, trứng vịt muối, chanh muối, thịt chà bông...
Người bệnh THA nên uống nước thường xuyên. Việc cung cấp nước đều đặn cho cơ thể rất quan trọng. Không đợi đến khi cảm thấy khát mới uống nước. Cảm giác khát là một phản ứng khá mạnh của hệ thần kinh đối với tình trạng thiếu nước của cơ thể. Khi thấy khát thì cơ thể đã bị thiếu nước trầm trọng. Nên tạo thói quen uống 1 ly nước (chừng 250ml) sau khi thức dậy vào buổi sáng và 1 ly trước lúc đi ngủ ban đêm. Nước đun sôi để nguội là tốt hơn cả, tránh dùng các loại nước giải khát có đường hay nước đóng chai có gas.
Lưu ý chỉnh nhiệt độ phòng ở mức vừa phải
Việc điều chỉnh nhiệt độ trong phòng cũng rất quan trọng để người bệnh kiểm soát huyết áp. Trời càng nóng, thì mọi người càng điều chỉnh nhiệt độ xuống thấp. Nhưng sự thay đổi nhiệt độ từ phòng lạnh ra phòng không dùng điều hòa sẽ khiến huyết áp không ổn định. Người bệnh THA không nên ở trong phòng điều hòa quá lâu, nhiệt độ trong phòng chỉ nên chỉnh ở mức 26 độ. Trong phòng kín, không khí lưu thông kém, nếu ở lâu sẽ dễ bị những chứng bệnh do máy điều hòa gây ra như chóng mặt, tim đập nhanh. Vì vậy, người bệnh nên đi ra ngoài trời vận động nhẹ nhàng.