Dù cách gọi vẫn mang vẻ “quê mùa” nhưng Thanh Liệt đã thành “phố” từ lâu, khi kiến trúc nhà ống cùng hàng chục cao ốc xung quanh phát triển với tốc độ chóng mặt.
Dù chiếm không gian khiêm tốn, những chiếc cổng đã trở thành biểu tượng của làng quê Bắc Bộ vẫn được giữ gìn cho thấy sự gắn bó của người dân với truyền thống lâu đời.
Cổng vào xóm Vực là cổng lớn nhất trọng loạt cổng vào xã Thanh Liệt. Trước đây Thanh Liệt có 9 xóm, nay sáp nhật lại chỉ còn 5 xóm bao gồm: thôn Thượng; thôn Nội; thôn Tràng; thôn Vực; thôn Văn.
Thanh Liệt xưa còn có tên Quang Liệt, người dân quen gọi là làng Quang, là một làng cổ chạy dọc sông Tô Lịch kéo dài khoảng 2 km.
Cổng xóm Bơ (tên gọi cũ). Thông thường đường vào mỗi xóm lại có một cổng, các cổng này đều hướng ra sông Tô Lịch.
Cổng vào xóm chùa Nhĩ, được xây từ năm 1942.
Cổng vào thôn Cự Đông. Mật độ cổng dẫn vào thôn xóm của xã Thanh Liệt khá dày, có đoạn chỉ vài chục mét lại có một cổng.
Cổng vào xóm Mụ.
Tính riêng những cổng hướng ra sông Tô Lịch thì xã Thanh Liệt có 8 chiếc cổng chưa kể những cổng nhỏ ở phía trong các xóm.
Cổng vào thôn Nội cũng là một cổng lớn của Thanh Liệt.
Cổng vào xóm Giữa thôn Tràng.
Cũng lại có một cổng khác vào thôn Tràng.
Đây là cổng sau của thôn Tràng, người dân còn gọi là cổng đồng (cổng để đi ra đồng).
Hữu Nghị
